Thema: Diabetes mellitus en infectieziekten Het ... - NVMM

More documents

Recommendations

Info

het dieet. Zo zijn er bepaalde darmbacteriën die specifiekhelpen om energie uit de voeding te halen door het voedselte fermenteren, waarbij suikers worden omgezet in korteketenvetzuren.De darm neemt deze vetzuren vervolgensop.Ook bij mensen bestaan er verschillen in de darmmicrobiotasamenstellingvan dikke en dunne personen. 9 Dehypothese is dat de ‘obese’ darmmicrobiota efficiënter instaat is de energie vanuit de voeding beschikbaar te stellenaan de gastheer. Hierdoor zou een lagere calorie-intaketoereikend zijn. Tevens blijkt de ‘obese’ darmmicrobiota teworden gekenmerkt door een lagere diversiteit. In muizenis een lage microbiële diversiteit geassocieerd met endotoxinemie,chronische inflammatie en insulineresistentie. 10,11Obesitas en diabetes mellitus type 2 worden allebeigekenmerkt door een verhoogde inflammatie van hetvetweefsel. Het onderliggende mechanisme hierachteris nog steeds onbekend. De darmmicrobiota kan via deproductie van lipopolysacharide (LPS) mogelijk een rolspelen bij deze inflammatie. LPS wordt continue geproduceerdin de darm door de afbraak van gramnegatievebacteriën. Studies bij muizen laten zien dat continueinfusie van LPS leidt tot gewichtstoename en insulineresistentie.10 Mogelijk speelt ook de productie van hetkorteketenvetzuur butyraat een rol bij de associatie tussenobesitas en inflammatie. 12 Bij mensen met overgewichtworden lagere plasmawaarden butyraat gemeten dan bijslanke mensen. 13 Butyraat wordt in de dikke darm geproduceerddoor de bacteriële fermentatie van onverteerbarevezels en lijkt niet alleen te dienen als energiebron voorhet darmepitheel, maar blijkt ook anti-inflammatoireeigenschappen te hebben. De twee belangrijkste butyraatproducerendebacteriële groepen zijn: Roseburia/E. rectaleen F. prausnitzii (cluster van Firmicutes). Verschillendestudies hebben aangetoond dat een vezelrijk dieet de groeivan butyraatproducerende bacteriën kan bevorderen enop deze manier kan leiden tot hogere butyraatspiegels. 14,15Studies bij proefdieren laten zien dat hogere butyraatspiegelszorgen voor een verbetering van de insulinegevoeligheiden verhoging van het energieverbruik. 16 Het lijktdus aannemelijk dat de butyraatproductie een rol speeltin de pathogenese van obesitas en diabetes. In figuur 1is schematisch weergegeven hoe de darmmicrobiota hetmetabolisme kan beïnvloeden.Figuur 1. Schematisch weergave van hoe de darmmicrobiota het metabolisme kan beïnvloeden.FIAF/ AMPKvetzuuroxidatieFIAF/ AMPKvetzuuroxidatieSpierLPSinflammatieKorte ketenvetzuren(lipogenese)VetweefselLever-+InsulinegevoeligheidLPSinflammatieKorte ketenvetzuren(lipogenese)Incretine secretieIncretine secretieobese ObesedarmfloraDarmepitheelSlanke slankedarmfloraButyraat productieButyraat productieDikke darmOnonderbroken lijnen: waarschijnlijke Fig 1: Schematische relatie weergave van hoe de darmflora het metabolisme kan beïnvloedenGestippelde lijnen: mogelijke relatieononderbroken lijnen, waarschijnlijke relatiegestippelde lijnen, mogelijke relatieNed Tijdschr Med Microbiol 2012;20:nr4154
EnterotypesRecent is in het tijdschrift Nature een artikel verschenenwaarbij proefpersonen aan de hand van de samenstellingvan de darmflora (analyse DNA fecesmonster) werdeningedeeld in drie groepen, zogeheten ‘enterotypen’. 17Het voorkomen van deze enterotypen (te vergelijkenmet bloedgroepen) zou afhankelijk zijn van het typedieet, maar onafhankelijk van leeftijd, geslacht, ras of debody mass index. Het meest voorkomende enterotype is‘Ruminococcus’, gevolgd door ‘Bacteroides’ en ‘Prevotella’.Binnen de enterotypen zijn verschillen gevonden in devertering van suikers en eiwitten. Ook de aanmaak vandiverse vitaminen door darmbacteriën verschilde perenterotype. Vitamine C, B2, B5 en biotine worden meeraangemaakt bij mensen met het ‘Bacteroides’-enterotype.Mensen met het ‘Prevotella’-enterotype maaktenextra thiamine en foliumzuur aan en mensen met het‘Ruminococcus’-type zijn beter in staat om mucine (eencomplex koolhydraat) af te breken. Het is nog onduidelijkof je door aanpassingen in je dieet kunt switchen vanenterotype.FecestransplantatieIn 1958 beschreven Eiseman et al. vier patiënten meternstige pseudomembraneuze colitis na gebruik vanantibiotica die succesvol werden behandeld met klysma’smet fecessuspensie van familieleden. 18 Sindsdien zijn incasuïstische mededelingen en overzichten van patiëntengroepenmeer dan 70 patiënten met recidiverendeClostridium difficile-infecties (CDI) of pseudomembraneuzecolitis beschreven die werden behandeld metdonorfeces. 5,6,19,20In het Academisch Medisch Centrum (AMC) hebbenwe al enige jaren ervaring met deze behandeling inhet kader van patiëntenzorg. 21 Door middel van eengerandomiseerde trial onderzochten wij of behandelingmet gezonde donorfeces inderdaad in staat blijkt om dechronische Clostridium difficile-geassocieerde diarree telaten verdwijnen. De resultaten van dit door ZonMwbetaalde onderzoek laten zien dat genezing van dezeinfectie door een eenmalige behandeling met de ontlastingvan een gezonde donor beter werkt dan de standaardbehandelingmet antibiotica. 5 Een fecestransplantatie lijkt duseen behandelingsoptie indien gangbare antibiotica geensoelaas bieden.Deze resultaten alsook de reeds hierboven vermelde databij proefdieren werpen de vraag op of je verstoringenin het glucose- en lipidenmetabolisme bij mannen methet metabool syndroom kunt verhelpen met een fecestransplantatie.In een dubbelblinde, gerandomiseerdestudie hebben we gekeken naar het effect van fecestransplantatieop de samenstelling van de darmmicrobiotaen glucosehomeostase. De behandeling met de slankedonorontlasting resulteerde in een tijdelijke (na zes weken)verbetering van de insulinegevoeligheid. Tevens vondenwe in de fecessamples een toename van de hoeveelheidbutyraatproducerende bacteriën (onder meer Roseburiaintestinalis). 22 Dit zou een mogelijke verklaring kunnen zijnvoor de verbetering van de insulinegevoeligheid. Op ditmoment loopt in het AMC een vervolgonderzoek waarbijer wordt gekeken of herhaalde dunne fecestransplantatieseen langdurig effect op het metabool syndroom kunnenbewerkstelligen.DiscussieOnderzoek naar de rol van darmbacteriën in het humanemetabolisme is tamelijk complex omdat, naast dat nogniet alle aanwezige darmbacteriën zijn getypeerd, erook verschillende technieken bestaan om de darmflorain kaart te brengen, hetgeen de interpretatie van deresultaten bemoeilijkt. De afgelopen jaren zijn er veelpublicaties verschenen over de rol van de darmmicrobiotabij metabolisme, maar tot op heden is de microbiotamonsterafname, opslag en analyse nog niet gestandaardiseerd.Tevens maken de tot dusver verschenen studiesgebruik van verschillende technieken en zijn de groepenvan de humane studies klein. Hierdoor is het lastigde resultaten te generaliseren. 23 Dat er een associatiebestaat tussen samenstelling van de darmmicrobiota enmetabolisme is zeer aannemelijk maar of dit ook eencausaal verband is vereist nog meer onderzoek.ConclusieRecente studies laten zien dat er een andere samenstellingvan de darmmicrobiota gevonden wordt bij muizen/mensen met overgewicht dan bij slanke muizen/mensen.De hypothese is dat een ‘obese’ darmmicrobiota efficiënterwerkt (onder meer doordat er meer korteketenvetzurenworden geproduceerd) en er daardoor meer energieuit voedsel kan worden gehaald. Infusie van slankedonorontlasting zorgt voor een tijdelijke verbetering vande insuline gevoeligheid en toename van butyraatproducerendebacteriën. Mits een causaal verband aangetoondkan worden, is het manipuleren van de darmmicrobiotaeen mogelijk nieuw aangrijpingspunt bij de behandelingvan overgewicht en diabetes mellitus type 2.SummaryThe human intestinal tract contains 10 14 micro-organisms,of which bacteria are the most dominant and diverse. Asa whole, the microbiome is more than 100 times largerthan the human genome. Thus, intestinal microbiotacan be viewed as an ‘exteriorised organ’ that contributesto overall metabolism and plays a role in converting foodinto nutrients and energy. Variations in the composition ofmicrobiota are found in obese humans and mice. Increasedenergy yield from diet in obese mice and humans could bea contributing factor to obesity. We have demonstrated thatNed Tijdschr Med Microbiol 2012;20:nr4155
Page 7 and 8: Wereldwijd geleken de meeste A(H1N1
Page 9 and 10: Tabel 5. Antigene analyse van Neder
Page 11 and 12: ARTIKELDe toekomst van infectieprev
Page 13 and 14: geleerd. De huidige opleiding biedt
Page 15: A R T I K E LDiabetes en darmfloraE
Page 19 and 20: ARTIKELDe diabetische voetWaarom lo
Page 21 and 22: leerd met de hoogte van het geglyce
Page 23 and 24: Tabel 2. Duur van antibiotische beh
Page 25 and 26: ARTIKELRisicofactoren voor chronisc
Page 27 and 28: Tabel 1. Nederlandse consensusricht
Page 29 and 30: A R T I K E LAsymptomatische bacter
Page 31 and 32: de urine van vrouwen met DM en ASB.
Page 33 and 34: Referenties1. Muller LM, Gorter KJ,
Page 35 and 36: Sensorische neuropathie gaat gepaar
Page 37 and 38: Hart- en vaatziektenAls gevolg van
Page 39 and 40: wondgenezing. Dit verschaft micro-o
Page 41 and 42: 10. Jun HS, Yoon JW. Role of Viruse
Page 43 and 44: VERENIGINGSNIEUWSAbstracts Najaarsv
Page 45 and 46: of Medical Microbiology and Infecti
Page 47 and 48: in household members of pig- and ve
Page 49 and 50: week 31 onwards an increase in the
Page 51 and 52: ORATIESAFSCHEIDSREDES21 september 2

Thema: Diabetes mellitus en infectieziekten Het ... - NVMM

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?