You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
İstiklâl Marşı’nın<br />
İsveççe’ye Tercümesi<br />
Talip MERT*<br />
Milli mücadele yıllarını ve kurtuluş sevincini, kalplerdeki ortak heyecan ve coşkuyu adeta<br />
haykırırcasına dillendiren İstiklal Marşı’mız yalnızca Türk ulusunu değil, diğer milletleri de<br />
etkilemiştir. Mehmet Akif Ersoy’un Türk milletine armağanı olan bu muazzam eser, yazıldığı<br />
tarihte İsveç’in İstanbul Büyükelçiliği tercümanı Dr. Kolmadin tarafından İsveççe’ye çevrilerek<br />
İsveç gazetelerinde de yayımlanmıştır.<br />
Mehmed Akif’in bu millete en büyük armağanlarından birisi<br />
herhalde İstiklal Marşı’dır. Bu muazzam eser yazıldığı tarihte<br />
bu toprağın insanlarını coşturduğu gibi İsveç’in İstanbul Büyük<br />
Elçiliği tercümanı Dr. Johannes Kolmodin’i de coşturmuş.<br />
Dr. Kolmodin İstiklal Marşı’mızın yazıldığı günleri müteakip<br />
İsveççe'ye tercüme edip tercümesini marşın yazılmasından<br />
altı ay sonra Dagens Nyheter adlı bir İsveç gazetesinde yayımlanmıştır.<br />
Tercüman olması hasebiyle Türkçe'ye tam hâkim olan Kolmodin<br />
Türklere karşı sevgisi saygısı olan, Türk Edebiyatı’yla da<br />
ilgilenen bir kimsedir. Türkiye’ye gelişi, gidişi ne kadar kaldığı<br />
şimdilik tam belli değildir. Ama Dr. Kolmodin, diplomasinin<br />
yanında müsteşrik olarak çalışmalar yapmış ve bu sahada<br />
dört tane de kitap yazmıştır.<br />
Dr. Johannes Kolmodin İstiklal Marş’ını tercüme ettiği 1921<br />
yılının ilk aylarında İstanbul’da sefaret tercümanı, 1925’ten<br />
sonra ise Ankara’da maslahatgüzardır. Bu arada Ankara dışında<br />
bulunduğu zamanlar büyükelçiye vekâlet etmektedir.<br />
Dr. Kolmodin’in İstiklal Marşı’nı İsveççe'ye tercüme ederek<br />
yayınladığı makâlesinde Celal Sahir (Erozan) ile Orhan Seyfi<br />
(Orhon)’un şiirlerine de yer vermiştir. Mezkûr makâlede ayrıca<br />
üç tane de resim yer almaktadır. Biri İstiklal Marşı’nın o<br />
zamanlar kartpostal olarak yayımlanan bir klişesi, Celal Sahir<br />
Bey’in bir fotoğrafı ile Ayasofya Meydanı’nı gösteren diğer<br />
bir fotoğraf. Bu makâlenin yayımlandığı İsveç gazetesinden<br />
iki nüshayı o zamanki Stockholm Sefiri Galib Kemali Bey<br />
Hâriciye Nezareti’ne göndererek Kolmodin’in ödüllendirilmesini<br />
tavsiye ve taleb etmiştir. Stockholm Sefirimiz Galip<br />
Kemalî Bey’in söz konusu yazısı şöyledir:<br />
Hâriciye Nazırı… Ahmed İzzet Paşa Hazretlerine, “… Türkiye<br />
ve Türkler hakkındaki ciddi araştırmaları ve [bizim hakkımızdaki]<br />
hayırlı hisleri sebebiyle gerçek dost ve samimi minnettarlığımıza<br />
bihakkın layık olan İstanbul’un İsveç<br />
Sefareti Tercümanı… Johannes Kolmodin<br />
tarafından Osmanlıların hissiyât<br />
ve vatansever heyecanları hakkında kaleme<br />
alınmış bir mühim makâle ile Mehmed<br />
Akif Bey’in İstiklal Marşı’nın İsveç<br />
lisanına tercümesi metnini hâvi bugünkü<br />
Dagens Nyheter gazetesinden iki nüsha…<br />
Takdim kılınmıştır. [Dr. Kolmodin’in] bu hayırlı<br />
hislerinden dolayı taltifi yüce makamınızın takdirine arz olunur.<br />
25 Eylül 1921. / Stocholm Sefiri Galib Kemali<br />
Galib Kemali Bey’in bu teklifini yerinde ve isabetli bulan<br />
Hâriciye Nezareti 23 Aralık 1921’de durumu Babıâli’ye yazıp<br />
“… Kolmodin’in hayırhahân-ı saltanat-ı seniyyeden olmasına<br />
mebni dördüncü rütbeden nişan-ı Osmanî ile taltife<br />
mazhariyeti…” nin sağlanmasını taleb etmiştir. Hâriciye’nin<br />
bu tezkiresi üzerine 24 Aralık’ta Sultan Vahideddin’in iradesi<br />
ile Kolmodin’e dördüncü rütbeden Osmanî nişanı verilmesini<br />
uygun bulunmuştur.<br />
Ankara’da ölüm-kalım savaşının verildiği bir dönemde İstanbul<br />
Hükümeti’nin İstiklal Marşı’nı İsveççe’ye tercüme edip İsveç<br />
halkına tanıtan bir kimseye nişan vermesi sıradan bir olay değildir.<br />
Aynen İsmet İnönü’ye üzerinde II. Abdülhamid’in tuğrası<br />
ile Osmanlı devlet arması taşıyan İftihar madalyasının “harp<br />
madalyası” olarak verilmesi gibi. TBMM Hükümeti İftihar madalyasına<br />
sadece acemi bir hattat tarafından yazılan “Sakarya<br />
1337” künyesini eklemiştir. Bu iki hadise de 1921 yılındadır. 1<br />
* Hattat, Öğr. Gör. Marmara Ünv. FEF Bilgi ve Belge Yönetimi. DİPNOT 1) Bu bölümün kaynakları<br />
Osmanlı Arşivi’ndeki şu belgelerdir: A) Hâriciye Vekâleti İstanbul Murahhaslığı (HR. İM<br />
4 / 43, 25 / 18, 158 / 39, 240 / 100, HR. SYS 2468 / 39, İ. DUİT 71 / 100. B)Elisabeth Özdalga,<br />
The Last Dragoman, Swedish Reserch Institue in İstanbul.<br />
156<br />
157
Change language