H6 - Dit is de webstek van Frank Vonk / This is Frank Vonk's website

6. De jaren tachtig en negentig. Van tweefasenstructuur naar zelfbehoud
moeten leiden tot een versterking van het vak Duits binnen het voortgezet
onderwijs en het hoger beroepsonderwijs. Het Expertisecentrum vloeit voort uit
het door de Nederlandse regering in augustus 1995 aanvaarde
“Duitslandprogramma voor het Hoger Onderwijs” en heeft binnen dit
programma een plaats naast het Duitslandinstituut aan de Universiteit van
Amsterdam en Duitslandstudies aan de Katholieke Universiteit Nijmegen. Voor
het navolgende overzicht wordt gebruik gemaakt van de thuispagina van het
ECD (http://www-ecd.let.uu.nl/old/whois/nlwh-001.htm#).
Gezien de recente ontwikkelingen in het moderne vreemdetalenonderwijs
in Nederland ziet het ECD een belangrijke ondersteunende functie voor zich
weggelegd. Welke ontwikkelingen zijn dat?
In het vreemdetalenonderwijs tekenen zich de laatste jaren de volgende
ontwikkelingen af:
Aan het vreemdetalenonderwijs wordt meer dan vroeger de eis gesteld,
dat het opleidt tot communicatieve vaardigheden in reële situaties. Dit
betekent dat minder dan voorheen de nadruk wordt gelegd op
schriftelijk, met name receptief [sic!], taalgebruik: spreek- en
luistervaardigheid dient nu een belangrijke plaats in te nemen.
In het verlengde hiervan wordt de grammatica minder gepresenteerd als
een apart onderdeel binnen het curriculum; grammaticale kennis wordt in
relatie met taalvaardigheidoefeningen aangeboden.
In de bovenbouw van het voortgezet onderwijs krijgt literatuur minder
aandacht dan voorheen. De te lezen hoeveelheid literatuur is minder
groot; voor een deel moet dit gecompenseerd worden door een
gemeenschappelijk literatuurprogramma voor alle talen.
De introductie van de informatie- en communicatietechnologie (ICT) leidt
tot nieuwe uitdagingen binnen het taalonderwijs. Met deze techniek is
het mogelijk om snel ondersteuning te krijgen bij het vervaardigen van
schriftelijke teksten; ook kan (via e-mail) op snelle wijze met leerlingen
uit andere landen worden gecommuniceerd.
De relatie tussen cultuur en taal krijgt steeds meer aandacht. Niet alleen
wordt de taal en het taalonderwijs gezien als de meest elementaire poort
tot de cultuur van het desbetreffende land, ook krijgt in het
taalonderwijs kennis van interculturele overeenkomsten en verschillen als
basis voor een effectieve communicatie steeds meer aandacht.
De vreemdetalendocent krijgt te maken met de algemene veranderingen
binnen het onderwijs, zoals een “studiehuis”-opzet van de bovenbouw
voortgezet onderwijs en een meer op de beroepsvoorbereiding geënte
opzet van het mbo en vbo.
- 336 -