Suus Freud<strong>en</strong>thal bibliotheek Peter te RieleAls redactie van M<strong>en</strong>s<strong>en</strong>kinder<strong>en</strong> vond<strong>en</strong> we het e<strong>en</strong> goedidee om relevante vakliteratuur te besprek<strong>en</strong> die te mak<strong>en</strong>heeft met het thema van het blad. T<strong>en</strong>slotte wil je je als stamgroepleiderof j<strong>en</strong>aplanner je blijv<strong>en</strong> ontwikkel<strong>en</strong> door regelmatigde vakliteratuur er op na te slaan. Deze keer mag ik e<strong>en</strong>poging wag<strong>en</strong>. In eerste instantie put ik natuurlijk uit de SuusFreud<strong>en</strong>thalbibliotheek. Uit e<strong>en</strong> lijst met titels kies ik er twee:• Zull<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> elektronisch orgel bouw<strong>en</strong>? Piet Conijn, NicoSchouws, Harry Valk<strong>en</strong>ier, 2007• Kunstzinnige/Muzische vorming, stukk<strong>en</strong> uit het J<strong>en</strong>aplanarchief,Kees Both 1996‘Coöperatief ler<strong>en</strong> in <strong>muziek</strong>’. Dit boek wordt elders beschrev<strong>en</strong>door Sylvia Schipper. De beschrijving laat ik daarom aanmij voorbij gaan. De levertijd na bestelling is verrass<strong>en</strong>d snel.Vóór vijf uur bestell<strong>en</strong> betek<strong>en</strong>t morg<strong>en</strong> al in huis.Ook nog ev<strong>en</strong> snel googel<strong>en</strong> levert bruikbare resultat<strong>en</strong> op.Met j<strong>en</strong>aplan + <strong>muziek</strong>: meer dan 13.000 matches binn<strong>en</strong>0,05 sec. ! Zo vind ik bruikbare linkjes op het internet dieme op het spoor kunn<strong>en</strong> zett<strong>en</strong> van nuttige informatie over<strong>muziek</strong> in het (j<strong>en</strong>aplan)onderwijs, zoals• j<strong>en</strong>aplan.prikpagina.nl• www.<strong>muziek</strong>onderwijs.nl• www.<strong>muziek</strong>-onderwijs.nl/<strong>muziek</strong>• www.vaneisd<strong>en</strong>.nl/html/<strong>muziek</strong>less<strong>en</strong>.htmlDe plaatselijke bibliotheek is ook behoorlijk toegerustmet boek<strong>en</strong> op het gebied van <strong>muziek</strong>, weliswaarniet toegespitst op J<strong>en</strong>aplan, maar toch. Behalve deboek<strong>en</strong> in het rek, blijk<strong>en</strong> er verrass<strong>en</strong>d veel boek<strong>en</strong>te reserver<strong>en</strong> die ik over kan lat<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> uit anderebibliothek<strong>en</strong>. De levertijd is zeld<strong>en</strong> meer dan vijf werkdag<strong>en</strong><strong>en</strong> het kost me hooguit vijftig c<strong>en</strong>t per boekom te reserver<strong>en</strong>.Ik vraag de beide boek<strong>en</strong> op <strong>en</strong> gelukkig kan ik in plaats vanverz<strong>en</strong>ding per post het aflever<strong>en</strong> van de boek<strong>en</strong> via e<strong>en</strong> collegalat<strong>en</strong> lop<strong>en</strong>. Het kost wat extra levertijd, maar bespaartverz<strong>en</strong>dkost<strong>en</strong>. E<strong>en</strong>maal de boek<strong>en</strong> in huis beantwoord<strong>en</strong> zebeide niet aan de verwachting. Ik had gehoopt om iets meerte wet<strong>en</strong> te kom<strong>en</strong> over <strong>muziek</strong> in het j<strong>en</strong>aplanonderwijs. Deboek<strong>en</strong> blijk<strong>en</strong> om uite<strong>en</strong>lop<strong>en</strong>de red<strong>en</strong><strong>en</strong> niet bruikbaar.Het eerste boek bevat oude archiefstukk<strong>en</strong> waaronder gekopieerdeartikel<strong>en</strong> van meer dan veertig jaar oud. Voor diepgaandestudie wellicht bruikbaar, maar voor de dagelijksepraktijk niet geschikt. Met het tweede boek is het niet beter.Het blijkt niet te gaan om <strong>muziek</strong> maar, om techniek. De boek<strong>en</strong>kunn<strong>en</strong> eig<strong>en</strong>lijk mete<strong>en</strong> weer terug naar de bibliotheek.Om niet met lege hand<strong>en</strong> te staan kijk ik ev<strong>en</strong> op het internet,waar ik steeds vaker boek<strong>en</strong> bestel. In dit geval www.bol.comIk tik in: ‘<strong>muziek</strong> + basisonderwijs’ . In e<strong>en</strong> mum van tijd roll<strong>en</strong>er <strong>en</strong>kele mooie titels uit. De meest interessante titel is voor mijKortom, de Suus Freud<strong>en</strong>thalbibliotheek legt het dezekeer af teg<strong>en</strong> andere bronn<strong>en</strong> <strong>en</strong> partij<strong>en</strong> als het gaatom bruikbare informatie t.a.v. j<strong>en</strong>aplan <strong>en</strong> <strong>muziek</strong>.Wellicht dat de SF-bieb de volg<strong>en</strong>de keer bij e<strong>en</strong>ander onderwerp wel als winnaar uit de bus komt. Ennu nog zi<strong>en</strong> dat ik de beide boek<strong>en</strong> weer terug krijg inde SF-bibliotheek.Peter te Riele is redactielid van M<strong>en</strong>s<strong>en</strong>kinder<strong>en</strong>Fotografie: Felix Meijer14M E N S E N K I N D E R E N 114 november 2008
M uzi e kminuutjesE<strong>en</strong> hout<strong>en</strong> kistje met 60 stevige <strong>en</strong> geïllustreerde kaart<strong>en</strong>met korte, e<strong>en</strong>voudige, muzikale activiteit<strong>en</strong> rond beweging,luister<strong>en</strong>, stemgebruik, improvisatie, instrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> <strong>en</strong>bespel<strong>en</strong>. Zowel in boekvorm als in lossekaart<strong>en</strong> versch<strong>en</strong><strong>en</strong>. De activiteit<strong>en</strong> zijngeschrev<strong>en</strong> voor groepsleiders in hetspeciaal onderwijs, maar ook goed tegebruik<strong>en</strong> in onder- <strong>en</strong> midd<strong>en</strong>bouw.Muziekminuutjes, M. Wiersema e.a.De Toorts, Haarlem,ISBN 9789060208076, € 28,00Instrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>Vijf boekjes uit de reeks ‘Mijn eerste docu-boek‘ over deverschill<strong>en</strong>de soort<strong>en</strong> <strong>muziek</strong>instrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, zoals koper- <strong>en</strong>houtblazers, toets-, slag- <strong>en</strong> snaarinstrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. De tekst<strong>en</strong>zijn vertaald uit het Engels. De boekjes k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> alle dezelfdeopbouw: uitleg over de soort, hoe het geluid tot standkomt, aandacht voor de verschill<strong>en</strong>de soort<strong>en</strong> instrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>,beroemde componist<strong>en</strong> <strong>en</strong> musici <strong>en</strong> hed<strong>en</strong>daagse <strong>muziek</strong>.Vervolg<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> hoofdstukje over zelf <strong>muziek</strong> mak<strong>en</strong> <strong>en</strong> t<strong>en</strong>slotte<strong>en</strong>kele vrag<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> woord<strong>en</strong>lijst <strong>en</strong> register. E<strong>en</strong> leuk<strong>en</strong> informatief boekje met veel (wat ouderwets aando<strong>en</strong>de)foto’s voor kinder<strong>en</strong> vanaf acht jaar.Toetsinstrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, W. Lynch, Ars Scrib<strong>en</strong>di, Ett<strong>en</strong> Leur, 2006,32 pag, ISBN 9789054955290, € 9,50Tom wordt dru m m e rE<strong>en</strong> boekje in de serie ‘Lees <strong>en</strong> weet’, waarin e<strong>en</strong> verhaal verteldwordt over Tom die op drumles gaat, gecombineerd metinformatie over <strong>muziek</strong>. Het verhaal over Tom staat op de linkerpagina<strong>en</strong> is geschrev<strong>en</strong> op AVI 4 niveau. Op de rechterpaginawordt informatie over <strong>muziek</strong> in het algeme<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong>(componist<strong>en</strong>, blad<strong>muziek</strong>, instrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, gevoel, afspeelapparatuur,snar<strong>en</strong>, geluidsgolv<strong>en</strong>). Deze informatie is in e<strong>en</strong> kleinereletter gezet <strong>en</strong> geschrev<strong>en</strong> op AVI 6 niveau. De bedoelingvan deze serie is om twee kinder<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> het verhaal <strong>en</strong> deinformatie te lat<strong>en</strong> lez<strong>en</strong>. Er zijn verband<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> het verhaal<strong>en</strong> de informatie op dezelfde pagina gelegd. Het verhaal isniet heel bijzonder, lijkt vooral te di<strong>en</strong><strong>en</strong> als kapstok voor deinformatie. Bevat veel tek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> <strong>en</strong> foto’s. Jammer dat bij deblad<strong>muziek</strong> nu net ge<strong>en</strong> voorbeeld van drumtaal is afgedrukt.Voor kinder<strong>en</strong> vanaf ca. 6 jaar.Tom wordt drummer, M. van der Zand<strong>en</strong>,Tilburg 2008, ISBN 9789027664358,€ 9,95www.b<strong>en</strong>nyvred<strong>en</strong>.nl/b<strong>en</strong>nyrestyle/index.phpE<strong>en</strong> site met liedjes, musicals <strong>en</strong> dans<strong>muziek</strong>,ook pass<strong>en</strong>d bij e<strong>en</strong> project.www.de<strong>muziek</strong>friek.nuFelix MeijerE<strong>en</strong> site met <strong>muziek</strong>less<strong>en</strong> <strong>en</strong> musicals voor de basisschool.Hier vind je de tekst <strong>en</strong> melodie van liedjes die je met kinder<strong>en</strong>kunt zing<strong>en</strong>.H et pre nte n boe k als invalshoekDit voorjaar versche<strong>en</strong> bij uitgeverij Van Gorcum het boek ‘HetPr<strong>en</strong>t<strong>en</strong>boek als Invalshoek’.In deze uitgave word<strong>en</strong> zev<strong>en</strong> pr<strong>en</strong>t<strong>en</strong>boek<strong>en</strong> voor onder- <strong>en</strong>midd<strong>en</strong>bouw naar project<strong>en</strong> uitgewerkt. De kinder<strong>en</strong> gaandans<strong>en</strong>d, zing<strong>en</strong>d, rek<strong>en</strong><strong>en</strong>d <strong>en</strong> schrijv<strong>en</strong>d aan het werk met‘Not<strong>en</strong>’, ‘Bang Mannetje’, ‘Woeste Willem’, Het huisje dat verhuisde’,‘Kleine Bever <strong>en</strong> de echo’, ‘Ga je mee?’ <strong>en</strong> ‘Abracadabra’.In ieder project wordt toegewerkt naar e<strong>en</strong> pres<strong>en</strong>tatie.Soms is dat e<strong>en</strong> gezam<strong>en</strong>lijk gemaakte verteltafel, soms e<strong>en</strong>toneelstuk of e<strong>en</strong> verteltas die met dekinder<strong>en</strong> mee naar huis mag. De pres<strong>en</strong>tatievormt de rode draad door hetproject <strong>en</strong> legt de verbinding tuss<strong>en</strong> deverschill<strong>en</strong>de vakgebied<strong>en</strong>. Het is ge<strong>en</strong>doel op zich, maar slechts e<strong>en</strong> middel omtot sam<strong>en</strong>hang te kom<strong>en</strong>. Voorafgaandaan elk project wordt de betreff<strong>en</strong>depres<strong>en</strong>tatievorm toegelicht (vertelpantomime,verteltas, verteltafel, film, hoek<strong>en</strong>, verhal<strong>en</strong>d ontwerp <strong>en</strong>boek.) Elk pr<strong>en</strong>t<strong>en</strong>boekproject is volg<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> vast strami<strong>en</strong> uitgewerkt:beknopte inhoud, thema (vakgebied<strong>en</strong>), pres<strong>en</strong>tatievorm,doelstelling, boekaanbieding <strong>en</strong> uitgewerkte activiteit<strong>en</strong>.In het boek zit e<strong>en</strong> cd waarop alle in het boek voorkom<strong>en</strong>deliedjes word<strong>en</strong> voorgezong<strong>en</strong>. Bij het boek hoort ook e<strong>en</strong> website(www.pr<strong>en</strong>t<strong>en</strong>boek.vangorcum.nl) met daarop onderandere de pr<strong>en</strong>t<strong>en</strong>boek<strong>en</strong> zelf, additioneel materiaal <strong>en</strong><strong>muziek</strong>fragm<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> mooi boek om met e<strong>en</strong> van dezepr<strong>en</strong>t<strong>en</strong>boek<strong>en</strong> aan de slag te gaan; het geeft echter ook aanwijzing<strong>en</strong>om zelf met e<strong>en</strong> boek te gaan werk<strong>en</strong>.Het pr<strong>en</strong>t<strong>en</strong>boek als invalshoek. Werk<strong>en</strong> met pr<strong>en</strong>t<strong>en</strong>boek<strong>en</strong>in het basisonderwijs. C. Nieuwmeijer, Ass<strong>en</strong>, 2008, 177 pag,ISBN 9789023243168, € 39,50Pu be rs <strong>en</strong> <strong>muziek</strong>stijl<strong>en</strong>Pubers kiez<strong>en</strong> hun vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> in eerste instantie op voorkeurvoor e<strong>en</strong> bepaalde <strong>muziek</strong>stijl. In e<strong>en</strong> brugklas zou je zelfskunn<strong>en</strong> voospell<strong>en</strong> wie vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> word<strong>en</strong> als je weetvan welke <strong>muziek</strong> ze houd<strong>en</strong>. Maar ofze vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong>, hangt vanmeer af dan <strong>muziek</strong>. Die conclusiestrekt ontwikkelingspsycholoog Maart<strong>en</strong>Selfhout van de Universiteit Utrechtuit zijn onderzoek onder 566 scholier<strong>en</strong>van verschill<strong>en</strong>de middelbare schol<strong>en</strong> inUtrecht.(Journal of Adolesc<strong>en</strong>ce, februari 2008)M u z i e kM E N S E N K I N D E R E N 114 november 200815