Memory Ocak-Åubat 2011 - Memorial Hastanesi
Memory Ocak-Åubat 2011 - Memorial Hastanesi
Memory Ocak-Åubat 2011 - Memorial Hastanesi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ÜROLOJİ<br />
SABUN VE BANYO KÖPÜKLERİ İDRAR YOLLARI<br />
ENFEKSİYONUNA NEDEN OLABİLİR<br />
İdrar yolları enfeksiyonları<br />
çocukluk çağında, üst solunum<br />
yolu enfeksiyonlarından sonra en<br />
sık görülen sağlık problemidir. Her<br />
iki cinste ve her yaş grubu çocukta<br />
sıklıkla rastlanabilen bu şikayetler,<br />
zamanında belirlenip gerekli<br />
tedavi yapılmadığı takdirde; böbrek<br />
yetmezliğinden hipertansiyona,<br />
kansızlıktan büyüme geriliğine kadar<br />
pek çok kalıcı hasara neden olabilir.<br />
Çocuklarda genital bölgenin sabunla değil su<br />
ile yıkanması, ergenlik öncesi köpüklü sabunlar<br />
kullanılmaması gibi tuvalet ve banyo ile ilgili olarak<br />
alınacak birkaç tedbir ile bu rahatsızlıkların önüne<br />
geçilebilmektedir.<br />
İdrar yolu enfeksiyonu nedir?<br />
Üriner sistem enfeksiyonu böbrekler ve mesanenin<br />
iltihabıdır. Mesanenin iltihabına “sistit”, böbreklerin<br />
iltihabına ise “pyelonefrit” denir. Pyelonefrit sistitten<br />
daha az görülmesine rağmen daha fazla zarar<br />
vericidir. Sıklıkla üretra (idrarın dışarı atıldığı kanal)<br />
dışındaki ciltten bakterilerin mesaneye ulaşması ile<br />
oluşur. İdrar yolu iltihabını tedavi etmek, böbrekleri<br />
korumak açısından önemlidir.<br />
Üriner sistem enfeksiyonlarının<br />
sıklığı nedir?<br />
Üriner sistem enfeksiyonları 5 yaşından küçük<br />
ateşli çocukların %2’sinde saptanır, 1 yaşından<br />
küçük ateşli çocuklarda, kızların % 8’inde,<br />
erkeklerin % 3’ünde ateşin nedeni, üriner sistem<br />
enfeksiyonlarıdır.<br />
Op. Dr. Erdal Alkan - <strong>Memorial</strong> Şişli <strong>Hastanesi</strong> Üroloji Bölümü<br />
Üriner sistem enfeksiyonlarının tanısı nasıl konur?<br />
İdrar yolu enfeksiyonu tanısı için idrar tahlili ve idrar kültürü yapılmalıdır. İdrar öncelikle mikroskop altında<br />
incelenir. Kesin tanı idrar kültüründe anlamlı miktarda bakterinin üremesi ile konur. İdrar yolu enfeksiyonu<br />
idrar kültürü ile kanıtlandığında, böbreğin tutulup tutulmadığına karar verilmelidir. Yüksek ateş, böğürde<br />
hassasiyet, karın ağrısı, bulantı, kusma, titreme görülebilir. Üriner sistem enfeksiyonu kültürle kanıtlanmış olan<br />
çocuklar en kısa zamanda radyolojik olarak değerlendirilmelidir. Enfeksiyonda tanı yaşı ne kadar küçükse<br />
tekrarlama riski o kadar fazla olduğundan dolayı radyolojik değerlendirme ertelenmemelidir.<br />
Çocuklarda üriner enfeksiyon belirtileri nelerdir?<br />
Çocuklarda üriner sistem enfeksiyonlarının semptom ve bulguları çocuğun yaşına göre değişkendir. Bebekler<br />
ve özellikle 2 yaşından küçük çocuklarda bulgular genellikle üriner sistemle ilişkili değildir ve kolaylıkla gözden<br />
kaçabilir. Bebekler ve 2 yaşından küçük çocuklarda en sık görülen semptomlar; huzursuzluk, kusma ve ishal<br />
karında şişkinlik, yeni doğanda uzamış sarılık, iştahsızlık ve beslenme bozukluğu, kilo almada yavaşlama vücut<br />
ısısında düzensizlik, sebepsiz yükselen ve düşmeyen ateş. Büyük çocuklarda ve erişkinlerde semptomlar daha<br />
belirgindir ve enfeksiyonun yerine göre bulgular değişkenlik gösterir. Alt üriner sistem (sistit) enfeksiyonlarında<br />
görülen semptomlar; idrar yaparken yanma, sızı, ağrı, sık idrara çıkma, acil işeme isteği karnın alt tarafına ağrı,<br />
tuvalete yetişemeden idrar kaçırma, kötü kokulu, anormal renkte kanlı idrar.<br />
Çocuklarda üriner sistem enfeksiyonlarından<br />
korunmak için neler yapılmalıdır?<br />
• Çocuklara idrarın açık renk olmasını sağlayacak şekilde yeterli miktarda sıvı verilmelidir.<br />
• Çocuğun günde 3-4 kere idrar yapması sağlanmalıdır.<br />
• Çocuk tuvalette yeterli süre kalmalıdır. Aceleyle yapıp kalkmamalıdır.<br />
• Genital bölge sabun veya şampuanla değil, saf suyla yıkanmalıdır.<br />
• Kızlarda genital bölge temizliği önden arkaya doğru olmalıdır.<br />
• Kabızlığa karşı önlemler alınmalıdır.<br />
• Özellikle kız çocuklarda banyo süresi çok uzatılmamalı ve tahriş edici özelliğe sahip köpüklü sabun ve<br />
şampuan kullanılmamalıdır.<br />
Üriner sistem enfeksiyonlarının<br />
nedenleri nelerdir?<br />
İdrar yolu iltihaplarının etkeni bakterilerdir. Bakteri<br />
mesaneye, idrarın dışarı atıldığı kanaldan girer.<br />
Genelde üretra girişini tahriş eden etkenler<br />
(bilinen tahriş edici maddeler, banyo köpükleri ve<br />
şampuanlardır), bakterilerin buradan içeri girmesini<br />
de kolaylaştırır.<br />
Bazı risk faktörleri çocuklarda üriner sistem<br />
enfeksiyonuna zemin hazırlar:<br />
•İdrarın mesaneden üreterler boyunca böbreğe<br />
doğru anormal geri kaçışı,<br />
•Üriner sistem tıkanıklıkları,<br />
•Çeşitli anatomik ve fonksiyonel bozukluklar<br />
•Yabancı cisimler<br />
•Mesane ve üreterlere yerleştirilen kateterler,<br />
•Kabızlık,<br />
•Banyo köpükleri ve sünnetsiz erkek çocuklarda<br />
fimozis (sünnet derisinin geriye kıvrılmaması)<br />
<strong>Memory</strong> <strong>Ocak</strong> - Şubat <strong>2011</strong><br />
23