ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ - Tarımsal Ekonomik Araştırma Enstitüsü

ile 10 arasında büyükbaş hayvan %9.3’ünde ise 10 ve üzerinde büyükbaş hayvanbulunmaktadır (Anon., 1991). Dolayısıyla hayvancılıkta çeşitli destekleme politikalarısürerken, diğer taraftan işletmelerin de rekabet edebilecek yapısal düzenlemelere gidilmesison derece önemlidir (Ayyıldız, 1994).İşletme başına büyükbaş hayvan sayısı tablo 2.6’da gösterilmiştir.Tablo 2.6. Bölgelere Göre İşletme Başına Düşen Sağılan Büyükbaş Hayvan Sayısı ve DeğişimOranlarıİşletme Başına Hayvan (Adet) Değişim (%)Bölgeler 1980 1989 1998 1980-89 1989-98 1980-98Ortakuzey 2.4 2.2 2.0 -8.3 -9.1 -16.7Ege 1.4 1.4 1.6 0.0 14.3 14.3Marmara 1.7 2.0 2.0 17.6 0.0 17.6Akdeniz 1.2 1.4 1.4 16.7 0.0 16.7Kuzeydoğu 6.2 3.8 4.4 -38.7 15.8 -29.0Güneydoğu 3.8 3.0 2.7 -21.1 -10.0 -28.9Karadeniz 2.2 1.9 1.5 -13.6 -21.1 -31.8Ortadoğu 2.5 2.5 2.5 0.0 0.0 0.0Ortagüney 2.1 1.8 1.9 -14.3 5.6 -9.5Türkiye 2.3 2.1 2.0 -8.7 -4.8 -13.0Kaynak: Anon., 1980a, 1989a, 1998aBu rakamlara göre her üç yılda da Kuzeydoğu ve Güneydoğu bölgelerinde işletme başınasağılan büyükbaş hayvan sayısı diğer bölgelere nazaran daha fazladır. Yıllık değişimoranlarını incelediğinde 1980-1989 döneminde Marmara ve Akdeniz bölgelerinde işletmebaşına büyükbaş sağılan hayvan sayısında sırasıyla %17.6 ve %16.6 oranında artışgörülürken, Kuzeydoğu ve Güneydoğu bölgelerinde %38.7 ve %21.1 oranlarında hızlıdüşüşler meydana gelmiştir. İkinci ara dönem olan 1989-1998 döneminde, Kuzeydoğu veEge’de %15.8 ve %14.3 oranlarında artış meydana gelirken, Karadeniz bölgesinde %21.1oranında büyük bir düşme meydana gelmiştir. Tüm dönemi kapsayan 1980 ile 1998 yıllarıarasındaki 18 yıllık dönemde ise işletme başına düşen büyükbaş hayvan sayısındaki yıllıkdeğişim oranları incelendiğinde, Marmara, Akdeniz ve Ege bölgelerinde sırasıyla %17.6,%16.7 ve %14.3 oranlarında artışlar olurken, diğer bütün bölgelerde azalmalar meydanagelmiştir. Bölgelere göre işletme başına düşen sağılan küçükbaş hayvan sayıları ve yıllıkyüzde değişimleri tablo 2.7’de verilmiştir.Tablo 2.7. Bölgelere Göre İşletme Başına Düşen Sağılan Küçükbaş Hayvan Sayısı ve DeğişimOranlarıİşletme Başına Hayvan (Adet) Değişim (%)Bölgeler 1980 1989 1998 1980-89 1989-98 1980-98Ortakuzey 39.2 27.9 17.4 -28.8 -37.6 -55.6Ege 18.9 14.1 10.9 -25.4 -22.7 -42.3Marmara 31.4 23.1 15.7 -26.4 -32.0 -50.0Akdeniz 16.5 19.7 15.5 19.4 -21.3 -6.1Kuzeydoğu 29.7 25.6 20.4 -13.8 -20.3 -31.3Güneydoğu 28.3 25.7 22.1 -9.2 -14.0 -21.9Karadeniz 28.0 18.0 27.8 -35.7 54.4 -0.7Ortadoğu 29.4 22.1 15.3 -24.8 -30.8 -48.0Ortagüney 34.6 27.5 23.8 -20.5 -13.5 -31.2Türkiye 27.5 22.5 18.3 -18.2 -18.7 -33.5Kaynak: Anon., 1980a, 1989a, 1998a15