1 türkiye cumhuriyeti çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü ...

2. İlgili kişilerin davranışlarının adalete ilişkin prensip çerçevesinde
değerlendirilmesi
Adalete ilişkin yargı elemanları ve adalet algılamasının sonuçları Şekil 1’de
gösterilmektedir. Adalet algısını besleyen durumlar sol tarafta, gözlemcinin subjektif
adalet algısı öğeleri ise sağ tarafta görülmektedir (Morris, vd., 1999).
Şekil 1. Adalet yargısı öğeleri ve adalet algılamasının sonuçları
Kaynak: Morris, Leung, Ames ve Licke, 1999, s.785.
Dağıtım adaleti üzerinden yapılan adalet algılamasının nasıl oluştuğunu gösteren
Şekil 1’e göre, birey adalete ilişkin prensiplerden birini seçmekte, grup içinde
diğerlerinin aldığı ödül ile kendi aldığı ödülü performansı dahilinde değerlendirmekte
ve adalete ilişkin bir yargıya varmaktadır. Bireyin değerlendirme sürecinde kaynakların
ve dağıtımın durumu yargıya dair bir tutumu ya da kararı ifade ettiği için şekilde terazi
kullanılmaktadır. Değerlendirme sürecinde yöneticinin elindeki kaynakları ücret gibi
somut olabileceği gibi, terfi gibi soyut kaynakları kullanım biçimi de değerleyiciler
tarafından dikkate alınmaktadır. Bu nedenle yöneticilerin ve diğer karar vericilerin
örgütteki davranışlarının sonucunun diğerleri tarafından adil olarak kabul edilmesi için,
adalet algılamalarının hangi temel değerler üzerine inşa edildiğini tespit etmeleri
gerekmektedir.
Uyarıcı Gözlemci örgütsel adalete ilişkin
yargıya varır.
Belirli bir sosyal
ortam
Yönetici somut ve
soyut kaynakları
Davranışları ve
tutumları örgütle
uyum içinde
çalışanlara dağıtır.
?
?
?
Gözlemci adalete ilişkin bir
prensip belirler. (eşitlik
gibi)
Yönetici tarafından
dağıtılan ödüllerin
yorumlanması
….ve çalışanın bu ödülleri
hak etme düzeyinin
yorumlanması
Adalet algılamalarının oluşturulmasında bireysel değerlerin yanı sıra, kültürel
değerler de göz önüne alınmalıdır. Birey ortaya çıkan yeni bir durum karşısında
psikolojik olarak denge durumuna ulaşabilmek için içinde bulunduğu toplumun değer
22