1 türkiye cumhuriyeti çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü ...

araştırma alanıdır. Bir başka anlatımla, örgüt yapılarında uygulanan adaleti
göstermektedir.
Örgütsel adalet, iş yaşamında bireyleri dikkate alarak adaletin rolünü
tanımlamayı ve açıklamayı amaçlayan bilimsel bir alan olarak görülmektedir
(Greenberg, 1990). Cropanzano ve Greenberg (1997) yönetim yazınında örgütsel adalet
kavramıyla bireylerin algılamalarının ifade edildiğini, bu nedenle kavramın doğası
gereği subjektif olduğunu belirtmektedir. Felsefe alanında adil durum felsefi bir kural
ile açıklanırken, örgüt biliminde adil durum insanlar tarafından adil olarak
değerlendirildiği için adil olarak kabul görmektedir (Fortin, 2008, s.94). Benzer şekilde
Hosmer ve Kiewitz (2005, s.67) örgütsel adaleti, bir örgütteki çalışanların geçmişte ne
derece adil davranıldığına yönelik olarak, o örgütte çalışanların algılarını araştıran
davranış bilimi kavramı şeklinde açıklamaktadır. Bu nedenle örgütsel adalet, objektif
olarak prensiplere dayalı bir kavram değil, geçmiş deneyimlere dayalı subjektif bir
kavramdır.
İşletme bilimleri kapsamında örgütsel adalet konusu sosyal-psikoloji alandaki
adalet yazınını temel almıştır. Örgütsel adalet yazınında ön plana çıkan
araştırmacılardan Folger, Lind ve Tyler da eğitimlerini sosyal psikoloji alanında
tamamlamışlardır. Her ne kadar işletmelerde de adalet (Adams, 1965; Homans, 1965)
konusu 1960’dan itibaren tartışılmışsa da, sosyal psikoloji alanındaki ilk araştırmalar
genellikle labarotuvar simülasyonları ve kamu kurumlarındaki adalet konusu üzerine
yoğunlaşmıştır. Sosyal psikoloji alanında yapılan adalete dair araştırmalar,
işletmelerdeki adalet yazınına katkı sağlamakla beraber, işletme alanındaki adalet
yazınında yeni kavramlar ve yaklaşımlar ortaya konmuştur (Byrne ve Cropanzano,
2001, s.5).
Örgütsel adalet kavramının ilk kullanımının 1987 yılında “Academy of
Management Review” dergisinde yayınlandığı görülmektedir. 1985 yılında Folger ve
Greenberg tarafından yayınlanan “Procedural Justice: An Interpretive Analysis of
Personnel Systems” adlı makaleden sonra örgütsel adalet konusu araştırmacıların
dikkatini çekmiştir. Örgütsel adalet yazınının 1990’lardan itibaren geliştiği ifade
edilmektedir. 1990’ların ortalarından itibaren yönetim yazınında oldukça saygın bir yeri
olan “Academy of Management” dergisinin örgütsel davranış alanında en fazla yayın
yapılan alanı olarak dikkat çekmektedir (Cropanzano ve Greenberg, 1997). Psikoloji
alanından ayrılarak örgütsel adalet yazının gelişmesi Robert Bies, Robert Folger, Jerald
36