You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
DESTİNASYON GELİŞİMİ<br />
Destinasyon gelişiminin sağlanmasında<br />
turizm amaçlı mutfak oluştururken<br />
tanıdıklık ve yabancılık kavramları<br />
dikkate alınmaktadır. Tanıdıklık<br />
arayan turisteler için bilindik yemekleri<br />
sağlamak, yabancılık arayan<br />
turistler için yeni ve farklı yemeklere<br />
ulaşılabilirliği sağlamak önemlidir.<br />
Destinasyonlarda tanıdık ve yabancılığı<br />
uyumlaştıran bir mutfak oluşturmak,<br />
küresel mutfağın çeşitli derecelerde<br />
yerel mutfağa etkilerinin<br />
geçirgenliği olarak hizmet etmektedir.<br />
Bazı destinasyon mutfakları geçirgen<br />
değildir. Bilindik bir çevrede<br />
ve tanıdıklık arayan turistlere hizmet<br />
etmektedir. Ancak destinasyonların<br />
birçoğu belirli bir dereceye kadar<br />
geçirgendir. Tanıdıklık ve yabancılığı<br />
uyumlaştırır. Destinasyonlarda bu tür<br />
mutfak oluşturma çabaları, tanıdıklık<br />
arayan turistlerin yerel yemeklere katılmalarını<br />
bastıran ve yerel yemekleri<br />
kendilerine kabul ettiren davranışlara<br />
hizmet eden zorlamaları ortadan kaldırmaktadır.<br />
Yerel bir mutfağın kendi ölçüsünde<br />
popüler bir etkileme aracı olması için,<br />
bu mutfağın turizm odaklı bir mutfak<br />
oluşturma çerçevesinde hazırlanması<br />
gerekmektedir. Ancak, destinasyon<br />
mutfağının değişim biçimi, tanıdıklık<br />
ve yabancılık ya da gelenek ve modernlik<br />
gibi, tek yönlü ve tek boyutlu<br />
olarak basitçe tanımlanamaz. Mutfakta<br />
da, sanatta olduğu gibi, değişim<br />
süreci çift yönlü ve çift boyutludur.<br />
Yerel yemekler turistlere uyması<br />
için farklı boyutlardan ve farklı yollardan<br />
değiştirilmektedir. Böylelikle:<br />
yabancı yemekler, turizm sayesinde,<br />
yerel mutfaklarla tanışmakta ve yerel<br />
tatlarla uyum sağlamak için değişmektedir.<br />
Yabancı ve yerel mutfaklar,<br />
tatların karışımıyla yeni yemekler<br />
veya yeni mutfaklar olarak ortaya çıkmaktadır.<br />
Bu yemek ve mutfaklar, tek<br />
bir birleşmeye indirgenemez. Bunlar<br />
tanıdıklık ve yabancılığı uzlaştıran<br />
yenilikçi ve yaratıcı unsurlar içerirler.<br />
Bu süreç yerel mutfağın güçsüzleştirilmesi<br />
anlamına gelmemektedir. Tanıdıklık<br />
ve yabancılığın uyumlaştırılması,<br />
farklı orijinlerden yaratıcı olarak<br />
hazırlanan yerel ve küresel bağ bileşkesi<br />
olarak görülebilmektedir.<br />
GASTRONOMİ TURİZMİ<br />
VE TÜRKİYE<br />
Türk mutfağı geçirdiği kültürel evreler,<br />
yaşadığı değişik coğrafyalar ve<br />
dini unsurlarla biçimlenmiş bir mutfaktır.<br />
Türk mutfağına bakıldığında,<br />
Orta Asya’dan başlayıp Avrupa’ya<br />
kadar kat ettiği yolun izleri kolayca<br />
görülmektedir. Anadolu toprakları<br />
kendine özgü kültürü ve doğasıyla<br />
kuşkusuz mutfağımıza büyük çeşitlilik<br />
ve renklilik kazandırmıştır. Bunlar,<br />
yöresel (yerel) mutfak adı altında<br />
değerlendirilmektedir. Anadolu’da<br />
çeşitli destinasyonlara özgü malzemeler<br />
ve kültürel farklılıklar, yerel<br />
mutfakların birbirinden farklı tatlara<br />
sahip olmasına neden olmuştur. Türk<br />
mutfağı, Türkiye’nin bir yemek destinasyonu<br />
olarak pazarlanmasıyla birlikte,<br />
özellikle belirtilmeye başlamıştır.<br />
Ancak; Türkiye’deki her destinasyon,<br />
zengin ve yoğun bir yerel mutfağa<br />
sahip olmasına rağmen, yerel mutfaklar<br />
belirtilmemektedir.<br />
Türkiye’yi pazarlama aracı olarak yemek,<br />
kültürel kimliği belirlemede yeterince<br />
kullanılmamaktadır. Yerel yemekler<br />
üzerine vurgu yapılsa da, yemek<br />
destinasyonlarının pazarlaması<br />
daha az dikkat çekmektedir. Yapılan<br />
bir araştırmada daha önce hazırlanmış<br />
olan Türkiye gezi rehberinde,<br />
Türk mutfağına hiç yer verilmediği<br />
belirlenmiştir. Aynı gezi rehberinin<br />
kültür ve miras bölümünde Türk kahvesi,<br />
Türk lokumu ve hamur işlerinin<br />
temel bilgileri ve fotoğrafları bulunmaktadır.<br />
Türkiye’nin farklı destinasyonlarına<br />
ilişkin tanıtım broşürleri, el<br />
kitapçıkları ve internet sayfalarında<br />
yerel ve yöresel mutfaklar hakkında<br />
yetersiz ve yüzeysel bilgiler verilmektedir.<br />
Oysa Türkiye pazarlanabilecek<br />
çok geniş bir yerel mutfağa sahiptir.<br />
Türk mutfağı için verilen bilgiler, farklı<br />
yiyecek ve içecek çeşitlerini sıralamayı<br />
içermektedir. Bu bilgiler, yerel ve<br />
küresel bağı sağlamaktan ve tanıdıklık<br />
ve yabancılığı uzlaştırmaktan çok<br />
uzaktır. Bu durum Türk mutfağına yabancı<br />
olan birisinin yemekleri tanımasını<br />
zorlaştırmaktadır.<br />
Türkiye’nin gastronomi imajı genel<br />
olarak deniz-kum-güneş (3S)ya da<br />
ATSO Mayıs - Haziran <strong>2015</strong><br />
53