PDF 7,4 Mb - NVKC

geen reden om te veronderstellen dat de betreffende functie op maximale capaciteit
dient te werken. De meeste systemen hebben een overcapaciteit, en door ze op
maximale capaciteit te laten functioneren kunnen theoretisch disbalansen tussen
verschillende micronutriënten en metabole wegen ontstaan. Een voorbeeld is in het C1
metabolisme, waarbij men, afhankelijk van de status in de basale toestand, het serum
homocysteïne kan doen dalen door suppletie van zowel foliumzuur, vitamine B12,
vitamine B6, betaïne als choline. Wat de balans tussen deze “methylvoedingscomponenten”
dient te zijn voor het bereiken van een optimaal fenotype is een vraag die
niet eenvoudig lijkt te beantwoorden in deze tijd waarin onze voedingsgewoonten sterk
verwijderd zijn van datgene waarop ons genoom is geëvolueerd gedurende de afgelopen
6 miljoen jaar sinds onze aftakking van de chimpansee (5). Het veroorzaken van een
disbalans is de mogelijke reden van de oversterfte door suppletie van een enkel
antioxidant (Tabel 2), waarbij de gedachte is dat ieder antioxidant in hoge concentraties
eveneens als pro-oxidant kan gaan fungeren. Een andere mogelijkheid is dat het
onderdrukken van oxidatieve stress het ontstaan van kanker in de hand heeft gewerkt
omdat ook (pre)kankercellen worden opgeruimd via blootstelling aan vrije radicalen
(23). De belangrijkste les is mogelijk dat de gezochte balans aanwezig is in onze
voeding, maar dan wel in de voeding die ons genoom heeft gemaakt tot wat het nu is.
Conclusies
Door gebrek aan solide gegevens is de wetenschappelijke hardheid van voedingsnormen,
met name die van toxische doseringen, doorgaans beperkt. Toetsing van de bevolking
aan de hand van bestaande voedingsnormen, met name de aanbevolen dagelijkse
hoeveelheden, laten in zijn algemeenheid geen uitspraken toe die aangeven “dat het wel
goed zit” met onze voeding en zulke uitspraken gelden al helemaal niet voor de
individuele gevallen waarmee we te maken hebben in de gezondheidszorg. Dit geldt
niet alleen voor de macronutriënten, maar ook voor de micronutriënten. Ongunstige
omgevingsfactoren, waaronder suboptimale voeding (maar ook bewegen), vormen de
belangrijkste (vermijdbare) risicofactoren voor de typisch Westerse ziektes die het
aantal jaren dat we in gezondheid leven bekorten (2). Klinisch chemici spelen een
belangrijke rol in de interpretatie van de uitslagen van laboratoriumanalyses van de
voedingsstatus. Hierbij is het van belang om ons voor wat betreft (subklinische)
22