1 türkiye cumhuriyeti çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü ...

konusu ilişkiler teorik yazında yer almakla birlikte, ampirik olarak varsayımların test
edilmesi gerekmektedir. Alexander ve Ruderman (1987) da özellikle dağıtım adaletinin
akademik yazında farklı teorilerle iki yüz yıldır tartışılmasına rağmen adaletin alt
boyutlarının karşılıklı ilişkilerinin ve alt boyutlarının örgütsel çıktılar üzerindeki
etkilerinin ayrı ayrı olarak yeterince ele alınmadığını belirtmektedir. Çalışma yazında
daha önce ayrı ayrı makalelerde ele alınan ilişkileri tek bir çatı altında toplayarak
tartışmaktadır. Dönüşümcü liderlik, örgütsel adalet ve örgütsel bağlılık, iş tatmini, iş
devri arasında bir ilişki varsa, söz konusu ilişkileri ampirik olarak ortaya koymak bu
çalışmanın temel amaçlarındandır. Çünkü söz konusu ilişkilerin varlığı, daha verimli
işyerleri oluşturmaya dair öneriler sunma potansiyeline sahiptir.
Çalışmada kullanılan araştırma modelinin en temel özelliği, dönüşümcü liderlik,
örgütsel adalet, örgütsel bağlılık, işten ayrılma niyeti ve iş tatmini arasındaki ilişkilerin
tek bir modelde ele alınmış olmasıdır. Bu sayede ele alınan faktörler arasındaki
karşılıklı ilişkilerin bütüncül bir bakış açısıyla incelenmesi mümkün olmuştur. Bu
bağlamda en sık kullanılan istatistiki yöntemlerin başında yapısal eşitlik modeli
gelmektedir. Yapısal eşitlik modeli doğrulayıcı faktör analizleriyle modelin uyumunu
istatistiki olarak ölçen bir tekniktir (Hoe, 2008, s.76) ve araştırmada ele alınan
değişkenler arasındaki ilişkilerin aynı anda istatistiki analize tabi tutulmasına imkan
vermektedir.
Çalışma, Türk kültürünün kendine has yapısı içinde, çalışanların örgütsel adalet
algılamalarının büyük ölçüde liderleri tarafından şekillendirildiğini ileri sürmektedir.
Sargut’un (2001, s.234) da belirttiği gibi, Türk toplumunda liderden beklentiler Batı
toplumlarına kıyasla farklılaşmaktadır. Türk yönetim yazınında dönüşümcü liderlikle
ilgili çalışmalar bulunmasına karşın, büyük işletmelerdeki üst kademede yöneticilerinin
dönüşümcü liderlik özelliklerini inceleyen çalışmaların sınırlı kaldığı görülmektedir.
Çalışma, dönüşümcü liderliğin özellikle üst kademe yöneticileri arasında nasıl
algılandığına dair bilgiler sunmaktadır.
Günümüzde yoğun rekabet ortamında işletmelerin etik kurallara uyması
beklenmektedir. Dönüşümcü liderlerin örgütlerin etik performansı üzerinde etkisi
bulunduğu ve örgütsel etiğin kurumsallaşmasının dönüşümcü liderlere bağlı olduğu
belirtilmektedir (Carlson ve Perrrewe, 1995). Çünkü dönüşümcü liderler etik
davranışlarıyla bir taraftan astlarına rol model olurken, diğer taraftan da örgütün
genelinde etik kuralların belirlenmesine ve uygulanmasına öncülük etmektedirler.
6