Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ZILVER | COLUMN<br />
Alle goden<br />
M<br />
Mijn ogen zoeken de toegangspoort naar de<br />
hemel. De kleine cirkel hoog boven mij toont<br />
witte vlekken in het blauw, in de koepel met<br />
symmetrische vlakverdeling zie ik de reflectie<br />
van de lucht in een iets vertekende vorm. Van<br />
dit beeld worden jaar in jaar uit, dag na dag, uur<br />
na uur, iedere minuut, elke seconde identieke<br />
foto’s gemaakt. Vandaag sta ik tussen honderden<br />
bezoekers alleen in het Pantheon. In mijn hersens<br />
graaf ik naar de betekenis van deze naam,<br />
Panqeon, ‘<strong>voor</strong> alle goden’.<br />
Bijna 35 jaar geleden was ik hier <strong>voor</strong> het eerst,<br />
met vijftig eindexamenleerlingen op Romereis<br />
en met zes jaar lang tien uur per week Grieks en<br />
Latijn op zak. Rome voelde als thuiskomen en<br />
deze tempel vond ik magisch. Omdat je er zomaar<br />
zonder toegangskaartje binnenstapt, als in<br />
een tijdmachine. Eén voet over de drempel en je<br />
wordt weggeschoten naar een wereld van samengesmolten<br />
religies, sandalen en toga’s, retoriek,<br />
ruzies, dagelijks gedoe in de eerste eeuwen na<br />
Christus. Je hoeft er alleen maar je ogen bij dicht<br />
te doen.<br />
Ze zal me zonder woorden<br />
vertellen over de kracht<br />
van nieuwe liefde<br />
Ik ben hier nu vanwege mijn dochter. Na een bewogen<br />
jaar is Rome de stad die ze in haar eentje<br />
wil ontdekken, waar ze wil bedenken hoe ze haar<br />
leven opnieuw vorm kan geven, met kunstschatten<br />
uit de klassieke oudheid en renaissance als<br />
troostrijk en inspiratievol decor van haar eigen<br />
wedergeboorte. Ik mag een paar dagen kijken<br />
hoe dat gaat.<br />
Als ik tussen de immense, van het vuil en stof<br />
zwart geworden zuilen door naar buiten loop, zie<br />
ik haar zitten waar ik haar een half uur geleden<br />
met een boek heb achtergelaten, op een terras<br />
aan het Piazza della Rotonda. Zelf was ze al een<br />
paar keer het Pantheon in geweest, ze komt er<br />
dagelijks langs, dus nu even niet. Ze is iets ouder<br />
dan ik was, toen, in 1984, maar zoveel opener.<br />
Heb ik mijn moeder na die terugreis van 36 uur<br />
– onze trein stond uren stil tussen de weilanden,<br />
geen mobiel om een latere aankomsttijd door<br />
te geven – verteld wat ik in Rome had meegemaakt?<br />
Hoe een mis in de Santa Maria Maggiore<br />
mij vanwege de mix van indringende rituelen en<br />
machtsvertoon van de wijs had gebracht, over<br />
mijn gefriemel met Bob uit de bètaklas, terwijl<br />
ik eigenlijk op de tekenleraar verliefd was? Ik<br />
zei waarschijnlijk niets, was zo gesloten als een<br />
oester. Het was misschien ook iets van die tijd,<br />
dat je weinig met je ouders deelde.<br />
Vanavond zal ik van mijn dochter horen wat<br />
ze nodig heeft om verder te kunnen. Wat haar<br />
vrienden <strong>voor</strong> haar betekenen, waar ze moed uit<br />
put, hoe ingewikkeld het is fysiek soms minder<br />
aan te kunnen dan leeftijdgenoten. Maar<br />
bovenal zal ze me zonder woorden vertellen over<br />
de kracht van nieuwe liefde, over de hoop die<br />
daarvan uitgaat.<br />
Als ik boven een bord pasta kijk naar haar<br />
stralende gezicht voel ik traag en geruisloos iets<br />
langs de richels van mijn kraaienpoten vloeien.<br />
Ik doe geen moeite deze tranen tegen te houden.<br />
Ik ben omringd door alle goden.<br />
Alexa Gratama<br />
Alexa Gratama, moeder<br />
van drie en echtgenote,<br />
woont en denkt in<br />
Delden. Zij is taalfreak,<br />
nieuwsgierig van aard en<br />
dol op mensen. Dat komt<br />
goed uit als je rechter en<br />
mediator bent. Achter<br />
ieder conflict zit een<br />
verhaal en in ieder verhaal<br />
een sleutel tot op<br />
een oplossing. De kunst<br />
is die verhalen op tafel<br />
te krijgen, met vragen,<br />
luisteren en aandachtig<br />
observeren. En vervolgens<br />
aan wat je gehoord<br />
en gezien hebt de juiste<br />
woorden te geven.<br />
zilver<br />
63