Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
8<br />
Stakingsrecht<br />
actualiteit<br />
HET EUROPEES COMITÉ VOOR SOCIALE<br />
RECHTEN VEROORDEELT DE TUSSENKOMST<br />
VAN RECHTERS IN SOCIALE CONFLICTEN<br />
Het Europees Comité voor Sociale Rechten van de Raad van<br />
Europa heeft België veroordeeld omdat het het stakingsrecht<br />
met de voeten treedt door rechtbanken van eerste aanleg te<br />
laten ingrijpen in arbeidsconflicten, wat in strijd is met het<br />
Europees Sociaal Handvest.<br />
Het Europees Vakverbond en de drie Belgische vakbonden deden beroep op het<br />
Europees Comité voor Sociale Rechten in het kader van een collectieve<br />
klachtenprocedure. Het doel van de procedure was om België te laten veroordelen<br />
op basis van artikel 6 § 4 van het Europees Sociaal Handvest - de basis van het<br />
recht op collectieve actie - als gevolg van de tussenkomst van rechters in het<br />
kader van collectieve conflicten.<br />
Staking toelaten ...<br />
Geen enkele wet of tekst uit de grondwet handelt over het recht om te staken in<br />
België. Het volgt in essentie uit de jurisprudentie die gedurende vele jaren is<br />
opgebouwd en heeft haar oorsprong gevonden in een arrest van het Hof van<br />
Cassatie van 21 december 1981 waarin het recht van de werknemers om te<br />
staken erkend werd.<br />
Artikel 6 § 4 van het Europees Sociaal Handvest erkent het recht op collectieve<br />
actie in de volgende bewoordingen: "het recht van werknemers en werkgevers op<br />
collectief optreden in gevallen van belangengeschillen, met inbegrip van het<br />
stakingsrecht, behoudens verplichtingen uit hoofde van reeds eerder gesloten<br />
collectieve arbeidsovereenkomsten."<br />
Het Europees Sociaal Handvest werd in 1990 door België geratificeerd en de Raad<br />
van State heeft aan artikel 6 § 4 van het Handvest een rechtstreekse werking in<br />
de Belgische wetgeving toegekend.<br />
Hieruit volgt dat het recht om te staken een wezenlijk onderdeel vormt van ons<br />
wetgevingsapparaat. Maar niet iedereen ziet het zo ...<br />
VRIJUIT/MAART <strong>2012</strong><br />
... of de staking verbieden<br />
Sommige werkgevers aarzelen niet om de Voorzitter van<br />
de rechtbank van eerste aanleg een zaak in<br />
behandeling te laten nemen met het oog op het<br />
verbieden van een staking of piket, soms zelfs voor<br />
aanvang.<br />
Niet alleen is deze juridisering in tegenspraak met het<br />
feit dat de staking enkel deel uitmaakt van de relatie<br />
tussen vakbonden en werkgevers, maar het is ook vaak<br />
een onderdeel van een eenzijdige procedure, dat wil<br />
zeggen, in afwezigheid van de vakbonden, zonder<br />
debatten en soms met aanzienlijke boetes in het<br />
vooruitzicht.<br />
Veroordeling<br />
Het Comité concludeerde dat België het Handvest niet<br />
naleeft.<br />
Ons land werd er al op gewezen door het Comité van<br />
deskundigen voor de toepassing van de Verdragen en<br />
Aanbevelingen van de IAO dat piketten georganiseerd<br />
in overeenstemming met de wet hun actie niet mogen<br />
belemmerd zien door de overheden. Wat daarentegen<br />
wel legitiem is, is een wettelijke bepaling die piketten<br />
verbiedt om de openbare orde te verstoren en de<br />
werknemers te bedreigen die wel werken.<br />
Het Comité rappelleert dat het recht op collectieve actie<br />
niet kan worden onderworpen aan beperkingen tenzij ze<br />
voorgeschreven zijn door de wet en noodzakelijk zijn in