Download de pdf van het jaarboek. - Wiardi Beckman Stichting
Download de pdf van het jaarboek. - Wiardi Beckman Stichting
Download de pdf van het jaarboek. - Wiardi Beckman Stichting
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ne<strong>de</strong>rlands-Indonesische Unie, gebaseerd op een fe<strong>de</strong>raal Indonesië)<br />
bleek evenmin houdbaar, dank zij <strong>het</strong> krampachtig<br />
vasthou<strong>de</strong>n aan Nieuw-Guinea.<br />
Wat ten slotte ook mislukte was <strong>het</strong> <strong>de</strong>r<strong>de</strong> grote project <strong>van</strong><br />
<strong>de</strong> kvp, <strong>de</strong> ‘bezitsvorming’. Het ging hierbij om collectieve on<strong>de</strong>rsteuning<br />
(door premies en belastingaftrek) <strong>van</strong> sparen door<br />
particulieren. Enige stimulans tot spaarzaam gedrag in groeien<strong>de</strong><br />
welvaart was wellicht niet onbehoorlijk, maar in <strong>de</strong> k v p-<br />
conceptie werd volstrekt geen rekening gehou<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> verschillen<br />
in beloning — vooral na beëindiging <strong>van</strong> <strong>de</strong> centraal<br />
gelei<strong>de</strong> loonpolitiek— voor verschillen<strong>de</strong> typen arbeid. Aldus<br />
zou<strong>de</strong>n, via <strong>de</strong> collectieve mid<strong>de</strong>len, ook <strong>de</strong> laagst betaal<strong>de</strong>n<br />
moeten meebetalen aan <strong>de</strong> spaarzin <strong>van</strong> <strong>de</strong> beter gesalarieer-<br />
<strong>de</strong>n. De Partij <strong>van</strong> <strong>de</strong> Arbeid heeft steeds en terecht geweigerd<br />
daaraan mee te werken; tot ontsteltenis <strong>van</strong> <strong>de</strong> kvp bleken<br />
later <strong>de</strong> confessionele collegae er evenmin voor te voelen. De<br />
met zoveel retoriek omgeven bezitsvorming stierf een zachte<br />
dood, maar niet dan nadat zij <strong>de</strong> frustratie jegens <strong>de</strong> PvdA in<br />
katholieke kring aanzienlijk had gevoed.<br />
Aan<strong>van</strong>kelijk kwam <strong>de</strong> PvdA overigens niet veel ver<strong>de</strong>r dan<br />
i<strong>de</strong>eën over bezitsspreiding, een gedachtengang waarbij enerzijds<br />
(ongeacht inkomensniveau) een zekere spaarzaamheid<br />
zou wor<strong>de</strong>n gehonoreerd en an<strong>de</strong>rzijds <strong>de</strong> ontplooiingsmogelijkhe<strong>de</strong>n<br />
<strong>van</strong> vooral <strong>de</strong> laagst betaal<strong>de</strong>n zou<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n vergroot<br />
door betere collectieve voorzieningen, in <strong>het</strong> bijzon<strong>de</strong>r<br />
in <strong>de</strong> sectoren on<strong>de</strong>rwijs en cultuur. Daarmee liepen <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse<br />
sociaal-<strong>de</strong>mocraten al op pragmatische wijze vooruit<br />
op wat Galbraith later meer systematisch zou uiteenzetten in<br />
The affluent society32, over collectieve armoe<strong>de</strong> bij gelijktij<br />
dige particuliere rijkdom.<br />
Op haar beurt verwerkte <strong>de</strong> <strong>Wiardi</strong> Beekman <strong>Stichting</strong> diens<br />
i<strong>de</strong>eën weer in <strong>het</strong> meer genoem<strong>de</strong> Om <strong>de</strong> kwaliteit <strong>van</strong> <strong>het</strong><br />
bestaan. Bij <strong>het</strong> streven naar socialisatie werd niet meer zozeer<br />
gekeken naar produktiefactoren (<strong>het</strong> ‘aanbod’) maar naar <strong>de</strong><br />
ver<strong>de</strong>ling <strong>van</strong> <strong>de</strong> gegeven economische groei (<strong>de</strong> ‘vraag’). Dat<br />
24