SEERA UUMAMAA 1-11 - Free Bible Commentary

qeenxetti Qal, PERFECT, MASCULINE, SINGULAR. Kan Ibirootaa fi Araamoota qinda’umi
tarreefami jechoota akka kanaani. Jechamooti horanii kan agarsisan
1. Lakkoofsa-qeenxee, kan baay’ee lamaansaa
2. Saala-kormaa fi dhalaa (adda kan ta’e hin qabu)
3. Haaloota kan agarsisu haaloota kan ibsan, xiyyeefata (dirqisiisaa) kan ammayoome
misiyaanaat qooqa warra lixaa wajjin gochii firomaa waan qabatama wajjin)
4. Yeroo (fuula)
a. Kan xumurame kunnis kan argisiisu kan xumurame galumsi isaas jalqaba isaa, itti
fufeenya isaa, fi raawwatama gocha tokkooti. Boci kun yeroo hundumaa hojii irra kan
oolu kan yeroo darbeetiif, gochichi yeroo itti hojjeetame.
J. Wash Watts, A Survey of Syntax in the Hebrew Old Testament, kan jedhu
“Xumuramee ifatti kan ba’e qeenxeedhaan kan walitti qabamee akka waan sirritti
fudhatama. Tarii kan hin xumuramne kan ta’u danda’uu haala fakkii agarsiisu yookaan
kan barbadamuu yookaan kan abdii godhatamuudha, haa ta’uu malee kan hin
raawwatamne akka waan sirriitti dhugaadhaa fi sirumma isaa argisiisa” (fuula 36).
S. R. Driver, A Treatise on the Use of the Tenses in Hebrew yeroo fayyadama barreefama
akkasitti ibsa,
“kan rawwatamee fayyadama irra kan oole gocha argisisudhaaf, innis fuulduratti
hagaa qabuu danda’uu yeroo ta’u garuu kan hin mulatuu hirkata ta’eti, kan inni ffedha
murtoo hin gedaramne qabu innis tarii kan inni dubbatu dhugumaaati kan godhameedha.
Akkasitti murtochi abdiin isaa yookaan seera isaa addummaan Waaqumma kan ta’ee irra
deddebi’ee kan inni dubbatu yeroo raawwatameeti”( fuula 17 Fakkeenya raajji
rawwatame).
Robert B. Chisholm, Jr. From Exegesis to Exposition ibsa hanga labsitti rogi galumsa
kana kara kanaan ibsa.
“…Haala isa karaa alaatiin ilaala, walumagalatti. Qabatama salphaa akka ibsutti,
gochaas yoo ta’e yookaan haala (waa’ee argamuu yookaan kan sammu). Gochootaaf
fayyadama irra yeroo oolu inni yeroo hunduma gochootaaf kan ilaalatu akka
xumuramedha. Haala dubbii si’oomuutti isa dubbatu irra yookiin isa seeneessu (innis yoo
ta’es yoo ta’uu baatees, dhugaa raawwatame yookaan isa xuqaa isa guddaa dhugaa miti).
Gochaa raaawwatame yookaan haala gargaaru ta’u danda’a, kan darbe kan amma
yookaan kan fulduura. Armaan olitti akka xuqaame qinda’uma yerootti, innis eenyuyyu
kan raawwatame kan inni hiiku irratti dhiibbaa kan inni qabatu, gara afaan Ingiliffaatti
kan fakkaatu, yeroo irratti kan xiyyafate afaan, dirqamatti daangeefamu kan inni qabu
galumsa barreefamati” (fuula 86).
b. Kan h inraawwatamin (IMPERFECT), Kan hin raawwatamiin kun gocha guddina irra
jiru argisisa (kan hin raawwatamiin, kan irraa deddebi’ame, kan itti fufuu yookaan walqabatee
kan jiru), sochii isaa yeroo hunduma gara galma isaatti. Boci kun fayyadama irra
yeroo oolu kan ammaatiif gochaa raajjiitiin.
J. Wash Watts, A Survey of Syntax in the Hebrew Old Testament, irra, kan jedhu.
“Hundumtuu kan hin xumuramne (All IMPERFECTS) kan bakka bu’an haala hin
xumuramiin. Isaniis tokkooyyu kan irra dedeebi’aan yookaan guddina irra kan jiran
yookaan wal-qabataa kan ta’anidha. Kara biraatiin ibsa kanaan yookaan guddina
murta’ee kan qabu yookaan muraasni kan mirkana’e. Dhimmoota hunduma keessatti
isaan murasa bifa murta’een jechuun kan hin raawwaatamne” (fuula 55).
Robert B. Chisholm, Jr. From Exegesis to Exposition kan jedhu,
“Kan hin xumuramiin fayyadama haala qeenxee hiri’suun rakkisaadha, innis
lamaan isaa haaloota waan of-keessati qabaatuuf. Yeroo tokko tokkoo kan hin
raawwatamiin fayyadama irra oole haala agarsisuudha akkasummas ibsa qabatamaa laata.
Yeroo biraa inni gocha tokkoo kan agarsisu wal-qabachuudhaan al-ta’ootaan walqabachun
ta’uu kan qabuu fi kan kana fakkaatan” (fuula 89).
c. Dabalata kan ta’ee waw, innis galumsa kan wal qabsisee gocha (gochoota) galumsa isa
ol-ka’aa wajjin.