Bladwijzer 4 (pdf, 1,9 mb) - Heemkunde Vlaanderen

| 6 | ontsluiting - 04 2012naar een gevarieerd aanbod van opdrachten (doeopdrachten,luisteropdrachten, waarnemingsopdrachten,verslaggeving…) die binnen een erfgoedomgevingleiden tot het opnemen van kennis,inzichten en vaardigheden. Dit wil niet zeggen datelk kind aparte opdrachten moet krijgen die aansluitenbij zijn leerstijl of zijn ‘intelligenties’, maarwel dat alle kinderen zich aangesproken voelen omactief mee te werken en verantwoordelijkheid tenemen in de groep. Een rondleiding waar kinderenenkel moeten luisteren is dus geen goed idee, maarallemaal losse opdrachten die niet leiden tot eengemeenschappelijk leer- en evaluatiemoment evenmin.Creëren van een krachtigeleeromgevingEen krachtige leefomgeving kan omschreven wordenals een leeromgeving die elke leerling in staatstelt om op zo een efficiënt mogelijke en effectievewijze de beoogde kennis, inzichten, vaardighedenen opvattingen te verwerven. Of je nu erfgoed inde klas brengt of met leerlingen aan de slag gaatin een erfgoedorganisatie, de minimale doelen vande activiteit moeten vast liggen. Ook houd je bestrekening met enkele didactische principes:- Kinderen zijn gemotiveerd om rond het erfgoedaanbodte werken doordat bijvoorbeeld decontext aansluit bij hun leef- en belevingswereld(motivatieprincipe).- Kinderen krijgen kansen om zelf aan de slag tegaan, worden uitgedaagd om problemen op telossen of mogen zelf het erfgoed interpreterenen onderzoeken (activiteits- en aanschouwelijkheidsprincipe).- Leerlingen worden uitgenodigd om nieuwe wereldente exploreren zonder dat ze het gevoelkrijgen dat ze die nieuwe wereld nog niet aankunnen.De opdrachten of het verhaal mag uitdagendzijn, maar moet wel nog aansluiten bijhun mogelijkheden en hun bevattingsvermogen(geleidelijkheidsprincipe).Het inzetten van erfgoed in het onderwijs zou dussituaties moeten creëren waarin kinderen kansenkrijgen om zelf te ontdekken, al spelend te onderzoeken,te ervaren, te exploreren als basis voor inzicht enverwondering en besef van verantwoordelijkheid voorzichzelf, de anderen en de omgeving. Tegelijkertijdleidt erfgoededucatie tot een erfgoedervaring zodatkinderen zin krijgen om erfgoed verder te ontdekken.Het didactisch aanbod van erfgoedorganisatieszal pas echt succes hebben als bovendiende doelen van de activiteit gekoppeld zijn aan deformeel uitgedrukte doelen zoals je ze leest in deeindtermen en leerplandoelen.Wat kan er aan bod komen in hetbasisonderwijs in het kader vanerfgoededucatie?Erfgoededucatie is geen vak in het onderwijs. Vanuitde leerplannen wordt gevraagd om educaties zoveel mogelijk te integreren in het onderwijsaanbod.Erfgoed wordt nu regelmatig – bewust of onbewust– gebruikt in het onderwijsaanbod binnen verschillendeleerdomeinen. Toch zou een specifiek didac-Gardner: meervoudige intelligentieVerbaal-linguïstisch intelligentie (woordknap):het vermogen om gesproken en geschreven taalte begrijpen.Logisch-mathematisch intelligentie (rekenknap):het vermogen om logisch te denkenen redeneren.Visueel-ruimtelijk intelligentie (beeldknap): hetvermogen om ruimtelijke vormen en beeldenwaar te nemen en te reproduceren.Muzikaal-ritmisch intelligentie (muziekknap):het vermogen om betekenis te ontlenen aan muzikalepatronen, deze kunnen creëren en reproduceren.Lichamelijk-kinethetisch intelligentie (beweegknap):het vermogen om het eigen lichaam tegebruiken en te controleren.Interpersoonlijk intelligentie (mensknap): communicatieen inlevingsvermogen.Intrapersoonlijk intelligentie (zelfknap): hetvermogen tot zelfreflectie en zelfbewustzijn.Naturalistisch intelligentie (natuurknap): hetvermogen om verschillende natuurverschijnselente onderscheiden en te classificeren.Existentiële intelligentie (geloofsknap): het vermogenom na te denken over betekenis en zinvan het leven.