Genetik Ders Notları 1998 - Akademik Bilgi Sistemi - Kafkas ...

Bu bulgu genetiğin yeni bir kilometre taşı sayılır; çünkü dönüşmeyi yapan ve
"transforming principle" diye adlandırılan maddenin şüpheye yer bırakmadan DNA
molekülü olduğunu ispatlar.
Diğer tartışma noktaları: Biyokimyasal yöntemlerin uygulanmasıyla
transformasyona katılan maddede protein bulunmadığı anlaşılmıştır. Antijen-antikor
ilişkileri de proteinin etken olmadığını açıkça ortaya koyar. Eğer protein rol alsaydı,
hayvanda ona karşı (spesifik) antikorlar teşekkül edecek ve inokülasyondan önce,
antijen gibi davranan maddeyle birleşip önlerdi; oysa böyle bir durum bilinmiyor.
Enzim çalışmaları söylenenleri destekler. Proteolitik bir enzim olan tripsin protein
olmayan dönüştürücü etkeni etkilemez ve transformasyon olur. RNaz da DNA'yı
(dönüştürücü etkeni) parçalamaz. Buna karşılık DNaz (deoksiribo nukleaz) dönüşümü
önler, çünkü bu enzim spesifik olarak DNA'yı parçalar. DNA'nın P ile
işaretlenmesinden sonra radyoaktif fosforun dönüşmesiz olarak alıcı DNA'sına
birleştiği (enkorpore olduğu) ve bunun dönüşen bakteri oranıyla paralel yürüdüğü
görülmüştür. Dönüştürücü faktör ne lipid ne karbonhidrat fakat DNA'dır
Transformasyon olayı öte yandan DNA'nın yapı taşları deoksiriboz nukleozidlerle
meydana getirilemez. Bu molekülün bütünlüğünü saklaması gerektiğini gösterir.
Ephrussi-Taylor (1951) alıcı-verici genomlarına (tüm genetik haploit varlık) sahip
rekombinant ürünler elde ederek aktarılan maddenin krossing-over yapabildiğini
bildirmiştir.
Transformasyon, virulans yanında, çeşitli ilaçlara dayanıklılık, bazı besin
maddelerini parçalayabilme v.b. yeteneklerde de meydana getirilmiştir. Fenotipi
belirlenen verici suşun hemen bir karakteri, DNA kullanılmak suretiyle alıcı genotipinin
fonksiyonel parçası haline getirilebilir. Transformasyon paraseksüel bir olgu olarak
ince genetik analize imkân verir ve a) transferin mekanizması, b) verici DNA'sının
alıcınınkine nasıl dahil olduğu gibi incelenmeğe değer yönleri vardır.
Virüslerle yapılan çalışmaların katkıları; E. coli kültürüne T2 fajı konulduktan sonra
bir karıştırıcı aracılığıyla bakteri dışında kalmış faj kesimi kopartılır. Bu yapıldıktan sonra
T2 invazyonundan beklenen tüm sonuçların ortaya çıktığı görülür. Bu şu demektir: fajın
hayatsal karakterlerini taşıyan ve sürdüren baş bölümü bakteri hücresine girip
yerleşmiştir. T2 fajında da deney genetik materyali taşıyan kesimin, genetik olmayan
kesimlerden ayırt edebildiğini gösteriyor.
Virüs partikülleri bakterilerin orijinal DNA'sından parçalar taşıyabilir ve daha
sonraları genetik yapısı bu şekilde değişecek olan bakterilerin içine inokule ederler Bu
olaya transduction denir. Başka bir deyişle bazen bir bakteri hücresine giren bir virüs
bakteri DNA'sının bir kısmını alarak yakındaki başka bir bakteriye iletir, buna
transduction denir Ayrıntıları modern izotop yöntemleriyle açıklanabilir. Değişik virüs
partikülleri DNA moleküllerinin kopmuş parçalarını birbirleriyle (crossing-over)
değiştirebilirler. Bakteriler ve çok hücreli canlılar için olduğu gibi aynı şekilde virüsler
için de kromozom haritaları yapılabilir.
Diğer invivo deneyler: Çekirdeğin tüm hücreyi kontrol ettiği yüzyılın baslarında
gösterilmiştir. Büyükçe tek-hücreli organizmaların ya çekirdekleri çıkarılıp alınır ya da
mini cerrahi veya sentrifügasyon usulüyle bir kısım sitoplâzma çekirdeksiz bırakılır
(merotomi). Balbiani'den (1881 ler) beri yapılan böyle gözlemlerde çekirdekli kesim
normal yaşantısını sürdürür, hatta çoğalırken çekirdeği sökülmüş parça (enukleasyon)
13