You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Sektör<br />
Adil okul eşitliği getir mi?<br />
“Adil” bir okul sisteminde, öğrencilerin özel ihtiyaçları ve eşit olmayan sosyoekonomik<br />
durumları tanınır. Kişisel ve sosyal koşullar nedeniyle dezavantajlı durumların<br />
azaltılması için kaynaklar eşit olarak dağıtılır. “Eşitlik” ilkesi uygulanmadan<br />
“adil” koşullar sağlanarak eşitlik elde edilir.<br />
Eşitlik kelimesinin tam karşılığı aynı<br />
olma durumu olarak açıklanabilir.<br />
Toplumun tüm bireylerinin her<br />
durumda eşitlenmiş hali. Tüm<br />
sözlüklerde eşitlik ‘herkese adil<br />
ve eşit davranma durumu olarak<br />
ta tanımlanabilir. Eğitimde eşitliği<br />
“Adalet ”merceğiyle hareket etmek<br />
anlamına da gelir.<br />
O halde temel soru şudur. Eşitlik her<br />
zaman adaleti getiriri mi? Ya da tersi<br />
adalet her zaman eşitliği getirir mi?<br />
Yale araştırmacılarının (Stamans,<br />
Sheskin ve Bloom,) 2017 de<br />
yazdıkları ilginç bir makalede,<br />
genel olarak insanların eşdeğerliğe<br />
karşı adaletli olduklarına işaret<br />
edilmektedir. İnsanların eşit<br />
muameleyi adil olarak gördüğü<br />
durumlar, ancak bazı durumlarda<br />
“eşitlik” söz konusu olduğunda<br />
adaletin eşitliği bozduğunu<br />
söyleyebiliriz.<br />
Eşit muamele ne zaman “adil” olur?<br />
Bir mamulün, bir ürünün, bir mirasın<br />
vb. somut varlığın dağıtımını eşit bir<br />
şekilde yaptığınızda adil olursunuz.<br />
Buradaki eşitlik adaleti sağlar. Bu tür<br />
bir araştırma yapıp elde edeceğimiz<br />
bulgu ve veriler bize gösterecek<br />
ki eşitlik adaleti sağlar. Bu şartlar<br />
altında herkes eşitliği hak eder ve<br />
eşit olmayan dağılım haksız yani<br />
adaletsizlik olarak kabul edilir.<br />
Eşitsiz muamele ne zaman “adil”<br />
olur? Liyakat, beceri ve ihtiyaçtaki<br />
farklılıklara dayanarak eşit olmayan<br />
ancak adil olan durumlarda vardır.<br />
Matematik öğretmenine ihtiyacı<br />
olan bir okulun işe müracaat etmiş<br />
öğretmenler arasında kura çekerek<br />
seçim yapması eşitlik ilkesine uysa<br />
da adil değildir. İşe müracaat eden<br />
matematik öğretmenlerinin içinde<br />
okuduğu üniversite, tecrübe ve başka<br />
kriterleri ölçü kabul edip en iyisini<br />
seçmesi eşitlik ilkesine aykırı olsa da<br />
“adil” dir.<br />
Okul eğitiminde ‘eşitlikçi’ bir sistem,<br />
tüm öğrencilere eşit muamele gören<br />
bir sistem olarak tanımlanabilir.<br />
Örneğin, tüm öğrencilere, aynı<br />
okul müfredatı, aynı uzmanlığa<br />
sahip öğretmenler tarafından<br />
verilen fırsatların olduğu bir<br />
sistem olarak tanımlanabilir. Aynı<br />
öğrenme beklentileri doğrultusunda<br />
tutulduğunda, eşdeğer düzeyde<br />
kaynak ve destek sağlandığında,<br />
eğitimde eşitlik vardır denebilir.<br />
Bununla birlikte, diğer yaşam<br />
alanlarında olduğu gibi, okul<br />
eğitiminde eşitlik, bazı durumlarda<br />
eşit muamele (farklı muamele için<br />
açık bir temeli olmadığı durumlarda)<br />
ve diğerlerinde eşitsiz muamele ile<br />
ilişkili olabilir.<br />
Örnek 1: Eşitsiz öğrenim ihtiyaçlarına<br />
cevap vermek<br />
Aynı okul yılındaki öğrenciler genel<br />
olarak aynı yaştadır ve aynı süre<br />
66 Şubat <strong>2019</strong>