DE VINPOOTSALAMANDER IN NOORD-BRABANT - Natuurbalans

7 DISCUSSIE
De vinpootsalamander heeft sinds 1996 de status ‘kwetsbaar’ op de Rode Lijst. Om de
teruggang van de vinpootsalamander in Noord-Brabant een halt toe te roepen dienen er
maatregelen te worden genomen. De huidige studie erkent deze noodzaak en heeft
getracht de knelpunten die het uitbrengen van beschermingsmaatregelen belemmeren
weg te nemen. Dit door inzicht te verkrijgen in de actuele verspreiding van de
vinpootsalamander in Noord-Brabant en in de omgevingsfactoren die de
vinpootsalamander beïnvloeden.
7.1 BELANGRIJKE FACTOREN IN DE WATERHABITAT VOOR VINPOOTSALAMANDER
De resultaten suggereren dat de maximale diepte, de EGV, de aanwezigheid van
bladafval, de dikte van de sliblaag en de mate van vegetatie(bedekking) van invloed zijn
op de vinpootsalamander (Tabel 3, Tabel 8). Bovendien geeft de huidige studie
aanwijzingen dat de Amerikaanse hondsvis een negatieve invloed heeft op de
vinpootsalamander (Tabel 6, Tabel 10, Figuur 31). Ondanks dat het wateroppervlak in
de modellen is opgenomen als voorspeller van de vinpootsalamanderdichtheid en -
aanwezigheid, heeft het vermoedelijk geen invloed op de vinpootsalamander. Wanneer
de resultaten van de huidige studie gecombineerd worden met de in de literatuur
beschreven invloed van de (in de huidige studie onderzochte) kenmerken van het
waterhabitat ontstaat het onderstaande schema (Figuur 34).
Invloed maximale waterdiepte en wateroppervlak
De hypothese dat vinpootsalamanders een voorkeur hebben voor vennen en poelen met
een langere hydroperiode (“waterhoudend vermogen”) (Jakob 2003) wordt ondersteund
door de positieve relatie die is waargenomen tussen de maximale waterdiepte, welke
positief in verband staat met de lengte van de hydroperiode, en de
vinpootsalamanderdichtheid/-aanwezigheid. De geobserveerde relatie sluit bovendien
aan bij eerder onderzoek aan vinpootsalamanders in Zuid-Frankrijk, waaruit bleek dat
vinpootsalamanders met name diepe wateren selecteren (Denoel & Lehmann 2006). Een
voorkeur voor diepe wateren, d.w.z. wateren met een lange hydroperiode, voorkomt het
falen van de reproductie als gevolg van vroegtijdig droogval (droogval voordat de larven
metamorfose hebben ondergaan). Aangezien het overgrote deel van de larven vóór eind
december metamorfose heeft ondergaan (Geraeds 2009) vormen wateren die tot die tijd
water vasthouden geschikte voortplantingswateren voor vinpootsalamanders. Het lijkt
op het eerste gezicht dan ook vreemd dat er geen verband is aangetroffen tussen de
maximale waterdiepte (zoals gemeten aan het begin van het voortplantingsseizoen) en
het voortplantingssucces in de larvenperiode. Dit is mogelijk toe te schrijven aan het
uitsluiten van de tien wateren die tijdens het bezoek in de larvenperiode droog bleken te
staan; in deze (voormalige) wateren, welke aan het begin van het voortplantingsseizoen
een kleine maximale waterdiepte hadden, is de reproductie mislukt. Een positieve relatie
tussen de maximale waterdiepte en het reproductief succes is vrijwel zeker aanwezig.
NATUURBALANS – LIMES DIVERGENS BV adviesbureau voor natuur & landschap
De vinpootsalamander in Noord-Brabant 89