Pijn bij Kwetsbare Ouderen - NVAM

terug naar de inhoudsopgaveNaast deze redenen zijn er andere obstakels voor een goede pijnbestrijding,zoals:– fysieke beperkingen waardoor bijvoorbeeld een bewegingsinterventiebemoeilijkt wordt (Lansbury, 2000);– tekort aan adequate pijnmeting (Gagliese et al, 1997);– mogelijke risico’s van farmacotherapie bij ouderen;– de misvatting (bij zorgverleners) dat ouderen niet gemotiveerd zouden zijnvoor nonfarmacologische therapieën en deze therapieën niet geschikt zoudenzijn voor ouderen (Gagliese et al, 1997).2.1.2 Pijn, angst en depressieOudere patiënten met chronische pijn rapporteren minder angst dan jongerepatiënten met pijn (Corran et al, 1997), maar desondanks kan angst ook bijouderen chronische pijn verergeren (Gagliese et al, 1997). Zo rapporteren ouderenmet een hoog angstniveau in een verpleeghuis meer hevige pijn dan ouderenmet een lager angstniveau (Parmelee et al, 1991). Veel literatuur over pijnbelevingen –gedrag laat een duidelijke relatie zien tussen depressie en angst. Dit isook bij ouderen het geval (Casten et al,1995). Daarnaast is het van belang omte weten dat depressieve symptomen soms ook geuit worden als pijnklachten(Kwentus et al, 1985). Vice versa is het van belang om bij het vermoeden van eendepressie een pijnonderzoek te doen (Gagliese et al, 1997).SlaapstoornissenPijnAngst en depressieGedragsstoornissen, o.a. agitatieBeperkingen indagelijks functionerenVallenFiguur 2. Indirecte invloed van pijn op beperkingen in het dagelijks functioneren, gebaseerd opassociaties (geen causaliteit). Bidirectionele verbanden zijn buiten beschouwing gelaten.2.1.3 Beperkingen in functioneren door pijnVoor alle leeftijden geldt dat personen, die in hun dagelijkse bezighedenbelemmerd worden door chronische fysieke pijn, het risico lopen om depressie enangstgevoelens te ontwikkelen (Arola et al, 2010). Hierdoor hebben zij vervolgenseen grotere kans om ook slapeloosheid te ontwikkelen (Foley et al, 2004). Bovendienkan hevige chronische pijn naast een depressie leiden tot gedragsstoornissenen dit heeft eveneens een negatief effect op het dagelijks leven (Cipher et al,2004).Ouderen met pijnlijke aandoeningen aan het bewegingsapparaat (zoals artrose)hebben een groter risico om te vallen (Leveille et al, 2002), doordat de aandachtvoor het controleren van de lichaamshouding verslechterd is (Weiner et al, 2006;Redfern et al, 2001). Het voorschrijven van pijnstillers is dan zeker te overwegen,omdat het dagelijks gebruik van pijnstillers bij deze patiënten het risico om tevallen verkleint. Verder zijn ouderen met chronische pijn trager in lopen (Poole etal, 2008) en in het roteren van de romp (Rudy et al, 2007). Het is goed denkbaar,dat een lager tempo van bewegen bij chronische pijn gerelateerd is met eengrotere mate van behoedzaamheid, en met de invloed van pijn of angst voorpijn op de somatosensorische input; wat evenwicht- en loopstoornissen kanversterken (Poole et al, 2008).Concluderend: uit bovenstaande bevindingen bij ouderen blijkt dat pijn nietalleen direct, maar ook indirect een negatieve invloed heeft op het dagelijksefunctioneren (zie figuur 2).13multidisciplinaire Richtlijn pijn bij kwetsbare ouderen | Verenso 2011 | deel 2