Download de pdf van het jaarboek. - Wiardi Beckman Stichting

Inleiding
‘Het wekken van belangstelling voor de socialistische geschiedenis
is een daad van verzet/ Dit zijn (enigszins geparafraseerde)
woorden van Joop den Uyl die hij een conferentie van de
Wiardi Beekman Stichting over de historie van de sociaal-
democratie toevoegde. We schrijven 1981. De PvdA-leider gaf
hiermee weer eens blijk van zijn vermogen politieke ontwikkelingen
in hun kern te vatten. Want de herleefde historische
belangstelling in de PvdA is inderdaad vaak een uiting van protest.
In het bijzonder geldt dit voor het Jaarboek voor het democratisch
socialisme, een project dat in 1979 aanving en waarvan
inmiddels het zevende exemplaar z’n weg naar de lezer
heeft gevonden.
De uitgave van het Jaarboek, eerst door De Arbeiderspers
alleen en sinds 1982 in samenwerking met de Wiardi Beekman
Stichting, was inderdaad een rebellie en wel tegen op zijn
minst twee gangbare ziens- en zijnswijzen. Ten eerste behoefde
de in de jaren zeventig herleefde en op zichzelf toe te juichen
academische belangstelling voor de geschiedenis van arbeidersbeweging
en socialisme in Nederland in zoverre krachtige
bijsturing dat nauwelijks aandacht bestond voor wat de
hoofdstroom mag heten: het democratisch socialisme. Bovendien,
zo was ons uitgangspunt, kon enige toetsing van deze geschiedschrijving
aan politieke en maatschappelijke theorieën
en feitelijke ontwikkelingen beslist geen kwaad. Beschrijving
van historische details krijgt vooral daardoor betekenis voor
het heden.
Een tweede motief werd ingegeven door het besef dat het
democratisch socialisme ook door een politieke ontwikkeling
8