ÖĞRENME ALANI :MADDE VE DEĞİŞİMSÜRE/AYŞubat - MartÜN TE 5MADDENİN YAPISIVE ÖZELİKLERİKONULARPeriyodik TabloKimyasal Denklemler<strong>ve</strong> TepkimelerKAVRAMLARELEMENTBİLEŞİKMOLEKÜLKAZANIMLAR83. Elementleri benzer özelliklerine göresınıflandırmanın önemini kavrar.84. Periyodik sistemde grupları <strong>ve</strong> periyotlarıgösterir; aynı gruplardaki elementlerinözelliklerini karşılaştırır <strong>ve</strong> benzerözellikleri ararken, fiziksel hal, sertlikyumuşaklık, iletkenlik, kararlılık, iyonyükü vb. özellikleri kullanır.85. Görünüm, elektriksel iletkenlik <strong>ve</strong>iletkenliğin sıcaklık ile değişimi, fizikselhâl <strong>ve</strong> haddelenme özelliği temelindemetal, ametal <strong>ve</strong> yarı metal özelliklerinikarşılaştırır .86. Periyodik tablonun sol tarafında daha çokmetallerin sağ tarafında ise daha çokametalleri bulunduğunu fark eder.Periyodik sistemde, 1. grubu alkalimetaller, 2. grubu alkali toprak metalleri,7. grubu halojenler <strong>ve</strong> 8. grubu asal gaz<strong>ve</strong>ya soygaz olarak adlandırır.87. Metallerin, ametallerin <strong>ve</strong> yarı metalleringünlük yaşamdaki kullanım alanlarınaörnekler <strong>ve</strong>rir .ETK NL KLERPeriyodik Tablo YapalımÖğrenciler,öğrendikleri ilk 20 elementinözelliklerini (sembolü, yaygın iyon yükü, elektrondizilimi, atom numarası, metal <strong>ve</strong>ya ametalolması) araştırır <strong>ve</strong> küçük kartlara yazarlar.Benzer özelliğe sahip elementleri sınıflandırarakher sınıftaki elementlerin atom numaralarıarasındaki farkları bulup listelerler. Listelenengrupları, atom numarası küçük olan elementtenbaşlayarak alt alta, her grubun en üsttekielementinin atom numarasına göre, soldan sağasıralayıp tahtaya yapıştırırlar. Yatay <strong>ve</strong> dikeydoğrultuda kartları hizalarlar. Oluşan tabloda, hergrubun özelliklerini sözlü olarak ifade ederler.Hazırladıkları tablo ile hazır periyodik tablolarıkarşılaştırarak, elementleri sınıflandırmadaperiyodik tablonun önemini irdelerler. Öğretmen,Mendeleev'in ilk periyodik tabloyu nasıloluşturduğunu anlatarak, “grup” <strong>ve</strong> “periyot”utanımlar. Öğretmen, doğada 80'i aşkın elementbulunduğunu, insanlar tarafından elde edilmişyapay elementlerle birlikte bu sayının 110'uaştığını belirttikten sonra, öğrenciler kitaptakiperiyodik tabloyu inceleyerek yaygın elementlerinisimlerini <strong>ve</strong> sembollerini öğrenir .Metaller <strong>ve</strong> AmetallerÖğrenciler, periyodik tablodaki elementlerin, birönceki etkinlikte öğrendikleri özelliklerini, herelementin grup <strong>ve</strong> periyodu ile ilişkilendirmeçalışması yapar. Ayrıca, metal <strong>ve</strong> ametalözelliklerini araştırarak sınıfta sunar. Periyodiktabloda metallerin, ametallerin <strong>ve</strong> yarı metallerinyer aldığı bölgeler incelenip her grubun yerleşimi,“sağ üstte”, “solda <strong>ve</strong> ortada” vb biçimde ifadeedilir .TEMEL BECER LERElestirel dusunme becerisiProblem cozme becerisiYaratici dusunme becerisiIletisim becerisiArastirma sorgulama becerisiBilgi teknolojilerini kullanma becerisiAÇIKLAMALARElektron dizilimleri sadece her katmandakitoplam elektron sayıları <strong>ve</strong>rilerek yazılacak, s,p, d, f alt katmanları hesaba katılmayacaktır.Günlük Hayatta ElementlerÖğrenciler, demir, alüminyum, oksijen, silisyum,bakır, altın, gümüş, kükürt, neon vb elementleringünlük hayatta kullanımlarına ilişkin araştırmayapıp sonuçlarını rapor halinde sunar. Değişikelementlerin kullanım alanları ile ilgili kitapta<strong>ve</strong>rilmiş bilgiler incelenir. Bu kullanım alanlarınınsadece elementlerin kendilerine ilişkin olduğu,bunların bileşiklerinin pek çok işe yaradığı belirtilir.Sadece 1. 2. 7. <strong>ve</strong> 8. grupkazanım için yeterlidirelementleri, buÖLÇME VE DE ERLEND RMEAçık uçlu soru, Kelime ilişkilendirme,Bulmaca, Kes-yapıştır-İsimlendir-KeşfetKonu ile ilgili test değerlendirmesi yapılır.12
ÖĞRENME ALANI :MADDE VE DEĞİŞİMKAZANIMLAR88. Metallerin elektron <strong>ve</strong>rmeye, ametallerinelektron almaya yatkın olduğunu fark eder.89. Anyonların <strong>ve</strong> katyonların periyodiksistemdeki grup numaraları ile yükleriarasında ilişki kurar.90. Metal atomları ile ametal atomları arasındaiyonik bağ oluşacağını tahmin eder.91. Ametal atomları arasında kovalent bağoluştuğunu belirtir <strong>ve</strong> kovalent bagcesitlerini polar <strong>ve</strong> apolar olarak gruplar.92. Verilen basit yapılarda hangi tür bağların(iyonik bağ <strong>ve</strong>ya kovalent bağ)bulunduğunu tahmin eder.93. Yükü bilinen iyonların oluşturduğubileşiklerin formüllerini yazar.94. Kimyasal bir tepkimenin gerçekleştiğinigösteren deneyler tasarlar.95. Kimyasal değişimi atomlar arası bağlarınkopması <strong>ve</strong> yeni bağların oluşmasıtemelinde açıklar.96. Kimyasal değişimlerde atomların yokolmadığını <strong>ve</strong> yeni atomların oluşmadığını;kütlenin korunduğunu belirtir.97. Basit kimyasal tepkime denklemlerinisayma yöntemi ile denkleştirir .98.Yanma tepkimelerini tanımlayarak basityanma tepkimelerini formüllerle gösterir.ETK NL KLERKimyasal Tepkimede Değişen Nedir?Öğrenciler, iki H2 <strong>ve</strong> bir O2molekül modeli ilebaşlayarak iki molekül H2O oluşturur. Öğretmen,bu değişimin bir “tepkime” olduğunu vurgular.Tepkimeye giren maddelerde <strong>ve</strong> ürünlerde heriki elementin atomları sayılır. Tepkime sırasındaatomların kaybolmadığı <strong>ve</strong>ya yenidenoluşmadığı çıkarımı yapılır. Tepkimenin,temelde, bazı bağların kopması <strong>ve</strong> bazı yenibağların oluşması sonucu olduğu belirtilir.Sayalım DenkleştirelimÖğrenciler, 2HCl, 3H2SO 4, 2Fe3(PO 4) 2gibigösterimlerde her element atomundan kaç tanebulunduğunu belirleme çalışmaları yaparlar.Basit tepkimelerin nasıl denkleştirileceği,öğretmen tarafından örneklerle açıklanır.Öğrenciler, benzer örnekler üzerindeöğrendiklerini uygularlar .SÜRE/AYŞubat - MartÜN TE 5MADDENİN YAPISIVE ÖZELİKLERİKONULARPeriyodik TabloKimyasal Denklemler<strong>ve</strong> TepkimelerKAVRAMLARELEMENTBİLEŞİKMOLEKÜLTEMEL BECER LERElestirel dusunme becerisiYaratici dusunme becerisiIletisim becerisiArastirma sorgulama becerisiBilgi teknolojilerini kullanma becerisiGirisimcilik becerisiAÇIKLAMALARBu düzeyde, iki atomun elektron ortaklaşarakoktet tamamlayabileceğini <strong>ve</strong> bununbağlanmaya yol açtığını belirtmek yeterlidir.Ortaklaşılan elektron sayısı ile atomunyaptığı bağ sayısı arasındaki ilişki<strong>ve</strong>rilmemelidir.ÖLÇME VE DE ERLEND RMEAçık uçlu soru, Kelime ilişkilendirme,Bulmaca, Kes-yapıştır-İsimlendir-KeşfetKonularla ilgili ara değerlendirme yapılır.Öğretmen sözlü değerlendirme yapar.13