Zeytinyağı Sektör Araştırması - Türkiye Kalkınma Bankası

AB, zeytinyağı üretiminde kendi kendine yeter durumda olduğu kadar zeytinyağı
ticaretinde de söz sahibi konumdadır. Etkili promosyon kampanyaları ile birlikte AB
fonlarından sağlanan maddi destek, söz konusu ülkelerin bu konuma gelmelerinde
önemli katkıda bulunmuştur. AB ülkeleri dünya zeytinyağı ihracatında 1990/91-
1999/2000 sezonları arasında %53’lük payı ile ilk sırada yer almaktadır. Bunları %32
ile Tunus, %7,7 ile Türkiye izlemektedir (Tablo 22). Türkiye, Tunus, Suriye gibi
ülkelerde zeytinyağı ihracatı, daha ziyade, bu ülkelerde zeytinyağı tüketiminin çeşitli
nedenlerden dolayı (kişi başına gelir düzeyinin düşüklüğü, tanıtım faaliyetlerinin
eksikliği, vs) düşük düzeyde olmasından kaynaklanmaktadır. Özellikle 1995/96
sezonundan sonra üretim ve tüketimdeki olumlu gelişmelerin ihracata da yansıdığı
görülmektedir.
Bin Ton
600
GRAFİK 14:
SEZONLAR İTİBARİYLE DÜNYA ZEYTİNYAĞI İHRACATI
500
400
300
200
100
0
1990/91
1991/92
1992/93
1993/94
1994/95
1995/96
1996/97
1997/98
1998/99
1999/00
2000/01
2001/02 (*)
2002/03 (**)
(*): Gerçekleşme Tahmini (**): Tahmin
TABLO 22: ÜLKELERE GÖRE ZEYTİNYAĞI İHRACATI
Ülkeler
1990/91-1999/2000
2000/2001 2001/2002 (**) 2002/2003 (***)
(10 Sezon Ort.)
Bin Ton % Bin Ton % Bin Ton % Bin Ton %
AB Ülkeleri (*) 196,6 52,6 291,0 58,0 324,5 82,3 348,0 71,7
Tunus 119,6 32,0 95,0 18,9 22,0 5,6 30,0 6,2
Türkiye 28,7 7,7 92,0 18,3 28,0 7,1 70,0 14,4
Fas 8,2 2,2 0,0 0,0 0,5 0,1 1,5 0,3
ABD 5,6 1,5 3,5 0,7 5,0 1,3 5,0 1,0
Arjantin 5,3 1,4 4,0 0,8 5,0 1,3 5,0 1,0
Suriye 3,2 0,9 10,0 2,0 5,5 1,4 20,0 4,1
Diğer 6,5 1,7 6,5 1,3 4,0 1,0 6,0 1,2
Dünya 373,7 100,0 502,0 100,0 394,5 100,0 485,5 100,0
(*): AB içi hariç (**): Gerçekleşme Tahmini (***): Tahmin
Kaynak: Uluslararası Zeytinyağı Konseyi İstatistikleri (UZK)
34