18.Sayı - Hacibektaslilar

SERÇESME
¸
SERÇEÞME’NÝN BÝR ABDALI
Hep Birlikte Pir Yolunda, Özümüz Yumaya Geldik.
Mehmet Turan
Yürekler birlikte çarpar; çocuklukla gençlikle ve yaþanýlan
zamanla. Hepsi iç içedir, birbirinin ardasý olmasýnýn yaný
sýra, deðiþik evrelerdir ve bir harmandýr yaþam. Elimizde
oynadýðýmýz parmak geçirme ipinden tutunda, kendi yaptýðýmýz
oyuncaklar ve yarattýðýmýz oyunlara deðin. Eskilerden
ne oyuncak kaldý ne de oyun. Çaput toplar, telden yapýlan çemberler,
arabalar ve neler, neler. Ne kadar basit de olsa kendi üretimlerimiz, bizden
önceki çocuk arkadaþlarýmýzýn ürettikleri yarattýklarý ve bizlere
armaðan, emanet býraktýklarý. Ki, onlar babalarýmýz dedelerimiz dedelerimizin
dedeleri. Analarýmýz nenelerimiz ve onlarýn analarý neneleridir.
Þimdiki zamana bakýyoruz, zamaneye; hazýr oyuncaklar hazýr oyunlar.
Bilgi çaðý tamam da getirisi ne ola ki. Üretimden yoksun bir dönem,
kendisi olmaktan uzak, yapýlmýþ ve oluþturulmuþlarýn rayýnda gidilen bir
yol ve de yozlaþmalar, bana mý öyle geliyor yoksa bilmem amma, yüreðimdekileri
paylaþmaya çalýþýyorum sizlerle.
Yol düzenimizdeki gidiþ de ayný akýþ içerisinde. Yolumuz Alevilik-
Bektaþilik de ayný biçime dönüþtü neredeyse. Yaratýmlar, özden gelenler,
yürekteki ve gönüldekinden süzülenler ve süregelmiþ, sürgidenler de
öyle bir yozlaþma içerisinde sanýyorum.
Dedelerimiz, babalarýmýz, taliplerimiz, canlarýmýz kendi yol özleri
olan düstur ve geleneklerini yürütmekten uzaklaþmýþlar sanki. Birilerinin
kendilerine vurguladýðý, kurguladýðý Alevi Bektaþi gelenek ve düsturlarýný
uygulamanýn doðru olduðunu düþünmekte, bunlara yönelip, bunlarý
doðru görmekte ve bunun hazýrcýlýðýna konmakta. Sanki öðretiyi, pirden
aldýðý sözlü anlatýyý olduðu gibi aktaran âþýklardan, ulu ozanlardan,
atadan deðil de, dýþýmýzdan aktarýlan verilerden, pek çoðu yalan yanlýþ
kaynaklardan öðrenme ve yürütme yanlýþýna düþülüyor gibi geliyor
fakire. Çaðdaþ ve aydýn düþünürlerin anlatýlarýna, öðretilerine gereksinimimiz
olduðu gerçeðini yadsýmamamýz, bunlarý göz önüne almamýz
gerekliliði konumuzdan ayrý. Ancak bunlarýn doðru olduðunu hemen kabullenip
geçmiþi göz ardý etme, sýrlamanýn ve sýrlanmanýn gerçeklerini
öteleme yanlýþýna düþülüyor gibi geliyor fakire.
Yozlaþtýrma amaçlý, asimile amaçlý, yanlý ve yönlü, güya bilgi kaynaklarýndan
söz ediyoruz burada. Ve yine ayný amaçlý, uygulamalarý kastediyoruz.
Ve yine bu kaynaklardan yararlanmama; yolu, salt atadan
gördüðüyle sürdürme amacý güttüðümüzü de sandýrmasýn sizlere.
Ýnancýmýzýn özüyle-saptýrmalarý, âþýklarýn gerçek sözüyle-çarptýrmalarý
henüz tam ayýrt edemeyiþimizin yürekteki sýzýsý bu.
Hiyerarþik düzende de böyle olmuþ durum. Dedelik, babalýk, ocak ve
talip iliþkisi. Pirimiz Hünkâr Bektaþ Veli’den gelen o güzelim düzenin ve
zincirleme yapýnýn bozulduðu, Kalender Çelebi sonrasý dönem, bu
bozukluk ve kopuklukla sürmüþ günümüze deðin. Her ne kadar bazý
ocaklarýmýz bu zinciri bozmadan “El ele el Hakk’a” yollarýný yürütmeye
çalýþmýþlarsa da, pek çok ocak ve bu ocaklarýn dedeleri, talipleri uzaklaþmýþlar
Serçeþme’den. Kendi baþlarýna, ocak ateþi sürdürmüþler. “Benim
babam senin babaný döver, benim dedem senin dedenden üstündür”
çocukluðu ya da cahilliði sarmýþ Anadolu ocaklarýmýzý.
Ama bilinesi gerçek, hepsinin Anadolu Aleviliði/Bektaþiliði önadý ile
bir noktada ve bir ocakta birleþtiðidir ve canlarýmýz bunun farkýna varacaklardýr
besbelli. Çünkü Anadolu Alevi/Bektaþiliði’nin bu güne aktarýlan
düstur ve erkânýnýn ocaðý da, kökeni de Hünkâr Hacý Bektaþ Veli
ocaðýdýr. Ve bu öðretinin Pir’i de o Hünkâr’ýn ta kendisidir. Felsefenin
kökeni ise kadimdendir. Sonunda “Enel Hak” gerçeðini bulmuþ olan
felsefe, Hak’tan beri vardýr. Çünkü kadimde Hak vardýr. Çünkü vardan
varoluþ Hak’tandýr.
Düstur ve Erkânýnýn Ocaðý
Alevi/Bektaþi felsefe ve inancý; Ýmam Aliyel Murtaza’da, ona yüklediði
yüceliði, “Aliliði”, cüretkârlýðý, akýl ve mantýðý, özüne aktarýr özümser.
Ýmam Hüseyin de boyun eðmemeyi, (biat etmemeyi) günümüze taþýr.
Selman da “Pak” týr. Mansur da “Hak”týr. Âlem de yerdir, göktür sonsuzcasýna.
Ve çünkü Hünkâr bunu böyle söyler, kadimden aktarýlan sezgisel zincirin
aktarýcýsýdýr çünkü. Öncesindeki pirlere, âþýklara, ozanlara kulak
vermiþ, ve sonrasýndaki âþýklara ozanlara salýk göstermiþtir düþünce
muhabbetinin deryasýný. Himmeti hazýr, keremi var ola.
Bu anlayýþý paylaþmaya çalýþtýðýmýz ocak hizmetlileri ile uzun süre
bir araya geldik, 2003 yýlýndan 2004 yýlýnýn Eylül ayýna kadar pek çok
kez birlikte muhabbetleþtik söyleþtik ve toplantýlar yaptýk yöremizdeki
dedelerle, rehberlerle, yol âþýklarýyla.
Isparta yöresi canlarýmýz toplandýk pek çok kez, birlik amaçlý, dirlik
amaçlý. Bu muhabbetlerden çýkan bir sonuç var idi. Bir olmak, bir noktada
birleþmek! Sonuca baðladýk kendimizce bu iþi ve de “doðrusunu
yaptýk diye düþünüyorum.” Hep birlikte Hünkâr ziyaretine karar verdik.
2004 yýlý Ekim sonunda hep birlikte çýktýk ziyaret yoluna, Hünkâr diyarýna.
Elbette bu ilk ziyaretimiz deðildi pirimize. Önceleri ferdi olarak çok
kez yüz sürmüþtük o eþiðe. Ancak bu seferki farklýydý,
Hep Birlikte Hünkâr Ziyaretine
Hünkâr Hacý Bektaþ Veli evladý ve Postniþinimiz Veliyettin Ulusoy
Efendi’ye önceden haber vermiþtik ziyaret isteðimizi ve buluþma randevusunu
almýþtýk.
Isparta Hacý Bektaþ Kültür Derneði’nden gece çýktýk yola. Sabahýna
Hünkâr diyarýna ulaþtýk. Kýsa bir istirahattan sonra Veliyettin Efendimizle
buluþtuk Hacýbektaþ’ýn giriþindeki evinde.
Sabah kahvaltýsýnda söyleþtik, kendi düþüncelerimizi aktardýk kendisine
ve akþamýna gönül kurbanýmýzla birlikte uzunca bir muhabbet dönemi
ki, sabahýn beþine deðin. Misafirhanesinde hep birlikte serdiðimiz
yataklarýmýzda dinledik yeri ve dinlendik. Ertesi gün beraber dolaþtýk
Hünkârýmýzýn makamýný, Kýrklar Meydaný’ný, Âþýklar Yolu olarak yeni
adlandýrýlmýþ Çilehane Tepesi’ni.
Güzel olmuþ yeni yapýlandýrýlmasý oralarýn. Veysel ile Pir Sultan’la,
Yunus’la, Mahzuni’yle ve Hünkârýmýzla sazlaþtýk söyleþtik. Deliktaþ’tan
geçtik, rahatlattýk gönüllerimizi. Ayný gönül coþkusuyla Hünkâr’a gelen,
dost ziyaretçilerle söyleþtik oralarda. Ve ayný haz ve özle ayrýldýk Hünkâr
diyarýndan.
Arabamýzdaki muhabbet gýrla, giderken de gelirken de. Kimler mi
vardý arabamýzda? Isparta Gönen’den Yunus Emre Türbesi hizmetkârý,
Mustafa Özgün Dede; Isparta Merkez Yakaören Köyü (önceki adý
Ýlavus’tur) Aslanbaba Türbesi hizmetkârý Hüseyin Dönmez Dede;
Senirkent Kutup Ýbrahim Sultan Ocaðý hizmetkârý Niyazi Sefer Dede;
Merkez Çünür Mahallesi’nden Ýbrahim Eser Dede; Gönen’den Mustafa
Dedenin rehberi, yolun gönül caný Kamil öðretmen; gönlünü bizlere
katýp, rahatsýzlýðý nedeniyle ziyaretimize katýlamayan Yakaören Köyü
Ýsmail Baba Türbesi hizmetkârý, Turan Oduncu Dede’nin rehberi Zeynel
can; Hacýbektaþ’ tan yöremize gelen Seyit Güvenç Dede’nin Gümüþgün
köyümüzdeki rehberi Kadir Tekin can -ki kendisi gittiðimiz arabayý yola
revan edendir- ve Senirkent Þah Ahmet Sultan Ocaðý hizmetkârý Mehmet
Turan Dede (fakir) birlikteydik, yoldaydýk, muhabbet gýrla.
Aksaray’da telefon ettik Fikret Otyam Usta’ya, yýllar önce babasý
“Mülazým-ý sani Vasýf Bey” (ki Ýsmet Paþa sýtmaya tutulduðunda ona ilacýný
yapandýr ve Paþa’nýn silah arkadaþýdýr.) nam-ý diðer Koca Vasýf tarafýndan
çalýþtýrýlan eczanenin yerini sorduk kendisine. Hayat Eczanesi,
ama yeri bilinmemekte tam olarak. O zamandan bu zamana çok deðiþmiþ
Aksaray’ýn anatomisi de. Bulamadýk. Ama adlarýna ve aþklarýna birer
dolu aldýk, kulaklarý tekrar tekrar çýnlatýldý Fikret Baba’nýn. Aþk olsun
Fikret Otyam Baba. Koca Vasýf þad ola.
Ve çok konuþmakta Niyazi Dedemiz. Aþkýndandýr, gönül coþkusundandýr.
Niyazi Dede’nin çok konuþmasýndan -ki yüreðinden gelmektedirdolayý
bir iddiaya girildi Niyazi Dede’yle Hüseyin Dede arasýnda. Niyazi
Dede Konya’ya kadar konuþmadan gelirse bir dolu alacak Hüseyin
Dede. Konuþmayý çok seven, þiirlerini bizlerle paylaþmanýn güzelliðinden
kendini alamayan Niyazi Dede sustu ki ne susma. Kendisi için
cehennem azabýyd, ama niyetliydi, konuþmayacaktý. Konuþmadý da Konya’ya
kadar. Sorulara cevap bile vermedi, mimiklerinin dýþýnda. Sayesinde
bir dolu kazanmýþ olduk Hüseyin Dede’den. Ve aldý Hüseyin Dede.
Çok aradýk Konya’da dem satýcýsýný, Tebrizli Þems’i de ziyaret ettikten
sonra bulduk. Ve paylaþtýk birer katre yol boyunca. Muhabbet gýrla.
Mürþit Huzurunda Dâr’a Durduk
Dönüþümüzün ardýndan birlik muhabbetlerimiz devam etti canlarýmýzla.
Yöremize davetlemiþtik Veliyettin Efendi’yi. Bizleri ziyareti bir yýl sonraya
denk geldi.
Isparta S. D. Üniversitesi’nin düzenlemiþ olduðu Uluslararasý Bektaþilik
ve Alevilik Sempozyumu’na davetli idi. Can dostum Dertli Divani
ile birer gün arayla geldiler Isparta’ya. Ýlk günün akþamýnda Divani canla
birlikte Baladýz’da oturduk, dostlarýmýza ve bizlere unutulmayan bir
gece muhabbeti yaþattý sazýyla sözüyle Divani can. Ve ertesi günür ak-
10 Sayý 18