İstanbul Sanat Dergisi / Sayı 9

Spark Art Lab Human
33
Artandart Robot Droid Portrait
Spark Art Lab Ape Portrait
KAPAK
“ Yapay zekayı
sanat üretiminde kırılma
noktası olarak görüyorum”
Symmetrical High Fashion Mens Suit
Burak Dervişoğlu
İstanbul Topkapı Üniversitesi,
bir ilke imza atarak
müfredatına “Yapay Zeka
ile Sanat ve Tasarım” dersini
ekledi. Dersten sorumlu
akademisyen Burak Dervişoğlu,
aynı zamanda dijital sanatçı.
Dervişoğlu, “Dall-E 2” ve
“Midjourney” gibi yapay zeka
uygulamalarının sunduğu imkânlarla
öğrencilerinin hayallerini
görselleştirmelerine yardımcı
olacağını umduğunu söylüyor.
“Yapay Zeka ile Sanat ve Tasarım” dersinin içeriği
nelerden oluşuyor? Öğrencilerin derse ilgisi hakkında
neler söylersiniz?
“Yapay Zeka ile Sanat ve Tasarım” dersi, öğrencilere bilgisayar
teknolojileriyle paralel gelişen yapay zekanın tarihsel
gelişimini aktararak başlıyor. Yazılım ve donanım sistemlerinin
gelişmesinin makine öğrenmesine etkisi örneklerle
anlatılacak. Son yıllarda gelişmekte olan “Diffusion” gibi
yazılımların nasıl kelimelerle cümle oluşturduğuna değinilecek.
Teorik altyapının öğretilmesi sonrası kendi yaptığım
yapay zeka görselleriyle, görselleştirme için dikkat edilmesi
gereken cümle veya kalıp sözler göstereceğim. Sonrasında
dünya çapında yapılan görselleştirmeler ve referans cümleleri
incelenecek. “Midjourney” ve “Dall-E 2” uygulamaları
kullanarak görselleştirmelere başlanacak. Öğrencilerin de
sınavlarda belirli bir konuda görselleştirme yapmaları ve
bunları sunmaları beklenecek.
“Midjourney”, “Dall-E” gibi uygulamaların
sanata etkileri hakkında ne düşünüyorsunuz?
Yapay zeka sanat yapabilir mi?
Yapay zekanın hemen hemen herkes tarafından kolaylıkla
kullanılabilmesi ve hayallerindeki “şeyleri” görselleştirmesine
araç olması, çok heyecan verici. Özellikle hayal gücü çok
geniş ve farklı olan öğrencilerimizin bazen teknik uygulamalar
ya da çizim gibi yetenek gerektiren tekniklerle istediğini
yapamamakta olduğunu görmekteyim. Öğrencilerin belirli
bir teknikte uzmanlaşmasını destekliyorum, fakat her şey
bir programı iyi kullanmak ya da çok iyi çizebilmek değil. Yapay
zeka belirli sınırları ortadan kaldırarak, öğrencilere hayal
gücüyle eşdeğer eserler yaratma imkânı sunduğundan,
sanatsal bakış açısını geliştirdiğini ve öğrencilerin de buna
ihtiyacı olduğunu düşünmekteyim. Dijital bir sanatçı olarak
da yapay zekanın sanatta fikrin ve hayal gücünün aktarılma
yetisinin önemini gösterdiğini düşünüyorum.
Sanat her yeni gelişmeye açıktır ve her dönemde yeni tekniklerle
uygulanmaktadır. Sanatın yapay zeka ile hızlı ve
kolay oluşturulması, onun daha az değerli olduğunu göstermemektedir.
Sanatçının hayal gücünü ve fikirlerini gösterme
yöntemi bir tercihtir. Fotoğraf makineleri, bilgisayarlar,
programlar, doğa, boyalar veya yapay zeka sadece bir araçtır.
Yapay zekanın son günlerde yaygınlaşması, çok fazla görselleştirmenin
yapılmasına da neden olmuştur. Çok fazla
sanatsal çalışma yapılsa da sanatçı kendini ve yaptığı işini
anlatabildiği veya gösterebildiği kadar var olmaktadır. Yapay
zekanın basit cümlelerle bile görsel zenginliği olan imajlar
üretmesi bazı kesimlerce sanat olarak algılanmamasına
neden olsa da daha derin, görselleştirilmesi daha zor olan
yapay zeka sanatçıları ayrı değerlendirilmelidir.
Şu aralar sizi yapay zeka ve
sanat ilişkisinde neler
heyecanlandırıyor?
Akademisyen ve dijital sanatçı olarak
yeni gelişen bu teknolojiyi uygulamak
ve yakından takip etmek çok
heyecan verici; çünkü herhangi bir
konuda olduğu gibi her zaman öncüler
vardır ve bu alanda öncüler arasında
yer aldığımdan dolayı mutluyum.
Yapay zekayı sanat üretiminde
kırılma noktası olarak görüyorum.
Her yapay zeka uygulaması farklı bir
mantıkla çalışıyor. “Dall-E 2” ve “Midjourney”
uygulamalarını kullanarak
devam ediyorum, çünkü çok daha
hızlı ve benim için ulaşılabilir.
Artandart Avatar World Landscapes
İstanbul Sanat | Ekim / Kasım / Aralık 2022 / 09