14.07.2013 Views

e-Dergi için tıklayınız... - İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü - Milli ...

e-Dergi için tıklayınız... - İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü - Milli ...

e-Dergi için tıklayınız... - İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü - Milli ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

44<br />

Makale<br />

EŞİTSİZLİK ÇAĞININ SINAVLARI<br />

Prof. Dr. Yankı YAZGAN<br />

Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi<br />

İnsan beyninin gelişim sürecinde gerçekleşen iki ana işlemden birincisi, nöronların yeni dallar geliştirerek<br />

diğer nöronlarla bağlar kurması ile başlıyor. Bu süreci bütünleyen “karşıt” süreç ise, nöronların kullanılmayan<br />

bağlantılarının budanması (yok edilmesi). Gri maddeyi oluşturan nöronlar, yaşanan olaylar ya da<br />

kaydedilen bilgiler ölçüsünde birbirleriyle bağlar kurarak beraber “hareket” etmeye başlarlar.<br />

Beyin gelişim hızındaki eşitsizlikler ergen<br />

sınav adaylarını nasıl etkiler?<br />

İyi sayılan okulların az, o okullarda okumak<br />

isteyenlerin çok sayıda olduğu durumlara<br />

çözüm olarak getirilmiş SBS ya<br />

da OKS gibi topluca girilen, sık sık kaldırılıp<br />

konulan sınavlara değişik zeminlerde<br />

itiraz edilegeldi. Bu yazının en son<br />

kaleme alındığı 2010 yazında, SBS uygulaması<br />

6 .ve 7. sınıflardan kaldırılmıştı.<br />

Nasıl bir sistemin uygulanacağı,<br />

uygulamaların tutarlılık ve saydamlığı<br />

bir yana, binlerce birincisi olan sınavlarla<br />

ne yapılabileceği belirsiz kalmaya devam<br />

edecek gibi gözüküyor. Bu yazıda, sınav<br />

sisteminin eleştirisi gibi uzmanlık alanım<br />

dışındaki bir konuya girmeyeceğim.<br />

Ancak sınavlara giren çocuklara ilişkin,<br />

nörobiyolojik ve psikolojik gelişimlerine<br />

ilişkin bir eşitsizlik üzerinden bazı görüşlerimi<br />

ifade edeceğim.<br />

Sınava ilişkin eşitsizlik eleştirileri arasında<br />

en çok üzerinde durulanlardan birisi,<br />

bu sınavlara hazırlanma sürecinin<br />

ciddi eşitsizlikler içerdiği oldu. Kurslar,<br />

özel öğretmenler gibi mali kaynak gerektiren<br />

durumlardaki eşitsizlikler ise, ya<br />

tarikat dersanelerine fırsat sağladığı, ya<br />

da sınıfsal ayrıcalıkları keskinleştirdiği<br />

<strong>için</strong> yoğun eleştiriler aldı. Kimsenin pek<br />

kulak asmadığı bu önemli itirazlara ben<br />

de bir perspektif eklemeyi deneyeceğim.<br />

Eylül / 2010<br />

Gelişimleri doğal dağılım gereği eşit olmayan<br />

çocukların, beyinsel ve zihinsel<br />

gelişimlerinin en eşitsiz olduğu dönemde,<br />

sadece sorularda eşitliği sağlayan<br />

bir sınavlar dizisine girmelerini adaletli<br />

görmüyorum.<br />

Gelişimlerinin eşitsizliğinde, sosyal ya da<br />

ekonomik farklılıkları da aşan, beyin gelişimine<br />

ilişkin bir düzensizlik önemli bir<br />

rol oynuyor. Nasıl bir düzensizlik? Önce,<br />

gelişimin düzenini hatırlatmaya çalışayım:<br />

İnsan beyninin gelişim sürecinde gerçekleşen<br />

iki ana işlemden birincisi, nöronların<br />

yeni dallar geliştirerek diğer<br />

nöronlarla bağlar kurması ile başlıyor.<br />

Bu süreci bütünleyen “karşıt” süreç ise,<br />

nöronların kullanılmayan bağlantılarının<br />

budanması (yok edilmesi). Gri maddeyi<br />

oluşturan nöronlar, yaşanan olaylar<br />

ya da kaydedilen bilgiler ölçüsünde birbirleriyle<br />

bağlar kurarak, beraber “hareket”<br />

etmeye başlarlar. Bu yaşantılar ya da<br />

bilgiler tekrar tekrar kullanılmadıkları<br />

takdirde, nöronlar arasındaki uzantıların

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!