Bladwijzer 4 (pdf, 1,9 mb) - Heemkunde Vlaanderen

tisch aanbod vanuit de erfgoedsector verrijkendzijn. Dit didactisch aanbod kan zowel op locatieals in de klas gebeuren.In het volgende overzicht vind je enkele tips pergraad om een educatief aanbod te ontwikkelen.1. Eerste graadVoor leerlingen uit de eerste graad (en de oudstekleuters) staat het ‘ontdekken’ en ‘kennis makenmet’ het eigen erfgoed en erfgoed van anderen inhun leefomgeving centraal. Kennisoverdracht eninzichten in het kader van cultureel erfgoed zijnhier nog niet de prioriteit. We moeten kansen creërenzodat kinderen zich kunnen verwonderen overhet erfgoedaanbod in hun leefomgeving. Kinderenkrijgen impulsen om erfgoed te exploreren en te onderzoekenmet al hun zintuigen. En die ervaringenmogen ze dan ook uiten in allerlei expressievormen.Deze jonge kinderen hebben nog een zeer beperkteervaring en inzicht in de ‘historische tijd’. Ze hebbennog geen begrip van jaartallen en gebeurtenissenin een ‘ver’ verleden. Erfgoed gerelateerd aan devorige generaties (ouders, grootouders en ev. overgrootouders)is wel mogelijk, maar houd rekeningmet het feit dat kinderen hun (over)grootoudersjonger zijn dan de grootouders van de ontwikkelaarsvan het educatief aanbod. Door verhalen uiteen ‘verder’ verleden laten kinderen zich fantasievolmeevoeren naar een voor hen ongrijpbaar verleden.Thema’s die aanspreken zijn vooral die erfgoedthema’sdie aansluiten bij het dagelijkse leven zodat deleerlingen zich kunnen inleven vanuit hun gekendewereld (bijvoorbeeld speelgoed, kleding, familiefoto’s,feesten, rituelen, school…).De school van vroeger is ideaal om de leerlingen van deeerste graad van het lager onderwijs te bekoren.2. Tweede graadIn de tweede graad kan er al echt gewerkt wordenaan het bewust ontwikkelen van onderzoekvaardighedenzoals gericht waarnemen, interpreterenvan erfgoed, eenvoudige opzoekingen… Dezedoelgroep is enorm geïnteresseerd in verzamelenen bewaren. Erfgoedcollecties van heemkundigekringen zijn in dit kader interessante verzamelingendie nieuwe werelden openen. Ze zullen ook graagin gesprek gaan over de waarde van ons erfgoed,maar dan vooral op concreet niveau.Stilaan wordt er ook bewuster gewerkt aan eenontluikend historisch tijdsbesef zodat het accentvan hier/nu/bij ons kan verschuiven naar toen/daar/bij. In het derde leerjaar leren ze gebeurtenissenvia de generaties plaatsen op een tijdlijn van de20ste en 21ste eeuw. In het vierde leerjaar leren zede eeuwenbalk en het benoemen van eeuwen. Historischesporen die ze ontmoeten kunnen ze nu dusook in de tijd duiden.Typische thema’s in de tweede graad die aansluitenbij de collecties van heemkundige kringen zijn destamboom, historische sporen in de gemeente, deschool van toen, evoluties op het vlak van techniek,gebruiken, wonen, vervoer, landschappen… Dekinderen staan ook al open voor het erfgoed datniet onmiddellijk behoort tot hun directe leefomgeving.De realiteit van de culturele diversiteit kanbenaderd worden vanuit erfgoedsporen die getuigenvan immigratie of erfgoed van andere culturendie aanwezig zijn in hun leefomgeving.Leerlingen zijn in deze fase ook geïnteresseerd ingrote verhalen uit het verleden, bijvoorbeeld getuigenissen,verhalen, wapens, kleding, veldslagen…van de Eerste Wereldoorlog. Het onderwijs en erfgoedontsluiterswillen al snel de oorzaken en de gevolgenduiden van die oorlog. De verhaaltjes overde ‘details’ zijn wel ‘leuk’, maar ‘niet belangrijk’volgens die volwassenen. Maar voor kinderen zijndie details nu juist wel interessant, interessanterdan wat volwassenen belangrijk vinden. Langs deandere kant zal een overaanbod van details en verhalenleiden tot een desinteresse in het onderwerp.Focussen op één aspect van het onderwerp zal eenvruchtbaardere leeroogst opbrengen dan als er verschillendeaspecten van de Eerste Wereldoorlogoppervlakkig worden behandeld. Concreet zal hetverhaal van de leefwereld van één frontsoldaat (en| 7 | ontsluiting - 04 2012