ve l\atholieke * Journalist

in trappen en dan blijft de bijna gratis
reclame achterwege. Hetgeen natuurlijk
zonde zou zijn.
Nieuwswaarde is relatief
Hoe dienen wij hier nu tegenover
te staan?
'Overeenkomstig de maatstaven die
coll. 'Rooy in zijn bovenaangehaalde
artikel heeft gesteld. Of een bericht
van algemene betekenis is, is een zaak
waaromtrent „de voor de inhoud van
het blad verantwoordelijke journalist
uitsluitend naar de ingeving van zijn
journalistieke geweten (heeft) te beslissen,
en wel hij alleen en niemand
anders." En: „De beoordeling van de
journalistieke aard van het nieuws
daaromtrent (d.w.z. omtrent jubilea,
vestigingen enz.) moet.... ten volle
aan de redactie voorbehouden blijven."
Dit ibetekent dat het onmogelijk is
voor deze dingen vaste regels op te
stellen, zoals dat in het artikel in
Nederlands Fabrikaat min of meer
wordt geprobeerd: dit is geschikt en
dat niet. Alles hangt hier van plaats
en omstandigheden af.
Bedrijfspersonalia en interne: gebeurtenissen
hebben 1 een heel andere
betekenis en nieuwswaarde in een
kleine plaats waar iedereen iedereen
kent, dan in een grote stad. Een mutatie
in het personeel, de opening van
een 'bedrijfscantine zullen nieuws zijn
voor een klein plaatselijk blad, waarin
bovendien de waarde van zo'n bericht
uit reclame-oogpunt voor het
betrokken bedrijf zo goed als nihil is.
In een groter blad zou hetzelfde bericht
geen nieuwswaarde hebben, de
reclamewaarde van de vermelding van
het Ibedrijf daarentegen veel groter
zijn.
Jubilea (vooral wanneer ze een
zekere zeldzaamheid hebben) en onderscheidingen
zijn natuurlijk nieuws.
Of echter een min of meer uitvoerige
vermelding van. de zaak of het bedrijf
waarbij de gehuldigde werkzaam is,
een essentieel element van dat nieuws
uitmaakt, is een vraag die van geval
tot geval onder het oog dient te worsen
gezien. Vooral tegenover „een
publiciteitsafdeling, die de gebeurtenissen
weet te signaleren" met het
oog op „een zeer (belangrijke, vrijwel
gratis, publiciteit" kan: het wel eens
dienstig zijn een bericht in dier voege
te wijzigen, dat (mededeling wordt gedaan
van de onderscheiddnig ten deel
gevallen aan de heer N.N., industrieel
te X.
Geen „juristerij"!
Over „speeches en redevoeringen
van personeelsleden, met het bedrijf
verband houdend", 'behoeven we natuurlijk
geen woord te verliezen —
tenzij, alweer, het algemeen belang
overweegt. Dit zal b.v. het geval kunnen
zijn 'wanneer dr Plesman het
woord richt tot de hele K.L.M. —
maar hetzelfde kan ook gelden voor
een toespraak van de directeur van
een sigarenfabriek met vijftig man
personeel, wanneer dit bedrijf de industrie
is waar de welvaart van het
dorp mee staat of valt. In het laatste
8
Mijnheer de Redacteur....
PERS IN HET SLOT
Gaarne zou ik op het stukje „Pers
in het slot" van de heer S. Zoetmulder
in „De Katholieke Journalist"
van October een kort antwoord en een
toelichting geven. Ik krijg de indruk,
dat de heer Zoetmulder mijn opmerking
aan het adres van de autoriteiten
heeft opgevat als een verwijt
aan hem zelf. Dit is zeer zeker niet
de bedoeling geweest. Ik gun de heer
Zoetmulder gaarne de exclusieve
gelegenheid, die hem werd geboden
om het slot van Catharinadal te
bezoeken en het is verre van mij te
veronderstellen, dat hij in collegialiteit
tekort zou zijn geschoten.,Wanneer
ik heb geschreven, dat de gehele
landelijke katholieke pers van het
bezoek aan St. Catharinadal was uitgesloten,
dan bedoel ik precies wat
daar staat, n'.l. dat terwijl de regionale
pers de gelegenheid kreeg in
het klooster binnen te gaan en getuige
te zijn van de ontvangst door
de proost, zij het dan slechts van
een aangrenzend vertrek uit, de vertegenwoordigers
van de drie landelijke
katholieke bladen, n.1. De Maasbode,
De Volkskrant en De Tijd, bij
de toegangspoort werden tegengehouden
en op straat het einde van de
plechtigheid konden afwachten. Behalve
van de hier bedoelde plechtigheid
werden deze trouwens ook uitgesloten
bij de ontvangst door de
gilden op het voorplein van het Gouvernementshuis
in Den Bosch en
van de toegang tot de boerenschuur
in Middelbeers. Daar de belangen
van deze bladen in het katholieke
Zuiden zeker niet onderdoen voor die
van verscheidene regionale bladen,
meende ik, dat onze lezers het rechi
geval geldt het uiteraard alleen voor
het streekfolaadje.
Aan de andere kant moeten wij de
moed en de onafhankelijkheid hebben,
dingen bijt hun gangbare naam te
noemen ook wanneer de vermelding
van die naam formeel genomen als
reclame zou kunnen worden opgevat,
en ons dus de toorn op de hals zou
Ikunnen halen van een concurrent aan
wie even tevoren gratis publiciteit is
geweigerd.
Bij de: Omroep toestaat een absoluut
reclameverbod, dat dan ook naar de
letter wordt gehandhaafd. Het gevolg
is, dat er eens de grootste moeilijkheden
zijn ontstaan toen een spreker
in alle onschuld zo iets gezegd had
als: „Dan neeimt u maar een aspirientje."
Imimers, dat was een rechtstreekse
aanbeveling van een merkartikel!
Hij had 'moeten zeggen: „Dan
neemt u maar een ta'blet acidum
aceto-salicylicum."
Tot zulke dwaasheden vervalt men
wanneer men zich vastklampt aan
formele voorschriften in plaats van
aan de werkelijkheid van het taalgebruik.
hadden te weten, waarom hun blad
geen ooggetuigeverslag van deze
plechtigheid kon geven.
Mijn bezwaar geldt dus niet een
tekort schieten in enig opzicht van
de heer Zoetmulder, wel echter het
feit, dat tijdens het koninklijk bezoek
aan Noord-Brabant de belangen van
de landelijke katholieke pers werden
achtergesteld, zowel bij de belangen
der regionale bladen, als bij die van
radio en film.
H. DE PONT
Naschrift.
(Allerminst heb ik de opmerking
in De Tijd aan het adres van de
autoriteiten opgevat als gericht tegen
onderget. Ik weet ook heel goed, dat
collega De Pont de bedoeling daartoe
geenszins heeft gehad. Het ging er
mij alleen om, in het geval, dat ik
een bevoorrechte positie gekregen
had, te verduidelijken, dat de autoriteiten
bij de bestaande kloosterbepalingen
bezwaarlijk anders konden
handelen. Dat de vertegenwoordigers
van drie grote katholieke bladen bij
de poort zijn tegengehouden, was mij
onbekend. Ik vermoed echter, dat hun
kaart de toelating niet vermeldde,
hetgeen me vreemd voorkomt, want
in de hall van de prostdij was voldoende
ruimte om meer profanen
te laten kijken en, toehoren dan de
paar collegae, die met mij de vertegenwoordiger
van de R.V.D. waren
gevolgd naar de proostenkamer. Voor
het overige is het inderdaad waar,
dat de dusgenaamde landelijke bladen
bij dit bezoek niet die faciliteiten
genoten als voor de organen van het
eigen gewest waren gereserveerd.
Ook ik heb dat jammer gevonden.
S. Z.)
Als moeder in de keuken water,
suiker, cacao en vanille kookt en het
afgekoelde eindproduct in glazen aanlengt
met melk of spuitwater, roepen
de kinderen: „Ha fosco!" Voor
de firma Korff is dit misschien een
ongewenst gevolg van de populariteit
van haar product, maar over zulke
dingen beslist de spraakmakende gemeente
en niet een of ander voorschrift.
Met theoretische opvattingen
kunnen .wij in de krant weinig beginnen.
Aan een lijst van wat mag en wat
niet mag, hebben wij minder dan
niets. Zo'n lijst vormt namelijk een
net, voor welks mazen gladde alen
zich zullen verdringen — en dan
rechten zullen Willen laten gelden als
zij er door weten te kruipen.
Slechts de ingeving van ons journalistieke
geweten, en de zelfstandigheid:
die het gevolg is van het besef,
dat geweten en niets dan dat geweten
te hebben gevolgd, kunnen en moeten
ons leiden bij het weren van reclame
uit de redaetiekolommen van dagbladen.
YGE FOPPEMA