Jaarrapport 2011 De Rijn - Riwa

Waarschuwings- en Alarmplan
Rijn – de praktijk
Samenvatting
3
In het in 1986 ingevoerde Waarschuwings- en Alarmplan Rijn (WAP Rijn ) spelen systemen
voor vroegtijdige chemische en biologische waarschuwing een steeds voornamere rol. Vooral
de technieken voor intensieve on-line chemische bewaking hebben de laatste jaren een sterke
ontwikkeling doorgemaakt. Inmiddels is men in staat om met behulp van de meest uiteenlopende
screeningmethoden voor organische microverontreinigingen ook verontreiniging te
detecteren die voorheen onopgemerkt bleef. Daarnaast spelen de continue bioalarmeringsmethoden
nog altijd een belangrijke rol, al wordt het potentieel ervan niet overal langs de
Rijn benut. Uit de voorbeelden die in dit hoofdstuk worden gegeven zal blijken dat real-time
intensieve bewaking duidelijk zijn vruchten afwerpt.
Inleiding
De KRW eist van de EU-lidstaten “fundamentele maatregelen” in het stroomgebied, met onder
meer “alle vereiste maatregelen om… de gevolgen van onvoorziene vormen van vervuiling…
te voorkomen en/of deze te verminderen… ook met behulp van systemen waarmee dergelijke
gebeurtenissen in een vroeg stadium kunnen worden gesignaleerd of er tijdig waarschuwingen
voor kunnen worden afgegeven…” (Artikel 11, lid 3 (l)). Reeds geruime tijd voor het in
werking treden van de KRW werd langs de Rijn al in de geest daarvan gehandeld, doordat
het Waarschuwings- en Alarmplan Rijn (WAP Rijn ) werd geadopteerd. In het voorgaande
hoofdstuk van dit jaarverslag is een uitvoerige beschrijving opgenomen van het WAP Rijn. De
afbeeldingen 3 en 4 in dat hoofdstuk maken duidelijk dat het WAP Rijn niet alleen steunt op
meldingen van bedrijven over hoge concentraties schadelijke stoffen die ze hebben geloosd,
maar eveneens gebaseerd is op kennis die is verkregen uit onderzoek naar immissies. Het
komt steeds vaker voor dat de systemen voor vroegtijdige chemische en biologische waarschuwing
in de meetstations alarmerende situaties ontdekken. Dit is ook gerelateerd aan
artikel 11, lid 3 (l) van de KRW.
Voor de Rijn is sinds de jaren ‘60 en ‘70 een permanente chemische en biologische bewaking
operationeel. Aanvankelijk ging daarbij de interesse vooral uit naar trends in de ontwikkeling
van de waterkwaliteit op de lange termijn. Als gevolg van de verdere ontwikkeling en
verbetering van de wettelijke regelgeving voor de omgang met afvalwater en het waterkwali-
53