Jaarrapport 2011 De Rijn - Riwa

Inleiding
Al vroeg in het jaar werd RIWA-Rijn opgeschrikt doordat ter hoogte van Bingen een schip geladen
met geconcentreerd zwavelzuur aan de grond was gelopen. Gelukkig had dat verder geen
gevolgen: er was weliswaar een beperkt deel van de lading in de Rijn geleid, in een poging
om breken van het schip te voorkomen, maar de bescheiden pH-daling die dat nabij het schip
tot gevolg had, was ter hoogte van de Duits-Nederlandse
grens niet meer meetbaar.
Minder onschuldig was de lozing van circa 2.8 ton van een
biocide of afbraakproducten daarvan, alsmede van circa
17 ton hypochloriet, door de kerncentrale van Leibstadt, in
Zwitserland. Dit betrof een doelbewuste lozing, als gevolg
van ontsmetting van de koeltoren, waarin Legionella was
aangetroffen. Niet alleen liet melding door de verantwoordelijke
autoriteiten in Zwitserland ernstig te wensen over,
maar RIWA, alsmede haar internationale koepelorganisatie,
de IAWR, acht het ten principale onjuist dat de gevolgen
van die ontsmettingsactie nogal laconiek op het water-
dr. Peter G. Stoks
milieu werden afgewenteld. IAWR heeft in de ICBR, de Internationale
Commissie ter Bescherming van de Rijn, dan
ook formeel bezwaar aangetekend, maar de Zwitserse delegatie deelde mee dat dit een in
hun ogen gerechtvaardigde actie was en dat dit bovendien toekomstig wederom zou
gebeuren. Niettemin werd toegezegd dat de informatievoorziening dan verbeterd zou worden.
Hoofdstuk 4 gaat dieper op deze gebeurtenis in.
Nieuw in dit jaarrapport is de aangepaste indeling van de stofgroepen en stoffen die deel
uitmaken van het meetprogramma. In voorgaande jaren berustte deze indeling, vooral bij de
organische microverontreinigingen op de chemische structuur. Met ingang van het huidige
rapport wordt een indeling gegeven die zoveel mogelijk is gebaseerd op toepassing en gebruik.
Hiermee wordt enerzijds beoogd dat de vaak erg ingewikkelde chemische naamgeving wat
meer “gaat leven”, anderzijds wijst een toepassing ook eerder naar mogelijke bronnen van
herkomst. Bedacht moet worden dat een dergelijke toepassingsgerichte indeling slechts op
hoofdlijnen mogelijk is; niet alleen zullen allerlei stoffen meer dan één toepassing kennen,
maar ook is van lang niet alle stoffen een specifi eke toepassing bekend.
3