00Trilye sayi28 son - Trilye Restaurant

B‹R BAfiKADIR ‹STANBUL’UN
SAH‹LLER‹ YUNUSLARLA
Bizim Moda’da hafta sonları Aile Çay Bahçesi’nde
kahvaltı ve gazete keyfi yaparken grup
halinde önümüzden geçerler güle oynaya…
Çok neşelidirler. Bazen ve genellikle de av sonrasında
tekneleri, gemileri takip etmeye bayılırlar.
Aslında dalga sörfü yaparlar köpüklü sularda!
Eminim ki kıyıda seyircileri olduğunu biliyorlar
ve bütün işveleri, cilveleri, şakaları ve
oyunları onlaradır. Kıyıya çok yakın yüzdükleri,
oynaştıkları için insanlarla içli dışlı olmak istekleri
açıktır.
İstanbul’da, Boğaz’da görülen üç tür yunus vardır:
Büyükleri Afalina, ortancaları Tırtak, küçükleri
ise Mutur’dur. İstanbul’da elliye yakın
bir grubu olan Afalina’lar 650 kg’ı bulabilir. Boğaz’da
çok kalmayıp zaman zaman geçiş yapan
Tırtak’larda yetişkinler 135 kg, Boğaz’da iki elin
parmakları kadar koloniye sahip olan ve kediköpek
kadar ömrü olan Mutur’lar ise 85 kg kadar
olabilir. Ufaklıkların dışındaki türlerin ömrü
daha uzun, 35-40 yılı bulabiliyor.
Soğuk ve sıcak bütün denizlerde yüzebilen yunuslardaki
“blubber” denilen yağ tabakası hem
organları korur hem de sıcak ve soğuk sularda
kalınlaşıp incelerek ayar çeker. İstanbul’daki
yunuslar bir bakmışsınız Ege’de, Akdeniz’de,
bir bakmışsınız Karadeniz’in karanlık sularındadır.
Harcadığı enerjiye orantılı besin tüketerek
yaşayan yunuslar diplerdeki deniz canlılarına;
kalamar, küçük ahtapotlar ve istavrit gibi
balıklara meraklıdır. Yönlerini ve avlarını ses
dalgalarıyla bulurlar. Kendi aralarındaki anlaşmaları
da bu sayededir. Çok akıllı hayvanlardır
ve insanoğlu onların aklını tam olarak keşfedebilmiş
değildir. Boğaz kenarında geçerken izlediğimiz
yunuslar belki bir yanıyla oynaşıp yüzüyor,
bir yanıyla da uykuda rüya görüyor olabilirler!
DEN‹Z ÇOBANLARI
İstanbul’un ünlü olta balıkçıları, bilhassa Boğaz’da
küçük tekneleriyle ekmeğini denizden
çıkaranlar balıkçılar yunuslara “Deniz Çobanı”
adını takmıştır. Çünkü, yunuslar varsa, balık da
vardır! Yalnız, Galata Köprüsü’ndeki olta balıkçıları
için de başka bir delalettir yunusların varlığı:
Eğer yunuslar Haliç’e geçiş yapmışlarsa, olta
takımlarını toplayıp eve erken dönmek vardır
kaderde. Yunuslar onların olta sallayacağı balıkları;
istavritleri, çinekopları ve bu boydaki diğerlerini
ya yutacaktır ya da kaçırtacaktır. Ancak,
haylaz çocuklar da nereye isterlerse oraya
gideceklerdir, haritanın yırtılmış bir yerine…