AIR-LIEU - Canons Regular Blog

Zoals vroeger reeds gezegd werd, lagen een deel der eigendommen
van de Venlose kloosters buiten het gebied der Negen Verenigde
Departementen. Hieromtrent dienden bijzondere maatregelen getroffen
te worden voor de toepassing van de Opheffingswet. De Kruisheren
werden verzocht voor de zoveelste keer een lijst in te dienen betreffende
hun goederen gelegen in het arrondissement Gelder . . . qui
sont situes dans les paijs entre Meuse et Rhijn. Deze lijst werd 10
december 1796 klaar gemaakt en was vermoedelijk een afschrift van
het in 1795 gemaakte dokument. Zij vermeldde de boerderijen, landerijen,
weilanden gelegen in de gemeenten Leuth, Velden, Straelen,
Blerick; alsook de kapitalen belegd in Velden, Straelen, Blerick en
(Maas-)Bree. Zij werd aati de municipaliteit van Venlo voorgelegd op
haar zitting van 15 december d.a.v. 125).
Het weigeren der bons.
Daarmee was de eerste faze voor de Kruisheren van Venlo ten einde.
De tweede en derde zouden nu spoedig volgen in de maanden januari
en februari 1797. In welke gemoedstoestand de Kruisheren die winter
hebben doprgebracht zal aanstonds duidelijk worden. Want nu ze
zagen, dat de herhaalde pogingen om hun uitdrijving te voorkomen
zonder gunstig gevolg bleven, werden ze zich bewust, dat ook voor hen
binnenkort het uur der beproeving naderde. Weldra mochten ze 'n
nieuwe commissaris verwachten, die hun de bons kwam aanbieden,
waarna dan twintig dagen later de ontruiming der kloostergebouwen
moest volgen.
Evenals de overgrote meerderheid der kloosterlingen waren ze vastbesloten
deze bons te weigeren. Ze wilden geenszins medewerken aan 't
vervreemden der kerkelijke goederen; ze wilden in geen geval ook
maar 'n schijn van goedkeuring geven aan deze wettelijk ingerichte
roof. En van de andere kant hebben ze eveneens de argumenten ge~
kend, waarmee sommige theologen ft aannemen der bons meenden te
kunnen verantwoorden: men bevond zich in 'n uiterste noodtoestand
en door 't aannemen der bons onderwierp men zich slechts aan 'n
voorbijgaande dwangmaatregel, waardoor men nog kon redden wat er
te redden viel12^).
Gezien van uit deze gemoedstoestand van twijfel en onzekerheid
moet en kan men ft otiroerend briefje begrijpen waarmee prior M.
Janssens ... nomine totius communitatis ..., voegde hij er uitdrukkelijk
bij, — namens heel zijn kloostergemeenschap bij de Vicaris Generaal
te Roermond om raad vroeg. Het briefje is niet gedagtekend,
maar begint met te zeggen, dat z o j u i s t de inventaris is opgemaakt
der roerende en onroerende goederen ... facta modo bonorum nostro~
rum im. et mobilium inventarisatione. . . Het werd niet verzonden per
post; misschien om het gevaar van het onderscheppen te voorkomen en
125) Venlo, 1699 ,,Extrait des Biens des Croisiers qui sont situes dans les paijs
entre Meuse et Rhijn, Venlo le 20 frimaire Tan 5 de la revolution Francaise — (10
december 1796)". V
126) P. VERHAEGEN, t.a,p,, II, W. 304 v.
33