Tam Metin

Yapılan bir araştırmaya göre (Özçelik, 2000), işgörenlerin performans değerlemesi
uygulamasına yönelik görüşlerinden en olumsuz görüşe sahip oldukları üç nokta şu
şekildedir:
-Uygulama hataları yüzünden eşit özelliklere sahip işgörenlerin farklı puan aldıkları,
-Yöneticilerin iyi ilişkiler içinde oldukları daha başarılı olarak değerlendirdikleri,
-İşgörenin son dönemde gösterdiği performansın değerlendirmede çok etkili
olduğuna ilişkin görüşlerdir.
Görüldüğü üzere uygulama hataları ve adaletli davranma konusu, işgörenlerin en
olumsuz düşüncelere sahip olduğu davranışlardır (Özçelik, 2000:53).
Aşağıda değerlemecilerin PD sürecindeki bazı yanılgıları açıklanmaktadır:
-Hale Etkisi: Hale etkisi, değerleyici olarak değerlemecinin astının performansındaki
birbirinden bağımsız ve belirgin özellikler arasındaki farklılıkları görememesi ve bu
doğrultuda hatalı değerlendirme yapması anlamına gelmektedir (Uyargil,1994:74).
Diğer bir deyişle, değerlendirilen işgörenin iyi ya da kötü bir özelliğinin etkisi altında
kalınarak başka konularda da karar verilmesidir. Bu durumda işgören, her
değerlendirme ölçütünde yaklaşık aynı derecelerde olumlu ya da olumsuz olarak
değerlendirilmektedir (Ünver, 2005:66). Örneğin bir yönetici kendisine bağlı olarak
görev yapan bir işgöreni çok seviyor ve onun hakkında olumlu düşüncelere sahip ise,
bu durum işgörenin performansının değerlemesine yansıyacak ve böylece PD
yapılan işgörenin kişisel özellikleri, dostluğu, sevgi ve saygısı ön plana geçecektir.
Bunun sonucunda da doğru ve güvenilir bir performans değerlemesi
yapılamayacaktır. (Özgen vd., 2002:217). Bu hatayı yapan değerlendiren
değerlendirdiği işgöreni genel intibasına (iyi ya da kötü) değerlendirir. Hale etkisi
olduğunda değerlendiren değerlendirilenin belli bir konuda iyi ya da kötü olduğunu
düşündüğünden, işgören performansının bütün unsurlarında da iyi ya da kötü olarak
değerlendirilir (Bulutlar,2007:172). Bu nedenle, değerlemecilerin kendilerini hale
etkisi altında bırakmamaları gerekir.
-Aşırı Olumluluk ve Olumsuzluk: Bazı değerlendiriciler sürekli olarak işgörenlere
gerçek performanslarının üstünde ya da altında puan verme ya da değerlendirme
yapma eğilimindedirler. Aşırı olumlu bir değerlendiricinin, örgütte işgören işgörenin
23