ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ - Tarımsal Ekonomik Araştırma Enstitüsü

3. Nakliye maliyeti çiğ süt ve süt ürünlerinin üretim noktasından (i) işleme noktasına (l)hareketi ve işleme noktasından da perakendecilere (j) taşındığı zaman doğrusal olduğu farz edilir. i=l ve l = j olduğu zaman nakliye maliyeti sıfırdır. Diğer durumlarda nakliye masrafı başlangıçtakisabit masraf ile uzaklığa bağlı olarak doğrusal bir şekilde artan değişken masrafın toplamındanoluşur. Nakliye masrafları aşağıdaki gibi ifade edilir.Çiğ süt için;t il = α il + β il m il (5)Süt ürünleri için;t lj = α lj + β lj m lj (6)α : Sabit Maliyetβ : Değişken maliyetm : Uzaklık3.2.3. Denge Şartları1. Arbitraj Şartları : Çiğ süt ve süt ürünlerinin fiyat ve taşıma harcamaları arasındaki ilişkilersırasıyla çiğ süt ve süt ürünleri için aşağıdaki gibidirXM il > o : P 1 M – P I M < t ilMX ljN> 0 : P jN– P l N < t ljN(7)(8)Burada;X M il : i bölgesinden l bölgesine taşınan çiğ sütX lj N : l bölgesinden j bölgesine taşınan süt ürünleri miktarıP l R : Çiğ için talep fiyatıP jN: Süt ürünleri için talep fiyatıt N lj : Süt ürünleri için nakliye maliyetiBu ilişki çiğ süt veya süt ürünlerinin bölgeler arasında dolaşımının ancak bölgeler arası fiyatfarklarının bölgeler arası nakliye maliyetine eşit veya daha büyük olması şartıylagerçekleşebileceğini ifade etmektedir. Aksi taktirde sütün bölgeler arası taşınması ekonomik birkaybı ortaya çıkarır.2. Arz ve Talep Dengesi İçin Gerekli Olan Eşitlikler: Bir bölgede arz edilen çiğ süt ve işlenmişsüt ürünleri miktarı o bölgede üretilen, bölgeye dışardan gelen ve bölgenin dışarıya verdiği sütmiktarına eşittir. Bölgede arz ve talep dengesi için süt ve süt ürünleri talebinin süt ve süt ürünleriarzına eşit olması gerekir.Üretim aşaması için;q iR= ∑ lk=1 X il. q lR= ∑ m İ=1 X il (9)27