PERDER Dergisi 22.Sayı - Türkiye Perakendeciler Federasyonu
PERDER Dergisi 22.Sayı - Türkiye Perakendeciler Federasyonu
PERDER Dergisi 22.Sayı - Türkiye Perakendeciler Federasyonu
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
perder<br />
serbest köþe<br />
Helal Gýda<br />
Dursun YENER<br />
Beykoz Lojistik Meslek Yüksek Okulu<br />
dursunyener@beykoz.edu.tr<br />
Tüketicilerin gýda güvenliði<br />
konusunda ki duyarlýlýklarý<br />
arttýkça helal ürünlere olan<br />
talepte artýþ gösterecektir. Helal<br />
ürünler sadece Müslümanlar için<br />
deðil, tüm insanlarýn<br />
kullanabilecekleri ürünlerdir.<br />
ürünlerin Yahudilerin tüketimi için Malezya, Endonezya ve Singapur gibi<br />
uygunluðunu gösteren Koþer belgesi birçok ülkelerde bu sertifikaya sahiptirler. Bu<br />
ülkede çok sayýda kurum tarafýndan yýllardýr firmalar arasýnda Nestle, Coca Cola,<br />
verilmektedir. Dünyada Yahudi nüfusu 20 McDonald's ve Burger King gibi firmalar yer<br />
1<br />
milyonun altýnda olmakla beraber Koþer<br />
pazarýnýn büyüklüðü sadece ABD'de yýllýk<br />
almaktadýr.<br />
2<br />
165 milyar dolar gibi oldukça büyük bir<br />
Helal gýda pazarýnýn potansiyel<br />
hacme sahiptir.<br />
büyüklüðünün dünya genelinde yýlýk 670<br />
milyar dolar olduðu ve yýllýk büyüme<br />
Özellikle yurtdýþýnda yaþayan Müslümanlar hýzýnýn %10 civarýnda olduðu tahmin<br />
için de tercih edilen ürünler arasýnda edilmektedir. Koþerden farklý olarak helal<br />
bulunan Koþer ürünlerinin müþterilerinin pazarý sadece gýda ürünlerini<br />
3<br />
%16'sýný Müslümanlar oluþturmaktadýr . kapsamamaktadýr. Finans, lojistik, kozmetik<br />
Bu ürünleri tüketen Yahudilerin toplam sektörleri de helal gýda pazarýný<br />
sayýsý ise toplam müþterilerin ancak %20'si ilgilendirmektedir. Finans sektörü dâhil<br />
kadardýr. Koþer ürünlerin bu kadar talep edildiðinde helal gýda pazarýnýn yýllýk<br />
görmesinin sebeplerinden biri tüketiciler hacminin 2 trilyon dolar olduðu<br />
tarafýndan saðlýklý ve hijyenik ürünler olarak düþünülmektedir.<br />
algýlanmasýdýr.<br />
Tüketicilerin gýda güvenliði konusunda ki<br />
Müslümanlarýn toplam nüfusu ise 1,9 duyarlýlýklarý arttýkça helal ürünlere olan<br />
4<br />
milyar civarýndadýr . Bu durum dünyada talepte artýþ gösterecektir. Helal ürünler<br />
yaþayan her dört kiþiden birinin Müslüman sadece Müslümanlar için deðil, tüm<br />
olduðu anlamýna gelmektedir. Diðer dinlere insanlarýn kullanabilecekleri ürünlerdir.<br />
mensup insanlarla kýyaslandýðýnda<br />
Müslümanlarýn nüfusu daha hýzlý bir artýþ<br />
Ülkemizde helal sertifikasý GÝMDES (Gýda ve<br />
göstermektedir. Ýslam'ýn gýdalar konusunda<br />
Ýhtiyaç Maddeleri Denetleme ve<br />
Helal Arapça kökenli bir kelime olup,<br />
müsaade edilmiþ, meþru anlamýna<br />
gelmektedir. Helal gýda ise Ýslam kurallarýna<br />
göre Müslümanlarýn tüketilmelerine izin<br />
verilmiþ olan gýdalardýr. Baþta Kur'an-ý<br />
Kerim olmak üzere dini kaynaklarda hangi<br />
gýdalarýn helal hangilerinin haram olduklarý<br />
belirtmiþtir.<br />
Günümüzde tüketiciler olarak çok sayýda<br />
kesin emirleri bulunduðu halde dünyanýn<br />
dörtte birini ilgilendiren bu durum yakýn<br />
zamanlara kadar gözardý edilmiþtir. Koþer<br />
ve helal kabul edilen ürünler arasýnda<br />
kýsmen paralellik bulunmakla birlikte<br />
birbirlerinden ayrýldýklarý noktalar da<br />
bulunmaktadýr. Örneðin þarap, kaynaðýna<br />
göre koþer kabul edilebilirken, Ýslam þarap<br />
diðer alkol ürünlerini kesin olarak<br />
yasaklamaktadýr. Bunlarýn dýþýnda jelâtin ve<br />
Sertifikalama Araþtýrmalarý Derneði)<br />
tarafýndan verilmektedir. Ancak resmi<br />
yönetmeliklerde gerekli düzenlemeler<br />
henüz yapýlmadýðý için <strong>Türkiye</strong> pazarýnda<br />
satýlan ürünlerin Helal veya Koþer logosu<br />
kullanmasý mümkün deðildir. Yetkili<br />
kurumlarýn bu konuda gerekli<br />
düzenlemeleri bir an önce gerçekleþtirerek<br />
tüketicilerin bu alandaki ihtiyaçlarýný<br />
karþýlamalarý gerekmektedir.<br />
ürün satýn almakta ve tüketmekteyiz. Satýn enzim gibi ürün içeriklerinde helal ve koþer<br />
alýnan ürünlerin içerikleri konusunda bilgi kurallarý birbirlerinden ayrýlmaktadýr. Bu<br />
sahibi olmak en temel tüketici haklarý durum dini inançlarýna uygun ürünler<br />
arasýnda yer almaktadýr. Ürünlerin<br />
tüketmek isteyen Müslümanlar için bir 1-Statistical Abstract of Israel 2010,<br />
içeriðinde yalnýzca saðlýða zararlý içeriklerin<br />
bulunmamasý yeterli deðildir. Ýnsanlarýn<br />
inandýklarý dinlerin koyduklarý kurallara<br />
uygun olmasý da gerekmektedir. Bu<br />
ihtiyacýn karþýlanabilmesi için ise gýdalarýn<br />
içeriklerini ve hazýrlanma süreçlerini<br />
denetleyen ve uygunluðunu belgelendiren<br />
kuruluþlar bulunmaktadýr. Çok çeþitli<br />
alternatif arayýþýna yol açmaktadýr.<br />
Bu ihtiyacýn giderilebilmesi için ilk olarak<br />
1971 yýlýnda Malezya'da “Helal Gýda<br />
Sertifikasý” çalýþmalarý baþlatýlmýþtýr. Bu<br />
sertifika Müslüman tüketicilere ürünlerini<br />
satmak isteyen ister Müslüman ister farklý<br />
dine mensup üreticiler için bir avantaj<br />
saðlayacaktýr. Dünyaca ünlü dev markalar<br />
http://www.cbs.gov.il/reader/<br />
2-Regenstein, J.M, Chaudry M.M, Regenstein C. E,<br />
(2003), “The Kosher and Halal Food Laws”,<br />
Comprehensive Reviews in Food Science and Food<br />
Safety, Vol. 2, pp.111-127.<br />
3-Wilson, Jonathan A.J and Liu, Jonathan,<br />
(2010), “Shaping the Halal into a brand?”,<br />
Journal of Islamic Marketing, Vol.1, No.2, pp.107-<br />
123.<br />
4-http://www.islamicpopulation.com/world_general.html<br />
86 Mayýs - Haziran