KADIKÖY SANAT DERGİSİ SAYI 1

En önemli konu
yönetmelikler
25
Ahmet Erkurtoğlu / AE Mimarlık Kurucusu
s Maalesef biz mimarların da katkısıyla beton yığınları görüyoruz.
Özellikle 2000’lerin başında hızlanan ve adına
kentsel dönüşüm denilen, riskli binaların depreme karşı
yenilenmesi dışında katkısı olmayan, aksine yük bindiren
ve ada bazlı değil parsel bazlı yapılan binasal dönüşümle
devam eden süreçte güzel İstanbul’umuzu mahvettik,
ediyoruz.
s Bence en önemli konu yönetmelikler. Bakanlıklarda uygulamayı
bilmeyen teorisyenlerin hazırladıkları yönetmeliklerle
projeleri çiziyoruz.
s Sınır tanımayan inşaat etkinliği, planlamaya yönelik saygı
eksikliği, eski kentin kültürel değerlerini hiçe sayma, araç
trafiğine tanınan öncelik, deniz yollarının olanaklarını
göz ardı etmek, politik çıkarlar uğruna verilen tavizler,
İstanbul’u süratle kültürel tüketime göre biçimlenmiş bir
kent hâline getirdi. En dikkat çeken olumsuz yönü, artan
nüfusun da etkisiyle betonlaşması ve İstanbul’un bağrına
hançer gibi saplanan gökdelenleri... Ulaşım sistemiyle
ilişki kurulmadığından bugün gökdelenler, özellikle trafik
yoğunluğunun arttığı saatlerde çözülmez düğüm noktas
Her ne kadar çok geç kalsak da şehirlerin anayasası olan
ve hiçbir şekilde delinmeyecek 1/100.000 ölçekli master
planlarının yapılması öncelik olmalı. İstanbul’umuzu katleden
ve hâlâ geç kalmadığımız parsel bazlı dönüşümü
acilen durdurup, ada ve alan bazlı dönüşüme geçilmeli.
Tabii ki de olmazsa olmaz, mimarları tasarımlarında yönetmeliklerle
kısıtlayıp özgürlüğünü alarak, mimara hırsız
gözüyle bakılmamalı. Binaya estetik katmak için bir
formu ranta çeviren müteahhite ve izin veren mimara yönelik
bir cezai yaptırım rantın önüne geçecek ve şehirde
estetik bina sayısı her geçen gün artacaktır.
İSTANBUL MİMARİSİ
s Yerel idarelerin tasarım odaklı proje önerilerini rant
odaklı olarak algılamaları ve binaya estetik katan herhangi
bir formu, yönetmelikleri öne sürerek kabul etmemelerinin
yanı sıra dönüşüm sürecinde özellikle Anadolu
yakasında; Avrupa yakasından ve Anadolu’dan değişik
sektörlerdeki iş insanlarının rant hesabı yaparak müteahhitlik
işine girmeleri de bu çirkin yapılaşmaya neden
oluyor.
Çözüm için önce
gerçek kabullenilmeli
Saltuk Yüceer / Kadıköy Kent Konseyi Başkanı
s İstanbul, hem tarihin üç önemli imparatorluğuna başkentlik
yapmış, hem de fiziksel ve sosyal açıdan özgün
yapıya sahip bir metropol. En yalın anlamıyla “ana kent”.
Gelişmekte olan tüm ülke kentlerinde olduğu gibi, İstanbul’da
da yoğun göç dalgasının yarattığı hızlı büyüme,
plansız gelişim sürecini beraberinde getirdi. Gecekondu,
ulaşım, altyapı ve çevre sorunlarına neden oldu. Sonuçta
İstanbul, imar için değil rant için planlanan ve yapılaşan
bir metropol kimliği ve görüntüsü içinde büyüdü ve büyüyor.
ları oluşturuyor. Köprüler, gökdelenler, büyük alışveriş
merkezleri, fabrikalar, yeni apartmanlar, yeni büro binaları,
ulaşım araçları, hepsi ithal ya da dünyanın geri kalanıyla
paylaşılan ortak biçimler. İstanbul’un sadece yüzde
5’inin büyük tarihin tanığı niteliğini taşıması gerçekten
çok üzücü... Kadıköy’ü de İstanbul’dan farklı düşünmek
mümkün değil.
s Neden estetik binalar yapılamıyor sorusunun türlü sebepleri
var. Dünyada örneği olmayan bir sistem, kat karşılığı
inşaat sistemi baş etken. Kat maliki ve müteahhidin
tek amacının mümkün olduğunca büyük metrekarede
mekânlara sahip olma tercihi, maalesef birçok binada estetiğin
önüne geçiyor. Bir diğeri, imar yönetmeliklerinin
kısıtlayıcı hükümleri, zira binadaki estetik bir hareket
öyle veya böyle yönetmelikteki bir maddeye takılabiliyor.
s Sorunların çözümü için atılması gereken ilk adım, günümüz
İstanbul gerçeğinin kabullenilmesi. Ancak ondan
sonra öneriler getirilebilir.
Kadıköy Sanat | Ocak / Şubat / Mart 2020 / 01