vlot leidraad en toetsen derde leerjaar - Centrum voor Taal ...

38
We streven daarbij naar een gemiddelde dat toelaat zo goed mogelijk leerlingen van verschillend
taalvaardigheidsniveau te differentiëren. Daarbij is het niet in de eerste plaats de bedoeling de
betere van de beste leerlingen te onderscheiden maar vooral in de zwakkere groep een
onderscheid te kunnen maken tussen risico- en echte probleemgevallen. We verwachten dus geen
(bijna) perfect resultaat van zoveel mogelijk leerlingen, maar leggen het gemiddelde wel hoger dan
50% (idealiter rond 75%). Kortom: we zorgen ervoor dat de taalvaardige leerlingen een
bevredigende prestatie leveren op de toets.
• Als het gemiddelde goed is én de resultaten van de betrouwbaarheidsanalyse zijn goed, beschouwen
we de toets als een bruikbaar instrument om de taalvaardigheid van de leerlingen na te gaan.
Eén toets is slechts één instrument dat één vaardigheid op één niveau toetst aan de hand van één tekst.
Nooit mag op basis van één toetsresultaat besloten worden dat een leerling al of niet voldoende
taalvaardig is op dat punt in het onderwijs. Zelf alle toetsen van VLOT samen dekken niet de hele
taalvaardigheids- of eindtermenlading. We proberen wel zoveel mogelijk verscheidenheid te voorzien,
opdat het beeld van het taalvaardigheidsniveau van de leerlingen zo precies mogelijk kan worden
getekend. Maar het is niet onze bedoeling om in elk leerjaar voor elke eindterm een toets te voorzien en
bijgevolg te willen stellen dat: deze leerling de eindtermen zal halen of niet. De risico’s van het grote
belang dat aan dat soort toetsen wordt gehecht, hebben we in paragraaf 1.2 besproken (zie ‘teaching to
the test’).
De toetsen van VLOT zijn eerder één van de indicaties die op een zinvolle manier kunnen bijdragen tot
de beeldvorming van het taalvaardigheidsniveau van een leerling, samen met andere toetsinstrumenten,
prestaties op taken in de klas en, niet in het minst, de ervaring van de leerkracht.
Voorbeelden
Hieronder bekijken we, bij wijze van voorbeeld, de leestoetsen voor het derde meetmoment (het einde
van het schooljaar) van elk leerjaar en leggen de link naar de eindtermen. We hopen dat deze
voorbeelden kunnen bijdragen tot het duidelijker interpreteren van de prestaties op de toetsen (Wat
kunnen de leerlingen nu wel of niet?) en tot het zelf kunnen inschatten door leerkrachten van deze band.
De grijze kaders die bij het begin van de praktische handleiding van elke toets zijn opgenomen (meer
bepaald de informatie achter de kopjes ‘aard van de toets’ en ‘verwerkingsniveau’) kunnen daarbij
helpen.
© Wolters Plantyn • VLOT • leidraad