Militaire Courant editie december 2023

DECEMBER 2023 – 29
vreemd, en hij wilde weten hoe
hij die “gated community” kon
beschermen tegen illegale aanwezigheid
en verlies, vroeg hij mij
om een beveiligingsplan te maken.
‘Ik kende de Plantage Blaauw
– genoemd naar eigenaar Anno
Blaauw uit 1701 – goed, en ik wist
dat dit geen eenvoudige klus was.
In Amerika is een “gated community”
klein en overzichtelijk, hier
ging het om 226 hectare bosgebied.
Ik schreef een rapport, maar
besefte niet dat hij wilde dat ikzelf
die beveiliging zou gaan doen. Dat
is uiteindelijk erg goed gegaan, en
er staat nu een prachtig resort.’
Hoe ontstond daar uiteindelijk
een museum over de Tweede
Wereldoorlog?
‘Bij mijn verkenningen op het terrein,
dat daarvoor door het Amerikaanse
leger was gebruikt,
ontdekte ik betonnen objecten,
onder andere cirkelvormige,
met metalen ringen en
rails, en bunkers met soms dichtgelaste
stalen deuren en vloeren
voor houten barakken.
Allemaal overwoekerd, en ik
had eerst geen idee wat ‘t allemaal
was. Maar de laatste Amerikaanse
commandant van het
gebied zond me heel veel informatie
en foto’s toe. Toen werd
duidelijk dat het ging om een
artilleriecomplex van de Amerikaanse
252e Coastal Artillery uit
die tijd. Die Amerikaanse eenheid
had samen met U.S. ARMY Engineers
de bunkers gebouwd. Ze
leefden eerst in tenten – en niet
geloven, maar drie van die tenten
heb ik teruggevonden in het
magazijn van de plantage-eigenaar,
die er geen interesse in had.
Toen we ze opzetten, stonken ze
verschrikkelijk, maar er waren
bezoekers, veteranen, die die geur
herkenden.
‘De Amerikanen kwamen vooral
om de raffinaderij te beschermen.
Ze keken eerst of het achttiendeeeuwse
fort in het nabijgelegen St.
Michiel geschikt was, maar besloten
uiteindelijk om aan de Blaauwbaai
de stellingen te bouwen: 27
meter boven de zeespiegel, zodat
ze de haven van Willemstad én
de haven van Bullenbaai konden
beschermen. Dat kamp noemden
ze Camp Blaubaai.’
Waren er geen Nederlandse troepen
op het eiland gevestigd?
‘Jazeker. De Nederlanders hadden
al ruim voor de Amerikanen
drie kustbatterijen, met soms hele
grote 192mm-kanonnen, waarvan
de restanten nog steeds elders in
het landschap zichtbaar zijn, maar
helaas niet beschermd worden.’
Wat voor voorwerpen vond je?
‘Oude banden en velgen, zelfs de
carrosserieën van drie jeeps, waarvan
er een gerestaureerd wordt.
Daarnaast flessen, lepels, vorken,
messen, zonnebrillen en pijpen.
Er hebben zes Marmon-Herrington
tanks op Curaçao rondgereden.
Daarvan heb ik vier wielen
teruggevonden, en die gaan we
presenteren tegen het silhouet van
die tank.
‘Het leuke is: ik hoorde achteraf
dat een van de tankcommandanten
mijn oude buurman was!
Ik krijg intussen ook schenkingen
van mensen die het museum
bezoeken, waardoor langzaam
maar zeker een museum over
de Curaçaose geschiedenis van
de Tweede Wereldoorlog ontstond.
De objecten lagen midden
in het ontwikkelingsgebied
van het resort, dus we begonnen
delen ervan te beschermen, zoals
een van die cirkels met nabijgelegen
bunkers: allemaal bedoeld
voor 155mm kanonnen. Overigens
heeft de Nederlandse Explosieven
Opruimingsdienst daar goed
werk verricht om alles veilig te
maken. Ik werd beheerder van het
de intussen beschermde Tweede
Wereldoorlogmonumenten want
ik had er het meeste inzicht in.
‘Op 6 januari 2020 werd het
WWII Museum Curaçao officieel
geopend. Het museum is gevestigd
op de plek waar ooit de barak
voor de douches en de latrines
gehuisvest waren. We hebben die
nog teruggevonden, tot en met de
douchekoppen en bronzen kranen.
Dat is allemaal gerestaureerd.
Het gebouw zelf hebben we aan de
hand van foto’s exact nagebouwd
– met veel oud bouwmateriaal,
want we gebruikten zelfs oude
balken met teksten zoals ‘US Army
Engineers’ erop. Buiten hebben we
dan nog een van de vier circelvormige
betonnen kanonstellingen en
enkele munitiebunkers.’
‘Ik hoorde achteraf
dat een van de
tankcommandanten
mijn oude
buurman was!’
Ben je tevreden met wat hebt?
‘Ik heb het gevoel dat we net
begonnen zijn. Ik heb nog wel een
wensenlijst. Zo wil ik een Duitse
torpedo tentoonstellen. Want die
heeft hier de meeste slachtoffers
gemaakt. Ik heb ooit in Den Helder
gevraagd of we die van hen
mochten lenen, maar dat kon
niet. Ze zeiden wel dat wanneer ze
er weer een vinden, ze me op de
hoogte stellen.
‘Ik heb ooit een Duitse helm aangeboden
gekregen – heel verleidelijk,
maar er zijn geen Duitsers op
het eiland geweest. Alleen mogelijk
een zieke Duitse militair, die
door een lokale dokter behandeld
moet zijn geweest. Diens dochter
kwam me ooit nog een authentiek
Duits ridderkruis brengen, een
adelaarsinsigne, die op de mouw
had gezeten, en knopen van de
Kriegsmarine.
‘Soms krijgen we twee bezoekers
per dag, soms ook veertig.
Er komen Amerikanen, maar
meestal zijn het toch Nederlanders.
We zijn nu ook ‘s zondags
open, zodat mensen die
door de week werken makkelijk
een afspraak kunnen maken
voor zichzelf of hun ouders. Maar
iedereen komt wel op afspraak.
‘Ik ben heel tevreden, zelfs superblij
met wat we gedaan hebben.
De bevolking van Curaçao had
eigenlijk geen idee van de Tweede
Wereldoorlog; wij hebben de
geschiedenis tastbaar gemaakt.
Daarvoor ben ik zelfs geridderd.
Komend jaar denk ik dat we een
hele hoop van onze wensen kunnen
realiseren. Ik zie vaak dat
mensen in vitrines dingen tegenkomen
waar zij herinneringen
aan hebben. Soms is dat ontroerend
en soms moet ik weglopen
van het lachen. Er zitten
hele leuke verhalen tussen, die
ik, samen met al mijn historisch
onderzoek, mogelijk in een boek
ga verwerken…’