Genetik Ders Notları 1998 - Akademik Bilgi Sistemi - Kafkas ...

ağlı bir sonuçtur ki bu pembe renk oluşumu için yeterli değildidir fakat koyu renk
görünüme engel olmaz, en ve Du genleri bileşiktir ve aralarında %1 krossing-over
mevcuttur. Diğer bileşik grup C ve B dir, %43 krossing-over'e sahiptir. Bu genler
kromozom uçlarında karşılıklı olarak yer alırlar.
Tavşanlarda rengi etkileyen daha az bilinen bazı karakterler vardır. Martin
karakteri siyah veya tarçınî tüyler ile beyaz tüylerin serpiştirilmesi sonucudur ki bu
örnekte koruyucu kıllar beyazdır ve kürk ise renklidir. Martinde siyah, tarçınî ve mavi
(açık siyah) gibi kombinasyonları mümkündür. Arjantin şampanyası bazı genleri
görünür bir şekilde içeren karakteristik gümüşî rengin meydana gelmesi suretiyle
pigmentli tüylere beyazın serpiştirilmesinin bir sonucudur. Daha fazla beyaz tüyler
için seleksiyon bu tavşan ırkının gelişmesini sonuçlandırmıştır.
Tavuklarda Renk Kalıtımı
Tavuklarda bedeni örten tüyler balıca beyaz, kırmızı, siyah, mavi, çubuklu,
benekli yada tek renk tüylerin uç kısımlarında ikinci bir rengin toplandığı renklilik
modelleri gösterirler.
Bu renkliliklerin oluşumunda rol oynayan çok sayıda gen, alleller arasında
dominant, resesif, eksik dominant allel olmayanlar arasında epistatik özelliğe sahip,
bazen cinsiyetle etkisi değişen otosomal, yada cinsiyete bağlı kalıtım yolu izleyen
özellikler gösterir. Çok geniş bir yayılma alanı olan Beyaz Leghornlarda tüy rengi
yönünden genotip B-, S-, Z-, I- genlerini taşır. Burada B (çubukluluk), S (beyazlık), E
(siyahlık ve C (renk oluşumu) genlerinin tümünün etkisi epistatik I (beyazlık) geni ile
örtülmüştür. Diğer genler etkilerini gösterememektedir. I geninin varlığı Beyaz
Leghorn ırkı için özeldir. I geninin bulunmadığı diğer tüm ırklarda beyazlık yada
renklilik diğer genlerin birbirini aynı yada zıt yönde etkilemeleri yanı sıra, hormonal
mekanizmayı da etkilemeleri ile oluşmaktadır.
Örneğin Beyaz Leghorn gibi görünümlü Beyaz Plymouth da B, S, E, i, c, C
genleri vardır. Burada S (beyaz), c (renksizlik) genleri siyahın oluşumunu
önlemektedir. b, s + , e b , i, C, C o genlerini taşıyan Rhode Island Red'de ise
cinsiyete bağlı kırmızılık (s + ) ve otosomal (e b ) kahverengilik, otosomal C nin varlığı
ile desteklenmekte, ayrıca C o (Columbia beneklilik) geninin varlığı kanat ve kuyruk
tüy uçlarında benekler oluşumuna neden olmaktadır. Benzer olay b, s, e wh , i, C,
C o genotipli New Hampshire için de geçerlidir.
Mavi Wyandotte ise (Bl, E, i, C, L g ) genotipinde i ve C renklilik oluşturucu
genler yanı sıra Bl (mavilik) geni ile tüy rengi oluşurken, L g geni tüy uçlarında
pigment birikimine yol açmaktadır.
Tavuklarda bu mekanizmaya uygun olarak çalışan başlıca tüy rengi genleri E
77