Zeytinyağı Sektör Araştırması - Türkiye Kalkınma Bankası

2.2.3. Zeytinyağı Üretimi ve Kapasite Kullanım Oranı
Türkiye’de zeytinyağı üretimi, zeytin üretimine paralel olarak Ege Bölgesi, Marmara
ve Akdeniz Bölgesinde yoğunlaşmıştır. Ancak, zeytinyağı üretiminin büyük bir kısmı
Ege Bölgesi’nde gerçekleştirilmektedir. Aydın, İzmir, Muğla, Balıkesir, Manisa ve
Çanakkale zeytin üretiminin ve dolayısıyla zeytinyağı üretimin yoğun olarak
gerçekleştiği başlıca illerimizdir.
Daha öncede belirtildiği gibi ülkemizde zeytin üretimi yıllar itibariyle periyodisite
nedeniyle dalgalı bir seyir izlemektedir. Zeytin ağacında görülen periyodisiteden
doğal olarak zeytinyağı üretimi de etkilenmektedir. Aynı dalgalanmanın ikişer yıllık
(var ve yok yılı) üretim ortalaması alındığında da 1994/95 sezonuna kadar devam
ettiği görülürken, 1996/97 sezonundan sonra ise var yılı ve yok yılı ortalamaları 120
bin ton olarak aynı seviyede gerçekleşmiştir. Bununla birlikte zeytinyağı üretiminde
büyük yükselişler ve düşüşler olmasına rağmen, var ve yok yılları ayrı ayrı
incelendiğinde üretimde artan bir seyir olduğu da ayrıca dikkati çekmektedir (Tablo
6).
TABLO 6: TÜRKİYE’DE YILLAR İTİBARİYLE ZEYTİNYAĞI ÜRETİMİ
Sezon
İki Dönemin
Zeytinyağı Üretimi
Ortalaması Olarak
Zeytinyağı Üretimi
Miktar (Ton) Değişim (%) Miktar (Ton) Değişim (%)
1990/91 80.000 -
1991/92 60.000 -25,0
70.000 -
1992/93 56.000 -6,7
1993/94 48.000 -14,3
52.000 -25,7
1994/95 160.000 233,3
1995/96 40.000 -75,0
100.000 92,3
1996/97 200.000 400,0
1997/98 40.000 -80,0
120.000 20,0
1998/99 170.000 325,0
1999/00 70.000 -58,8
120.000 0,0
2000/01(*) 175.000 150,0
2001/02(**) 65.000 -62,9
120.000 0,0
(*): Gerçekleşme Tahmini
(**): Tahmin
Kaynak: Uluslararası Zeytinyağı Konseyi İstatistikleri (UZK)
Türkiye’nin 1994/95 sezonu öncesindeki dört sezonda ortalama zeytinyağı üretimi 61
bin ton iken bu sezondan sonra ortalama 115 bin ton olmuş ve dünya üretimindeki
14