Business Vlaanderen (B) 2023 02

HET CIJFER
De redactie zoekt duiding bij een
opmerkelijk cijfer uit de actualiteit.
29,8%
Van alle werkenden in ons land was 29,8 procent in 2019 regelmatig aan de slag op atypische uren.
Deze groep werkt met andere woorden vaak ‘s avonds, ‘s nachts of in het weekend en heeft dus geen
typische ‘9 to 5’-job. Met deze score ligt België gevoelig onder het Europese gemiddelde, zo becijferde
Eurostat. Ines Penders, onderzoeksmedewerker arbeidsmarkt bij het Steunpunt Werk aan de KU Leuven,
geeft meer uitleg.
Tekst | Bavo Boutsen beeld | Eurostat
“Steunpunt Werk onderscheidt verschillende
flexibele arbeidsvormen en heeft hierdoor
een duidelijk beeld over de arbeidsmarkt in
ons land. Algemeen kan je niet anders dan
concluderen dat we in vergelijking met de
rest van Europa duidelijk achterop hinken wat
betreft flexibele arbeidsvormen. ‘s Nachts
of in het weekend aan de slag zijn, is hier
minder ingeburgerd.”
“De vergelijking met de buurlanden op basis
van recente cijfers is moeilijk, omdat de
coronaperiode voor een vertekend beeld kan
zorgen. Soms zit er verschil in de manier van
meten doorheen de tijd. Maar algemeen blijkt
uit alle onderzoeken dat Nederland duidelijke
voorloper is: de cijfers van Eurostat uit 2019
tonen aan 42,6% van de Nederlanders regelmatig
op atypische uren werkt. Het Europese
gemiddelde staat op 37,2%. Frankrijk en
Duitsland zitten dicht bij dit gemiddelde, met
respectievelijk 35,5% en 35,2%. Deze cijfers
worden beschouwd als de meest recente,
betrouwbare metingen, omdat we nog niet
weten of de corona-effecten van 2020 en 2021
van blijvende aard zullen zijn.”
“Bovendien blijken de cijfers vrij stabiel in de
tijd. De jongste jaren neemt het weekendwerk
in België wel licht toe, vooral door de opkomst
van e-commerce, flexi-jobs en de uitbreiding
van koopzondagen, maar het nachtwerk is
bijvoorbeeld zeer stabiel. Het cliché van de
Belg die graag een vaste structuur heeft,
klopt dus. Hier speelt sociale wetgeving en
het arbeidsrechtelijk kader natuurlijk ook
een rol.”
“ ‘s Nachts of in het
weekend aan de
slag zijn, is in België
minder ingeburgerd.”
“Die stabiliteit doorheen de tijd is ook voelbaar
in ons onderzoek naar de arbeidsmarkt
van de toekomst. Zo hebben we bij het Steunpunt
Werk, in samenwerking met het HIVAonderzoeksinstituut,
een studie gedaan naar
de Belgische arbeidsmarkt in 2050. Hoewel
hierin geen uitspraken worden gedaan over
atypische werkuren, concluderen we toch
dat dit niet de norm zal worden. Dat inzicht
is vooral gebaseerd op het feit dat de Belgische
arbeidsmarkt en loopbanen traditioneel
eerder stabiel zijn. Op basis van de huidige
monitoring van werken op atypische uren,
zoals nachtwerk en weekendwerk, zien we
dan ook geen grote uitschieters.”
“Ook de jobmobiliteit is de jongste decennia
zeer constant gebleven. Hetzelfde geldt voor
het aantal tijdelijke contracten bij loontrekkenden,
dat in 2021 op ongeveer hetzelfde
niveau lag als in pakweg 1999. Net daarom
verwachten we dus geen grote verschuivingen,
al kunnen we uiteraard niet in een glazen
bol kijken.”
België bengelt zichtbaar achterop wat betreft
atypische werktijden. (Beeld: Euostat).
businessvlaanderen.be
105