T.C. MALATYA VALİLİĞİ - Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
T.C. MALATYA VALİLİĞİ - Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
T.C. MALATYA VALİLİĞİ - Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
1.1.11. Cumhuriyet Dönemi<br />
Uzun süren savaşların yorduğu, maddi <strong>ve</strong> beşeri kayıpların had safhaya ulaştığı <strong>ve</strong> umutların<br />
tükenmek üzere olduğu bir anda , bu ulusun tarihte bir çok kere yaptığı gibi , tüm ulus kenetlenmiş<br />
<strong>ve</strong> Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde silkinerek, işgalciler tarafından kendisine biçilen kefeni<br />
yırtmış <strong>ve</strong> modern Türkiye Cumhuriyetini kurmuştur. Kayıtsız <strong>ve</strong> şartsız Halk Egemenliği ile<br />
taçlandırılan bu yeni dönem savaşın yaralarının sarılması, hızlı bir ekonomik kalkınma <strong>ve</strong> muasır<br />
medeniyet çizgisini aşmak için yoğun çabaların yaşandığı bir dönem olmuştur. Sosyal, siyasal <strong>ve</strong><br />
ekonomik alanda yapılan reformlar,tarihten gelen “doğru” olanı çabuk özümseme yetisi ile halk<br />
tarafından özümsenmiş <strong>ve</strong> adeta toplumsal bir dönüşüm başarılmıştır.<br />
Bu süreçte Malatya‘da sosyal <strong>ve</strong> ekonomik alanda büyük gelişim göstermiştir. Cumhuriyetin<br />
ilk yıllarında benimsenen devlet eliyle kalkınma sürecinde Malatya ‘da yapılan kamu yatırımları<br />
Malatya ilinde sanayinin önünü açmış <strong>ve</strong> sanayicilere ufuk kazandırmıştır.<br />
Cumhuriyetle birlikte (20 Nisan 1924 Anayasası 89. maddesi) il olan Malatya, yabancı<br />
işgaline uğramayan, nadir kentlerinden biridir.<br />
Mustafa Kemal Atatürk'ün, Cumhuriyetin ilanından sonra yurt çapında başlatılan ekonomik<br />
kalkınma faaliyetlerinin gelişimini incelemek üzere gittiği yerler arasında Malatya da<br />
bulunmaktadır.<br />
Birinci Dünya Savaşı <strong>ve</strong> Milli Mücadele yıllarında ekonomik durumu sarsılmış olan<br />
Malatya'nın demiryoluna bağlanmış olması ticari kapasitesini artırmıştır. 1939 yılında Malatya Bez<br />
Fabrikası <strong>ve</strong> Tütün Fabrikası kurulmuştur. Bu sanayileşme çabaları sonraki yıllarda gelişerek<br />
devam etmiş,Malatya Cumhuriyet tarihi boyunca Türkiye'nin kalkınma çabalarına paralel bir<br />
gelişme seyri göstermiştir. İftiharla belirtmek gerekmektedir ki; Malatya'da yetişen İsmet İnönü <strong>ve</strong><br />
Turgut Özal gibi iki önemli şahsiyet cumhurbaşkanlığı makamına kadar gelebilmiş <strong>ve</strong> Türkiye<br />
Cumhuriyeti ‘nin çağdaş vizyonunda belirleyici olmuşlardır.<br />
Atatürk'ün en yakın silah arkadaşı olan İsmet İnönü, Cumhuriyetinizin kuruluş yıllarında<br />
önemli görevler üstlenmiştir. Ayrıca çok partili demokratik hayata geçişimizin mimarıdır.<br />
Diğer cumhurbaşkanımız Turgut Özal, sosyal <strong>ve</strong> ekonomik alanda bir düşünce devrimi<br />
yaparak; Türkiye’nin çağdaşlaşma sürecinde sıçrama yaratmış <strong>ve</strong> çağdaş ekonomik modelin<br />
uygulanması sonucu değişen çağa ayak uydurabilen Türkiye'nin uluslararası platformda yer <strong>ve</strong> rol<br />
almasını sağlamıştır.<br />
Tüm topluma mal olmuş bu mümtaz şahsiyetlere duyulan sevgi <strong>ve</strong> şükran duyguları tüm<br />
yurtta olduğu gibi Malatya’nın da her köşesine sinmiş olup, aziz hatıraları yaşatılmaktadır.<br />
1.1.11.1. Atatürk’ün Malatya’ya Gelişleri<br />
Büyük Önder Atatürk, Ege Vapuru ile 12 Şubat 1931 günü Mersin ilimize gelmiş, aynı gün saat<br />
18.00'de özel treni ile yeni hizmete açılan Fevzipaşa- Malatya demiryolunu takip ederek<br />
Malatya'ya gelmek üzere harekete geçmiştir. 13 Şubat 1931 günü saat 17.30'da Malatya garına<br />
gelen Atatürk, burada büyük bir törenle karşılanmış, halk büyük bir sevgi <strong>ve</strong> saygıyla bağrına<br />
basmıştır. O gün ilimizin büyük caddeleri <strong>ve</strong> resmi daireler bayraklarla donatılarak şükranlarını<br />
ifade etmişlerdir.<br />
Mustafa Kemal, trenden indikten sonra hem Malatya halkını görmekten duyduğu memnuniyeti<br />
ifade etmek, hem de demiryollarının önemini belirtmek üzere o dönemin başbakanı İsmet İnönü'ye<br />
çekilmek üzere Malatya valisi sayın Mehmet Tevfik beye bir telgraf <strong>ve</strong>rmiştir.Atatürk telgrafında<br />
şöyle diyordu;<br />
18