Spf-Sydgm nihairapor

2005: 5) Tüm bu etmenler incelendiğinde Orloff’un yalnız annelerin yeterli gelire
erişimlerinin bu denli kısıtlı olmasının, genel anlamda toplumsal cinsiyet temelli eşitsizliğini
gözler önüne seren bir vaka olarak değerlendirilebileceği tezi (Orloff, 1993: 319)
doğrulanmaktadır. Thomas’a göre erkeğin ailenin doğal reisi kabul edildiği ve erkeğin tek
başına ailenin tüm geçimini sağlamayı üstlenmesinin beklendiği toplumlarda kadının
ekonomik bağımlılığı aile içerisinde görünmez kılınabilmektedir (Thomas, 1994: 66). Halbuki,
eşi vefat eden ya da eşinden boşanan kadınların durumu, kadının ekonomik bağımlılığının
sürdürülmesinin yarattığı toplumsal sıkıntıları gözler önüne sermektedir.
Orloff’un öncülük ettiği toplumsal cinsiyet yaklaşımıyla refah devletini inceleyen yazının
cevap aradığı ve bu araştırma dahilinde de önemli bir diğer soru ise sosyal politikanın kadın
erkek eşitsizliğini ne derece dönüştürücü bir rol üstelenebileceğidir. Devletin bu rolü
gerçekleştirmesinin bir yolu kadının evlilik içerisindeki konumunu iyileştirmeye yönelik
politikalar uygulamaktır. Aile içi şiddete karşı alınacak ciddi önlemler ya da ev içi sorumluluk
paylaşımının adil dağılımına yönelik politikalar (annelik izni yerine ebevyenlik izni gibi)
bunlara örnek olabilir. Buna ek olarak ise, devlet sosyal politikalar yolu ile geçim
sorumluluğunun kadının üzerinde olduğu hanelerin yaşam koşullarında iyileşme yaratarak da
kadın erkek eşitsizliğine kadının lehine müdahalelerde bulunabilir (Orloff, 1993: 321).
Genellikle bu tür sosyal politikalar, daha önce de belirtildiği gibi, kadının annelik statüsü ya
da eşinden boşanmış/eşi vefat etmiş olma statüsü üzerinden bir hedefleme stratejisine
dayanmaktadırlar. Bu yaklaşım üzerinden hayata geçirilen sosyal politikalar kadınların ve
geçim sorumluluğunun kadının üzerinde olduğu hanelerin sosyo-ekonomik koşullarında
olumlu etkilerde bulunmakta, ancak gene de bu haneleri çalışanı bulunan hanelerin refah
düzeyine taşıyamamaktadır (Orloff, 1993: 321). Bu nedenle, kadının annelik statüsü ya da
eşinden boşanmış/eşi vefat etmiş olma statüsü üzerinden bir hedefleme stratejisini temel
alan sosyal politikaların gerekli, fakat yeterli olmadığı söylenebilir. Toplumsal cinsiyet
eşitliğini gözeten bir refah devletinin sosyal politikalarının temel amacının kadının özerk bir
hane kurabilecek hale getirmek ve bu haneyi iktisadi olarak sürdürebileceği olanakları kadına
sunabilmek olmalıdır (Orloff, 1993: 319).
Toplumsal cinsiyet eşitliğini gözeten sosyal politikaların aile kurumuna etkileri ya da
boşanmaları arttırıp arttırmayacağı sıkça tartışma konusu olmaktadır. Bu ilişki üzerine yazan
Orloff’a göre, kadının erkeğe ekonomik bağımlılığı, kadının içerisinde olmaktan çeşitli
14