Toekomsten verkennen voor analisten - Politieacademie

HOOFDSTUK 4
Methoden en technieken
“Prediction is very difficult, especially about the future”
Niels Bohr
Voor ‘Futures work’ gelden de normale principes van intelligence analyses.
Het gaat dus om het stellen van de juiste vragen, het vinden van relevante
methoden en bronnen, het vaststellen van de kwaliteit van de bronnen en het
trekken van onderbouwde en relevante conclusies.
4.1 Het oppikken van zwakke signalen
Het signaleren van nieuwe relevante ontwikkelingen vereist een ‘antenne’ om
zwakke signalen op te pikken in de informatie-oceaan, gekoppeld aan een methode
om hierin selectief te kunnen zijn. ‘Weak signals’ zijn omschreven als: advanced,
noisy and socially situated indicators of change in trends and systems that
constitute raw informational material for enabling anticipatory action. 12
Zwakke signalen zijn ambigue en controversiële stukjes informatie over de
taakomgeving die doorgaans verborgen blijven in de ruis van dominante informatiekanalen
en het geldende zingevende paradigma. Geleidelijk gaan dergelijke
subtiele signalen opvallen omdat ze vaker voorkomen of door meer observatoren
(bijvoorbeeld journalisten of wetenschappers) worden opgepikt. Dan ontstaat
geïnterpreteerde informatie: intelligence dus, die leiders er op attent kan maken
dat serieuze beleidsaanpassingen nodig zijn. Een belemmering voor het tijdig
oppikken van dergelijke subtiele signalen is onze oriëntatie op bekende en
dominante informatiebronnen temidden van het dagelijkse bombardement van
noise via allerlei media in onze cultuur. Ook is het niet altijd eenvoudig om feiten
te onderscheiden van meningen en manipulatie door voorlichters, lobbyisten,
politici, ‘spin doctors’ en anderen. Een voorbeeld van hoe lang het kan duren
voordat relevante signalen werkelijk doordringen en tot actie leiden is de
opwarming van de planeet. De eerste serieuze wetenschappelijke studies dateren
uit de jaren zeventig en namen steeds in diepgang, onderbouwing, gezaghebbendheid
en aantal toe. Pas met de film An Inconvenient Truth van Al Gore in 2006,
12 http://en.wikipedia.org/wiki/Futurology
29