19 -eeuwse liefdadigheid in de praktijk - Faro

Gijs De Boeck, Negentiende-eeuwse liefdadigheid in de praktijk
.
Het luttele bedrag dat ze binnenbrachten kon voor het gezin een wereld van verschil
betekenen; ellendige armoede of relatief draaglijke armoede. Het extreem lage loon zorgde
ervoor dat het vooropgestelde ideaal van de vader als enige kostwinner en de moeder als
zorgende engel enkel in de hogere regionen van de maatschappij is terug te vinden. “Yet, as
she (Zamagni nvdr.) notes of Italian studies, one male wage was not enough to support a wife
and two children on a basic dietary intake: two or more wages or no children were needed in
order ‘to cross the threshold of dire misery’”. 15 Dit wordt ook wel ‘income pooling’
genoemd, ofwel het participeren van meerdere leden uit eenzelfde familie aan meerdere
economische activiteiten. Waar de industriëlen dan weer geen genoegen mee namen, was de
losbandigheid van de arbeiders. Op dat vlak konden ze de overheid wel gebruiken. Zo was de
‘Blauwe Maandag’ in ons land wijdverspreid. Door de gevolgen van hun overmatig
drankverbruik in het weekend, kwamen arbeiders vaak op maandag niet werken.
Fabrieksdirecteurs probeerden dit tafereel tegen te gaan door voortaan lonen niet meer op
zaterdag maar op maandag of dinsdag uit te betalen. Bovendien werd aan de overheid
gevraagd om herbergen te sluiten, kermissen af schaffen en zelfs dronken arbeiders te
beboeten. De Blauwe Maandag was trouwens iets specifieks voor België; in andere landen
werd erg smalend gekeken naar de zogenaamd losbandige Belgische werkmansbevolking.
Alle beetjes waren goed om het totale budget te vergroten, van huisnijverheid tot
klusjes opknappen en kinderarbeid. Centraal stond de vlucht uit de armoede,die constant op
de loer lag en de wens om het lot van de familie te verbeteren.
15 Scholliers, P., 1980. p.147.
14