e-Dergi için tıklayınız... - İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü - Milli ...
e-Dergi için tıklayınız... - İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü - Milli ...
e-Dergi için tıklayınız... - İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü - Milli ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
44<br />
Makale<br />
EŞİTSİZLİK ÇAĞININ SINAVLARI<br />
Prof. Dr. Yankı YAZGAN<br />
Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi<br />
İnsan beyninin gelişim sürecinde gerçekleşen iki ana işlemden birincisi, nöronların yeni dallar geliştirerek<br />
diğer nöronlarla bağlar kurması ile başlıyor. Bu süreci bütünleyen “karşıt” süreç ise, nöronların kullanılmayan<br />
bağlantılarının budanması (yok edilmesi). Gri maddeyi oluşturan nöronlar, yaşanan olaylar ya da<br />
kaydedilen bilgiler ölçüsünde birbirleriyle bağlar kurarak beraber “hareket” etmeye başlarlar.<br />
Beyin gelişim hızındaki eşitsizlikler ergen<br />
sınav adaylarını nasıl etkiler?<br />
İyi sayılan okulların az, o okullarda okumak<br />
isteyenlerin çok sayıda olduğu durumlara<br />
çözüm olarak getirilmiş SBS ya<br />
da OKS gibi topluca girilen, sık sık kaldırılıp<br />
konulan sınavlara değişik zeminlerde<br />
itiraz edilegeldi. Bu yazının en son<br />
kaleme alındığı 2010 yazında, SBS uygulaması<br />
6 .ve 7. sınıflardan kaldırılmıştı.<br />
Nasıl bir sistemin uygulanacağı,<br />
uygulamaların tutarlılık ve saydamlığı<br />
bir yana, binlerce birincisi olan sınavlarla<br />
ne yapılabileceği belirsiz kalmaya devam<br />
edecek gibi gözüküyor. Bu yazıda, sınav<br />
sisteminin eleştirisi gibi uzmanlık alanım<br />
dışındaki bir konuya girmeyeceğim.<br />
Ancak sınavlara giren çocuklara ilişkin,<br />
nörobiyolojik ve psikolojik gelişimlerine<br />
ilişkin bir eşitsizlik üzerinden bazı görüşlerimi<br />
ifade edeceğim.<br />
Sınava ilişkin eşitsizlik eleştirileri arasında<br />
en çok üzerinde durulanlardan birisi,<br />
bu sınavlara hazırlanma sürecinin<br />
ciddi eşitsizlikler içerdiği oldu. Kurslar,<br />
özel öğretmenler gibi mali kaynak gerektiren<br />
durumlardaki eşitsizlikler ise, ya<br />
tarikat dersanelerine fırsat sağladığı, ya<br />
da sınıfsal ayrıcalıkları keskinleştirdiği<br />
<strong>için</strong> yoğun eleştiriler aldı. Kimsenin pek<br />
kulak asmadığı bu önemli itirazlara ben<br />
de bir perspektif eklemeyi deneyeceğim.<br />
Eylül / 2010<br />
Gelişimleri doğal dağılım gereği eşit olmayan<br />
çocukların, beyinsel ve zihinsel<br />
gelişimlerinin en eşitsiz olduğu dönemde,<br />
sadece sorularda eşitliği sağlayan<br />
bir sınavlar dizisine girmelerini adaletli<br />
görmüyorum.<br />
Gelişimlerinin eşitsizliğinde, sosyal ya da<br />
ekonomik farklılıkları da aşan, beyin gelişimine<br />
ilişkin bir düzensizlik önemli bir<br />
rol oynuyor. Nasıl bir düzensizlik? Önce,<br />
gelişimin düzenini hatırlatmaya çalışayım:<br />
İnsan beyninin gelişim sürecinde gerçekleşen<br />
iki ana işlemden birincisi, nöronların<br />
yeni dallar geliştirerek diğer<br />
nöronlarla bağlar kurması ile başlıyor.<br />
Bu süreci bütünleyen “karşıt” süreç ise,<br />
nöronların kullanılmayan bağlantılarının<br />
budanması (yok edilmesi). Gri maddeyi<br />
oluşturan nöronlar, yaşanan olaylar<br />
ya da kaydedilen bilgiler ölçüsünde birbirleriyle<br />
bağlar kurarak, beraber “hareket”<br />
etmeye başlarlar. Bu yaşantılar ya da<br />
bilgiler tekrar tekrar kullanılmadıkları<br />
takdirde, nöronlar arasındaki uzantıların