Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ir önceki bölümde sosyal destek programları ve politikaları uygulayan ülkelerden verdiğimiz<br />
örnekler arasında kadınlara nakit desteği alabilme koşulu olarak, çocukları belirli bir yaşa<br />
geldiğinde iş bulma zorunluluğu getirildiğini gördük. Kadınları nakit desteğine bağımlı<br />
olmaktan kurtarmaya yönelik bu tür politikalar kadın istihdamının son derece düşük olduğu,<br />
erişilebilir çocuk bakım hizmetlerinin neredeyse bulunmadığı Türkiye’de günümüz koşulları<br />
için gerçekçi gözükmemektedir. Nitekim, bu araştırma projesinin gerek niceliksel gerek<br />
niteliksel saha çalışmalarında da görüldüğü gibi eşi vefat etmiş ve eşinden boşanmış kadınlar<br />
çocuklarını bırakacak yerleri olmadığı için genellikle apartman sahanlığı temizliği gibi kısa<br />
sürede yapabilecekleri ve evlerinin yakınında olan işlerde çalışabilmektedir. Bu tür işlerin<br />
sosyal güvencesi olmadığı gibi bir aileyi geçindirecek düzeyde bir gelir sağlamadığı da<br />
aşikârdır. Bunlara ek olarak, kadınlar çalıştıkları sürede küçük çocuklarını evde yalnız<br />
başlarına bırakmak zorunda kalmakta, bu durumda zaman zaman gazetelere yansıdığı gibi<br />
ölüm vakaları ile sonuçlanmaktadır. Çocuklar belirli bir yaşa geldiğinde kadınlar için çalışma<br />
zorunluluğu şartı, kadınların büyük bir çoğunluğunun iş yaşamına girebildiği, yani kadınların<br />
çalışma yaşamına girme yapabilirliklerinin önünün açıldığı bir ortamda mümkün olabilir.<br />
Kadınların yapabilirliklerini genişletmeye yönelik politikalar konusunda dikkate<br />
alınması gereken diğer bir husus da, bu politikaların, özellikle uygulama aşamasında kadınlar<br />
arasındaki farklılıklara duyarlılık gösterecek bir esnekliğe sahip olmasıdır. Tüm kadınlara<br />
uygulanacak tek tip bir destek bazı kadınların yaşamlarına olumlu yönde etki yaparken,<br />
ihtiyaçları farklı olan diğer bazı kadınlara fayda sağlamayacaktır. Bu nedenle, kadınlar<br />
arasındaki farklılıkların detaylı bir biçimde incelenmesi ve sosyal desteklerin bu farklılıklar<br />
gözetilerek kadınların ihtiyaçlarına göre şekillenmesi gereklidir. Örneğin, kadınların<br />
çocuklarıyla birlikte yaşadığı düşük gelirli ailelerde çocukların okulu terk edip enformel<br />
işlerde çalışarak aile bütçesine katkıda bulunduğu, hatta bazı durumlarda ailenin geçimini<br />
sağladığı bilinmektedir. Bu ailelere çocuk çalışmasını önleyici ve çocukların okula devamını<br />
sağlayıcı destekler sağlanmadığı takdirde, bu durum gelecek kuşakların da yapabilirliklerini<br />
kısıtlayıcı bir rol oynayacaktır.<br />
Bir sonraki bölümde sunacağımız politika önerileri eşi vefat etmiş, eşinden boşanmış,<br />
eşi yanında olmayan kadınlar ve yalnız annelerin yapabilirliklerini genişletmeye<br />
odaklanmıştır. Yukarıda ifade ettiğimiz gibi bu politikalar ülkedeki çalışma koşulları, gelir<br />
adaletsizliği ve toplumsal cinsiyet temelli eşitsizlikleri dönüştürmeye yönelik politikalarla<br />
118