ui tge l ic h tKunstzinnige vormingHebb<strong>en</strong> we het nog over kunstzinnige vorming of gaat alle aandacht naar taal <strong>en</strong> rek<strong>en</strong><strong>en</strong>?B<strong>en</strong>t u op zoek naar de beste manier?J<strong>en</strong>aplanspecialist werkt met ondersteunings /scholingsprogramma’s, waarbij kunstzinnigevorming e<strong>en</strong> belangrijk onderdeel vormt.- Kunstzinnige vorming binn<strong>en</strong> wereldori<strong>en</strong>tatie- Kunstzinnige vorming als krachtbron binn<strong>en</strong> het ritmisch weekplan <strong>en</strong> stimulans voorgroepsontwikkeling- Meer gaan werk<strong>en</strong> met kunstzinnige middel<strong>en</strong> (m.n. drama, dans, <strong>muziek</strong>, literaire vorming)- De keuzecursus als middel voor tal<strong>en</strong>tontwikkelingAan het eind van e<strong>en</strong> traject heeft de school tev<strong>en</strong>s de beschikking over e<strong>en</strong> visie op de betek<strong>en</strong>is<strong>en</strong> functie van kunstzinnige vorming.Staat kunstzinnige vorming nog niet op het programma, dan zijn ervele andere scholingsmogelijkhed<strong>en</strong>.E<strong>en</strong> greep uit het aanbod voor 2008-2009:Maak uw keuze:0 opleiding op maat leid<strong>en</strong>d tot het j<strong>en</strong>aplandiploma <strong>en</strong> gekoppeld aan schoolontwikkelingsplan0 j<strong>en</strong>aplanori<strong>en</strong>tatiecursus0 schoolvisitatie0 werk<strong>en</strong> met de j<strong>en</strong>aplancompet<strong>en</strong>ties0 begeleidingstraject rondom Dat’s andere taal0 profileringsbije<strong>en</strong>komst als j<strong>en</strong>aplanschool0 Invulling voor e<strong>en</strong> ouderavond0 vormgeving wereldori<strong>en</strong>tatie0 project<strong>en</strong> gebaseerd op uw j<strong>en</strong>aplanvrag<strong>en</strong>Neem contact op met:Jaap Meijer; j<strong>en</strong>aplanspecialist (0575-570259 of 06-23777883)Email: jaapmeijer@j<strong>en</strong>aplanspecialist.nlwww. j<strong>en</strong>aplanspecialist.nl20M E N S E N K I N D E R E N 114 november 2008
Humorin j<strong>en</strong>aplanschol<strong>en</strong>Dick SchermerAl heel wat jar<strong>en</strong> mag ik corrector voor M<strong>en</strong>s<strong>en</strong>kinder<strong>en</strong>zijn. En eerlijk gezegd, ev<strong>en</strong>min gezweg<strong>en</strong>,moet me van het j<strong>en</strong>aplanhart: noch in Pedomorfose,noch in M<strong>en</strong>s<strong>en</strong>kinder<strong>en</strong>, heeft ooit e<strong>en</strong> artikel overdit opgewekte onderwerp gestaan.Dat verbaast te meer, omdat we bij zowel Peters<strong>en</strong> <strong>en</strong> Wolff als Both expliciet att<strong>en</strong>t word<strong>en</strong> gemaakt opdeze ‘smaakmaker’.Bij e<strong>en</strong> pilotstudy over gevoel voor humor in het handschrift kwam ik op het internetspoor van e<strong>en</strong>belangwekk<strong>en</strong>d onderzoek. De titel is “Humor and Learning: A Group Project” uit 1998, de auteur onderandere A. Biv<strong>en</strong>s.In dit artikel wil ik interessante gegev<strong>en</strong>s <strong>en</strong> suggesties over humor weergev<strong>en</strong>, gebaseerd op dit onderzoek.Humor <strong>en</strong> geheug<strong>en</strong>Het onderzoek houdt zich bezig met de effect<strong>en</strong> van humorop geheug<strong>en</strong>, motivatie, stress <strong>en</strong> als pedagogisch middel bijdiverse leer- <strong>en</strong> oef<strong>en</strong>situaties.Veel onderzoek toont aan dat humor het ler<strong>en</strong> makkelijkermaakt door zijn invloed op aandacht <strong>en</strong> geheug<strong>en</strong>. Wanneerplezier belangrijk is voor de taak, dan is er e<strong>en</strong> positief effectop de herinnering. Bij stof waarom gelach<strong>en</strong> werd, werd 62%onthoud<strong>en</strong>; bij stof, die ge<strong>en</strong> gelach uitlokte, slechts 8%.Prikkeling (arousal) doet de aandacht to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>, verbetertverwerkingsstrategieën <strong>en</strong> heeft voordel<strong>en</strong> voor het korte termijngeheug<strong>en</strong>.Hier wil ik verwijz<strong>en</strong> naar Peters<strong>en</strong>s ‘pedagogische situatie’,waarin hij zegt: “Door de groepsleider is deze groep met e<strong>en</strong>pedagogische bedoeling zodanig gelad<strong>en</strong>…” (spanning). Alsdeze ‘lading’ of spanning op humor berust, dan bestaat erge<strong>en</strong> twijfel over, dat dit de aandacht trekt. En dit is weer vaninvloed op het werkgeheug<strong>en</strong>. We hor<strong>en</strong> Peters<strong>en</strong> vervolg<strong>en</strong>:“dat elk lid van de groep gedwong<strong>en</strong> (geprikkeld, gedrev<strong>en</strong>)wordt om als totale persoon te handel<strong>en</strong>, actief te zijn.”.Humor nodigt daar zeker toe uit!om agressie <strong>en</strong> spanning te uit<strong>en</strong>, staat e<strong>en</strong> gevoel van vrijheid<strong>en</strong> optimisme toe, <strong>en</strong> moedigt creativiteit aan.Humor heeft verder e<strong>en</strong> biologische impact op het m<strong>en</strong>selijklichaam. Hij zorgt ervoor, dat de hers<strong>en</strong>s zich focuss<strong>en</strong> op ietsanders, prikkelt het hart, de ademhaling neemt toe. Lach<strong>en</strong>helpt ons lichaam <strong>en</strong>dorfin<strong>en</strong> kwijt te rak<strong>en</strong>, hormon<strong>en</strong> mete<strong>en</strong> natuurlijke, pijnstill<strong>en</strong>de werking. Humor <strong>en</strong> lach<strong>en</strong> verbeter<strong>en</strong>iemands kijk op het lev<strong>en</strong>.Humor als leermiddelDe universele aantrekkingskracht van humor maakt hem tote<strong>en</strong> perfecte leerstrategie. Die charme berust op het feit, dathij van toepassing is op welke groep, cultuur of onderwerpook. Hij kan kinder<strong>en</strong> tot ler<strong>en</strong> motiver<strong>en</strong> <strong>en</strong> stimuler<strong>en</strong> totonderlinge uitwisseling.Humoristische zinn<strong>en</strong> blijk<strong>en</strong> beter te word<strong>en</strong> onthoud<strong>en</strong> danniet-humoristische zinn<strong>en</strong>.Pass<strong>en</strong>de humor heeft aantoonbaarpositief effect opNons<strong>en</strong>sTwee konijntjes liep<strong>en</strong> maarde hele dag van hot naar haar,de sfeer in de groep, terwijlto<strong>en</strong> riep er e<strong>en</strong> met luide stem, het begrip <strong>en</strong> het geheug<strong>en</strong>verbeter<strong>en</strong>; de effect<strong>en</strong>ik loop vandaag van hot naar hem.ervan op de motivatie zijnToon Hermans, uit: Vandaag is de dag, Amsterdam/Brussel, 1984nog niet grondig onderzocht.De mate, waarin e<strong>en</strong> groepsleider gebruikmaakt van humor, iséén van de factor<strong>en</strong> die zijn directheid completeert <strong>en</strong> draagtindirect bij aan e<strong>en</strong> grotere motivatie van kinder<strong>en</strong>.E<strong>en</strong> groepsleider kan van humor gebruikmak<strong>en</strong> om stress teverminder<strong>en</strong>, communicatie te verbeter<strong>en</strong> <strong>en</strong> conflict<strong>en</strong> telat<strong>en</strong> afnem<strong>en</strong>. Humor is ook e<strong>en</strong> sociaal aanvaardbare manierHumor stoelt in feite op het bij elkaar br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van ongerijmdhed<strong>en</strong>,die voortkom<strong>en</strong> uit situaties of gedraging<strong>en</strong>. Veruit demeeste kinder<strong>en</strong> omschrijv<strong>en</strong> hem zo: “Humor maakt dat jemoet lach<strong>en</strong>.”Humor wordt echter vaak over het hoofd gezi<strong>en</strong> of als ‘misplaatst’beschouwd in het gewone curriculum. Om te beginn<strong>en</strong>moet<strong>en</strong> groepsleiders ‘voorbeeld<strong>en</strong> van speelsheid’ zijn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> gevoel voor humor demonstrer<strong>en</strong>.Berg<strong>en</strong> ontwikkelde vier hoofdstrategieën <strong>en</strong> werkte ze verderuit, te wet<strong>en</strong>: uitvoering (performance), indirecte stimule-M E N S E N K I N D E R E N 114 november 200821
Change language