23.12.2020 Views

ud#50 (25860)

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

№50 (25860)

4 2020-тӥ ар 24-тӥ толсур УДМУРТЪЁСЛЭН 14-ТӤ ӦТЧАМЗЫ

Йылпумъянъёс

Азьлане учкыса, выль ужъёс чакласа

Кутсконэз 3-тӥ бамын.

«Удмурт Кенешлэн» 4 но

ӝыны ар ӵоже ужамезлы

йылпумъянъёс лэсьтыса,

докладзэ лыдӟиз «Удмурт

Кенешлэн» президентэз

Татьяна Ишматова.

Шугъяськонъёс но

вормонъёс

— Жаляса верано, 13-тӥ

съездлэсь кутэм решениоссэ

ваньзэ ик улонэ пыӵатыны ӧз

кылды, — шуиз Татьяна Витальевна.

— Кылемаз ӧтчамын тужгес

трос ужпумъёс дышетон

удысэн герӟаськемын

Т. Ишматова «Удмурт Кенеш» огазеяськонэн

кивалтоз эшшо 4 ар.

2019-тӥ арын удмурт кылэз дышетӥсь нылпиослэн лыдзы

963-лы кулэсмиз. Туэ выльысь ӝутскиз — 368-лы тросгес

луиз.

вал. Соосты быдэстыны

басьтӥськимы республикаысьтымы

Дышетонъя но наукая

министерствоен ӵош.

Кӧня вазиськонъёс но куронъёс

ысъямын вал федерал ведомствоосы

но общественной

огазеяськонъёсы учебникъёсты

федерал перечене пыртон

понна! Туж усто, туннэ нуналлы

та уж быдэстэмын. Со сяна,

Ижысь К. Герд нимо гимназия

ресурсной центрлы пӧрмиз.

Вань кужыммес сётыса, ужамы

Глазкарын но Можгалан

гимназической классъёс усьтон

понна. Азьланяз отын но

йӧскалык гимназиос мед кылдозы

вылэм.

«Удмурт Кенеш» котьку

бадӟым саклык висъя удмурт

кылъя дышетӥсьёслы. Соос

понна та 5 ар ӵоже ортчытъямын

конференциос но мукет

ужрадъёс. Та выллем ужрадъёсын

дышетӥсьёс, сюлэмшугъёссэс

усьтэм сяна, выль

тодон-валанъёс басьтыны быгато.

Со сяна, Дышетон удысысь

йӧскалык ужпумъёсты

эскеронъя институт анай кылэз

дышетонъя мониторинг

ортчытӥз. Нимысьтыз ужпум

пуктэмын Ижкарын удмурт

кылъя классъёслэсь лыдзэс будэтыны.

Оскем потэ, та чотын

нылпиос но анай кылзэс гажаны

кутскозы, шоркармы но

удмуртгес луоз.

Татьяна Ишматова пусйиз:

городъёсын но ёросъёсын

радъяськем «Удмурт Кенешлэн»

конференциосаз огвыллем

сюлмаськон чузъяськиз

— удмурт кылъя урокъёсты кулэстон

азьланьтӥське. Кыӵе ке

школаосын анай кылэз мултэс

каро дышетон программае

2-тӥ кунсьӧр кылэз пыртонэн

валче. Куд-ог интыосын ЕГЭлы

дасяськонэн валче мукет

предметэн вошто. Озьы ик

нимысьтыз сюлэмшугъяськытэ

педагогъёслэн анай кылэз

дышетонъя капчиятэм программае

выжемзы. Жаляса

верано, туж ӧжытаз школаосын

ужрадъёс удмурт кылын

радъясько.

Берло аръёсы шараяськылӥзы

пиналъёслэсь анай

кылэз дышетонъя правооссэс

тӥян учыръёс. Кылсярысь,

родной кылэз быръёнъя

заявлениосын анай кыл

пумысен графаын азьло ик

ӟуч кыл пусъемын вал. Куддыръя

школаен кивалтӥсьёс

пумит кариськылӥзы анай

кылэз пыртыны дышетонъя

программае. Сыӵе дыръя

чӧлскылӥзы удмурт кылъя

кадръёслэн тырмымтэзы вылэ.

«Удмурт Кенешлэн» президентэз

верамъя, котькуд

вазиськонэз огазеяськонын

пыр-поч эскерылӥзы, пумозяз

вуттыны тыршылӥзы.

Татьяна Ишматова вазиськиз

ёрос кивалтӥсьёслы но

школа директоръёслы кадръёсты

дасян пумысен. Али луонлык

вань специалистъёсты

целевой амалэн дышетыны.

Вылаз ик, туж усто луысал,

Туспуктӥз Максим ЕГОРОВ

котькуд ёрос удмурт кылэз

азинтонъя программа кутысал

ке.

Пыр-поч вераз Татьяна

Ишматова культура удыс сярысь

но. Татын югдур

оглом шумпоттэ.

Гербер праздник

сяме пыӵамын ни.

Табере со борды

ватсаськиз мукетыз

элькун шулдыръяськон —

«Удмурт Кенешлэн» Можгаысь

ёзэз кичӧлтэмъя арлы быдэ

ортче Выль праздник. Со сяна,

котькуд ёрос сюлмаське висъяськыны,

аслыз тупась ужрад

малпаны.

Удмуртилэн палэназ улӥсь

диаспораос но асьсэлэсь ӧрзэс

утчало. Башкортостанысь удмуртъёс

нылпиослы саклык

висъяло — уно аръёс ӵоже

ортчо ни «Усточикар» лагерь,

«Ӝужась кизилиос» конкурс.

Татарстанын радъяське егитъёслы

«БиГерд» форум, нылпи

творчествоя «Мудорвай» фестиваль.

Екатеринбургысь удмуртъёс

«Урал финно-угория»

радъяло. Санкт-Петербургын

тодмо луиз ни «Невский италмас»

коллективзы, со ӵем пыриськылэ

бадӟым ужрадъёсы.

Азьвылаз съездын ӝутэмын

вал Удмурт телевиденилэн

спутник каналъёс пӧлы

шедьымтэез пумысен ужпум.

— Цифра амалэ выжон вакытэ

тужгес секыт учыре вуизы

гуртоос. Соос спутнике выжизы

но удмурт каналъёсты

ыштӥзы. Та ужпумъя «кенешчиос»

трос гинэ лэчыт юанъёс

пуктылӥзы Пичи кенешын

но конференциосын. Элькун

кивалтӥсьёс юрттэмен, «Мынам

Удмуртие» канал спутнике

выжыны быгатӥз. Табере

палэнын улӥсь удмуртъёс но

анай кылын программаосты

учкыны быгато. Удмуртиын

кабельной канал но вань на.

Асьмелэн таин валче выль

ужпуммы кылдэмын: та каналъёсты

тырмытоно удмурт

вещаниен, нош программаос

туж ик трос ӧвӧл, — ватсаз Татьяна

Ишматова.

«Удмурт Кенеш» быгатыса

ужа грантъёсъя фондъёсын.

Данъян

Быдэс зал чабиз сылыса

К.И. Куликов «Удмуртилэн дано кунмуртэз» ним басьтӥз.

udmurt.ru

Озьы коньдон вуэмын Россиысь

Президентлэн грантъёсъя

фондысьтыз, элькунысь Йӧскалык

политикая министерствоысь,

Ижевск городлэн

фондысьтыз но мукет. Вань та

уксё мынӥз бадӟым но ӟеч ужрадъёсты:

«Чеберай» марафонэз,

эктонъя «Мост» фестивалез,

«Нуныкай» но «Билингва»

проектъёсты — радъяны.

Бугыръяськытэк,

огъя мылкыдын

Котькуд ӧтчамлэн бугыртӥсь

вакытэз — ассоциацилы

президент быръён. Ӵемысь

луо кыӵе ке пӧсекъянъёс,

даллашонъёс. Но 14-тӥ съездын

таӵе бугыръяськон ӧз

шӧдӥськы.

Татьяна Ишматова, муш

мумы сямен, быгатӥз калыкез

огазеяны но, ӝутканы но,

пуктэм ужпумъёсты вормыны

но. Со дыре ик Татьяна Витальевна

— Кун Кенешысь ялан

ужась комиссиен кивалтӥсь.

«Удмурт Кенешлэн» Можгаысь

ёзэныз кивалтӥсь Эдуард

Петров ӵектӥз ассоциацилы

тӧрое выльысь бырйыны Татьяна

Ишматоваез. Мукет кандидатъёсты

дэмлась ик ӧй вал.

Удмурт съездъёсын таӵе югдур

нырысьсэ тупаз, дыр. Озьы огмылкыдын

делегатъёс президентэ

бырйизы Татьяна Ишматоваез,

пумит луисьёс ӧй вал,

ӵектэм кандидат понна куара

сётонлэсь возиськиз 1 мурт.

14-тӥ съезд туж сабырлы

ортчиз: кенешыса, валче кариськыса.

Таӵе мылкыд мед

юрттоз выль чаклам ужъёсты

бералтыны.

Съездын сюлэме йӧтымонэз

луиз одӥгзэ яркыт

удмурт кизилимес — история

наукаосъя докторез

Кузьма Иванович Куликовез

— данъян.

Александр Бречалов дано

историклы «Удмуртилэн дано

кунмуртэз» ним сётӥз.

— Оскисько, та залын ӧвӧл

сыӵе адямиос, кин уг тоды

Кузьма Ивановичез, — шуиз

Тӧро А. Бречалов.

К. Куликов 30 арлэсь кема

кивалтӥз Историяя, кылъя но

литературая Удмурт институтэн,

30-лэсь ятыр книгаослэн

авторзы, этнографияя экспедициосты

радъясь луэ. Кузьма

Иванович понна шумпотыса,

быдэс зал сылыса чабиз.

Дасяз Елена СКВОРЦОВА

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!