Leidraad godsdienst - DPB Brugge

B. Gebed, celebraties, sacramenten in het lager onderwijsOmschrijvingBij een totaalconcept van opvoeding is er altijd ook aandacht voor sfeer, stilte, symboolgevoeligheid enrituelen. Hierbij verwijzen we naar het voorafgaande deel ‘A. Gebed en gebedsopvoeding bij kleuters’,(Leidraad p. 18-20) dat een basis vormt voor de doorstroming in het lager onderwijs.We maken onderscheid tussen stilte-oefening, bezinning, gebed, liturgie en sacrament. AI dezemogelijkheden kunnen benut worden in de godsdienstlessen en bij andere klasactiviteiten, maar eenbijzondere aandacht moet toch uitgaan naar het christelijk bidden.Bidden gebeurt steeds vanuit het bewustzijn van Gods aanwezigheid. Bezinning kan gebeuren oplouter humane basis.Bidden hoeft trouwens niet altijd gekoppeld te zijn aan stilte. In oorspronkelijke bijbelse zin is biddenjuist het doorbreken van de stilte: zich uiten voor God. Dit kan in stilte, maar ook al doende en alvierend. Men hangt best geen al te stereotiep beeld op van bidden. Door de veelzijdigheid ervan tebenadrukken, ontstaan er meer aanknopingspunten voor gebed.De bijbel is een belangrijke bron voor gebed. Door te bidden met psalmen of psalmcitatenbijvoorbeeld, worden kinderen van jongs af aan vertrouwd met bijbelse taal. Die zal hen dan ook oplatere leeftijd vertrouwd in de oren klinken. Het getuigenis van Jezus over zijn godservaring is eenbelangrijke leidraad om kinderen te laten aanvoelen wat bidden is voor christenen: zowel hoe Hij zich tot‘God-Vader' verhoudt als hoe Hij bidt.Het is belangrijk dat de verschillende vormen van gebed en bezinning aangepast worden aan hetniveau van de kinderen en aansluiten bij wat zij zelf beleven of bij wat in de klas ter sprake gekomen is.Het kan zinvol zijn bepaalde passages uit deze gebeden of bezinningen te herhalen, omdat dit hetproces van verinnerlijking bevordert.Anderzijds is het ook nodig dat kinderen kennismaken met het bidden van de geloofsgemeenschap ende kans krijgen eraan deel te nemen. Daartoe zullen ze bepaalde bestaande en traditionele gebedenleren kennen, zoals het ‘kruisteken', het ‘weesgegroet' en het 'onzevader', ook al zijn die geformuleerdin de taal van volwassenen. Door deze te memoriseren kunnen kinderen op eender welk momentmeedoen met gelovigen die samen christelijk willen bidden. Dat kan zich bijvoorbeeld voordoen in deeucharistie, maar ook in andere omstandigheden. Kinderen kunnen bij deze traditionele gebeden ookworden opgeroepen om er een intentie aan te koppelen. Beleving van het gebed alsgemeenschapsgebeuren is cruciaal binnen het christendom en gaat terug op het voorbeeld van Jezus.Kinderen ontdekken verder dat mensen met andere geloofsovertuigingen ook bidden, zij het op eenandere wijze dan christenen. Dit kan een bron zijn van ontmoeting en dialoog met andersgelovigenbinnen en buiten de klas.Gebedsopvoeding kan niet beperkt worden tot het omgaan met teksten. Bidden kan men maar lerenvanuit grondhoudingen als ontvankelijkheid, hoop en vertrouwen, meeleven met anderen, inzet voormens en wereld. Het werken aan deze grondhoudingen is dus heel belangrijk, zodat bidden 'vanbinnenuit' kan groeien. Het is werken aan een cultuur van innerlijkheid.Leidraad pastoraal en godsdienst - katholiek basisonderwijs bisdom BruggeOntwerp 17 mei 2011 21