1 türkiye cumhuriyeti çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü ...

BÖLÜM II
2. KURAMSAL AÇIKLAMALAR VE İLGİLİ ARAŞTIRMALAR
Tezin kavramsal kısmında adalet kavramı felsefi ve tarihsel perspektifle
değerlendirilmekte, örgütsel adalet teorileri gözden geçirilmektedir. Örgütsel adaletin
alt kavramları olan işlem adaleti, etkileşim adaleti, dağıtım adaleti ve bilgi adaleti
konuları irdelenmektedir. Türk iş kültüründe örgütsel adaletin temelleri tartışılarak,
Türkiye’de örgütsel adalet konusunda yapılan çalışmalar ele alınmaktadır.
Araştırma modelinde bağımsız değişken olarak incelenen dönüşümcü liderlik
konusu liderlik kavramının gelişiminden itibaren değerlendirilmektedir. İş tatmini,
örgüttsel bağlılık, işten ayrılma niyeti konuları incelenmektedir. Gerçekleştirilen yazın
taraması bu çalışmanın teorik ve ampirik temelinin de şekillenmesini sağlamaktadır. Bu
kısımda daha önceki çalışmalar referans alınarak oluşturulan araştırma modeli ve
hipotezler sunulmaktadır.
2.1. Adalet Kavramı
Adalet kavramı, yüzyıllardır tartışılan ve günlük hayatımızda sıkça
kullandığımız bir kavram olarak değerlendirilmektedir. Kavram olarak birden fazla
anlama sahip olduğu görülmektedir. Türk Dil Kurumu’nun sözlüğüne göre adalet,
yasalarla sahip olunan hakların herkes tarafından kullanılmasının sağlanması, türe; hak
ve hukuka uygunluk, hakkı gözetme; bu işi uygulayan, yerine getiren devlet kuruluşları;
herkese kendine uygun düşeni, kendi hakkı olanı verme, doğruluk olarak
tanımlanmaktadır. İngilizce ve Fransızcadan alınan şekliyle belli bir toplumda, belli bir
tarihsel dönemde bir toplumsal olgunun adil sayılması yoluyla korunması tutumu olarak
değerlendirilmektedir (http://tdkterim.gov.tr/bts/?kategori=veritbn&kelimesec=2940).
Görüldüğü üzere adalet, bireyden ve toplumdan kaynaklanan, zaman zaman hukuk
kuralları çerçevesinde değerlendirilen, doğruluk gibi subjektif değerlere yaslanan, aynı
zamanda da kurumlar ile anlamlandırılan bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır.
Kelimenin “justice” olarak araştırıldığında, Latince “jus”, “justitia” geldiği ve
kanun, doğru kökeninden türediği görülmektedir. İngilizcede “justice” kelimesi adil
davranış ve eylem, adil olma niteliği, adil davranış prensiplerine uygun olarak hukukun
10